فرهنگ و هنر

هادی آرزم تجلیل شد / انتقاد از افت مناجات‌خوانی در رسانه ملی

آیین اختتامیه دومین دوره جشنواره سحری‌خوانی و مناجات‌خوانی ایرانیان با عنوان «ماهور» به مناسبت ماه مبارک رمضان برگزار شد.

به گزارش مجله سلامتی ایران، آیین اختتامیه دومین جشنواره سحری‌خوانی و مناجات‌خوانی ایرانیان با عنوان «ماهور» دوشنبه ۲۰ فروردین‌ماه با حضور امیرحسین سمیعی (مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی)، محمد اله‌یاری (مدیرعامل بنیاد فرهنگی هنری رودکی)، مهرداد باقری (رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران)، حجت‌الاسلام مجید باباخانی (رئیس سازمان هیئت و تشکل‌های دینی تبلیغات اسلامی)، میلاد عرفان‌پور (شاعر و مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری)، سیدمحسن حسینی (خواننده و دبیر جشنواره)، متین رضوانی‌پور (پژوهشگر موسیقی)، مرتضی امیری اسفندقه (شاعر) در تالار رودکی برگزار شد.

همچنین دیگر میهمان‌های این برنامه سید امیرعباس ستایشگر (مشاور ارشد و معاون آفرینش‌های فرهنگی هنری بنیاد رودکی)، سیدعباس سجادی (مدیر موسیقی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران)، احمد رمضی (سرپرست مرکز موسیقی حوزه هنری) علی انسانی (شاعر آیینی)، هادی آرزم (نوازنده)، حسام‌الدین سراج (خواننده)، حسین علیشاپور (خواننده)، مجید اخشابی (خواننده)، رضا مهدوی (مدرس و پژوهشگر موسیقی) از دیگر میهمانان و حاضران در این آیین بودند.

نخستین سخنران این رویداد متین رضوانی‌پور (خواننده و پژوهشگر موسیقی) بود که درباره سحری‌خوانی و مناجات‌خوانی گفت: ماه مبارک رمضان، ماه نزول قرآن و دربردارنده شب‌های قدر است. در ماه مبارک رمضان گرفتن روزه بر مسلمانان واجب است. آیین‌هایی در این ماه اجرا می‌شود که همراه است با موسیقی، الحان و نغماتی و بیشتر آنها از موسیقی آوازی بهره‌ می‌برد.

او ادامه داد: اولین آیین «نقاره‌زنی» است که جهت رویت هلال ماه در بسیاری از نقاط کشور برگزار می‌شود. «چاووش‌خوانی» در آغاز ماه مبارک رمضان برای افطار دادن برگزار می‌شود و البته یک «چاووش‌خوانی» برای پایان ماه رمضان هم داریم‌. آیین‌های دیگری از جمله «دُم دُم سحری»، «گره گشو یا گره گشای» (در بوشهر)، «صلوات‌خوانی»، «مولودی‌خوانی برای امام حسن(ع)»، «منقبت خوانی برای امام علی (ع)»، «مناجات‌خوانی»، «سحری‌خوانی»، «اذان»، «تلاوت قرآن»، «ربنا» و «دعای افطار(دعای سفره)» را نیز داریم که در شهرهای مختلف کشور، ویژگی‌های مخصوص به خود را دارند.

او تصریح کرد: از زمانی که اسلام وارد ایران شد، الحان و نغمات ماه مبارک رمضان براساس آموزه‌های کاملا ایرانی اجرا می‌شد که از حدود ۶۰ سال گذشته، الحان عربی در موسیقی مربوط به ماه رمضان حضور پیدا کردند که امیدواریم باز هم شاهد اجراهای نغمات ایرانی در حوزه موسیقی ماه مبارک رمضان به صورت کامل باشیم و از آنها نهایت بهره‌مندی را ببریم.

در بخش دیگر برنامه شاهد شعرخوانی میلاد عرفان‌پور و اجرای آواز توسط محمدهاشم احمدوند با همراهی نوازندگی سه‌تار امیر متولی بودیم.

حجت‌الاسلام مجید باباخانی نیز به عنوان دومین سخنران برنامه گفت: موضوع سحری‌خوانی و مناجات‌خوانی به پیش از اسلام در ایران برمی‌گردد و سنتی بوده که ایرانی‌ها به آن دلبسته بودند. مناجات و یاد خدا هنگام سحر، طلوع و دیدن خورشید یکی از سنت‌هایی بود که بعد از ظهور اسلام و نوع توجه به سحر و پاسداشت سحری، جلوه و ظهور دیگری پیدا کرد. مناجات، منقبت و دعاخوانی، اجزای مهم سحری‌خوانی ماست و از ویژگی‌های خاصی همچون شعر و صدای خاصی برخودار است‌. اساتیدی از جمله محمدعلی کریمخانی، محمدرضا شجریان و سید قاسم موسوی قهار، این سنت اصیل را در جان آحاد و اقشار مختلف مردم ماندگار کردند.

باباخانی ادامه داد: درباره موضوع سحری‌خوانی در گذشته تهران و سنت‌های آن آثاری نگاشته شده است اما تنوع بومی، هویتی و قومیتی در استان‌های مختلف، رنگ و بوی متفاوتی را به بحث مناجات‌خوانی و سحری‌خوانی داده است که لازم است، بیش از گذشته به آن پرداخته شود و بتوانیم با بهترین شیوه آن را به نسل بعد منتقل کنیم. بسیاری از بزرگان به عنوان تاریخ شفاهی این سنت اکنون از میان ما رفتند و امروز با توجه به فرصتی که در دست ماست باید به بهترین شکل ممکن از آن بهره برد.

او بیان کرد که «این نهاد با توجه به ارتباط با هیئت‌های مختلف در سطح کشور آمادگی دارد تا سنت‌های سحری خوانی و مناجات‌خوانی در استان‌ها و قومیت‌های مختلف را شناسایی کند و در ماندگار شدن این سنت ارزشمند قدمی بردارد.»

باباخانی با انتقاد از افت موضوع مناجات‌خوانی در صدا و سیما گفت: جا دارد که گلایه‌ای داشته باشم؛ موضوع مناجات‌خوانی در برنامه‌های رسانه ملی افت پیدا کرده است و از آن قوتی که در گذشته وجود داشته، فاصله گرفته است. در صورتی که با توجه به ظرفیت مناجات‌خوانی به خصوص در ماه مبارک رمضان، بیش از آنچه که امروز هست می‌توان به آن پرداخت که امیدواریم این خلاء هم برطرف شود. برگزاری چنین جشنواره‌هایی را برای احیای سنت‌های مناجات‌خوانی و سحری‌خوانی باید پاسداشت و امیدواریم چنین رویدادی در کل استان‌های کشور با قومیت‌های و سنت‌های مختلف ادامه پیدا کند و بتوانیم از همه ظرفیت‌های ملی بهره ببریم.

در ادامه از هادی آرزم (مدرس، نوازنده و آهنگساز) به پاس بیش از سه دهه فعالیت در حوزه موسیقی آیینی تجلیل شد و پس از آن مرتضی امیر اسفندقه به شعرخوانی پرداخت.

در پایان این برنامه، ارکستر ۲۵ نفره گروه موسیقی «چامه» به آهنگسازی میلاد آقایی، رهبری محمدرضا میرصیافی و خوانندگی سیدمحسن حسینی به اجرا پرداختند.

دومین دوره جشنواره سحری‌خوانی و مناجات‌خوانی ایرانیان با عنوان «ماهور» به مناسبت ماه مبارک رمضان به دبیری سیدمحسن حسینی، ۱۸ تا ۲۰ فروردین ماه با برنامه‌هایی همچون شعرخوانی مناجات، نشست‌های تخصصی نقد و بررسی، اجرای ساز و آواز و مناجات‌خوانی برگزار شد.

انتهای پیام 

کارگروه خبری فرهنگ و هنر

با کلماتم، ابتکار هنری را به وجود می‌آورم و جذابیت زندگی را در آن تقدیم می‌کنم.