مبحث هنر و زیبایی از گذشته تا به امروز بسیار گسترده و پیچیده بوده است. یکی از این هنرهای عالی، پتینه و تکنیک پتینه کاری می‌باشد. این هنر، یک نوع کیمیاگری بر روی سطوح مختلف و یا اشیاء گوناگون است. پتینه دارای ابزار و لوازم مختلف می‌باشد و با استفاده از آن‌ها نقش‌های بی‌نظیری را ایجاد می‌کند. همچنین این نوع هنر، تکنیک‌های گوناگونی نیز دارد. در ادامه آموزش پتینه و در بخش‌های بعدی با ما همراه باشید تا در ابتدا تعریف مختصری از پتینه را بیان کنیم. سپس به چند نمونه از تکنیک پتینه کاری اشاره خواهیم کرد.
پتینه کاری چه نوع حرفه‌ای می‌باشد و دارای چند نوع تکنیک است؟
پتینه، یک نوع حرفه و هنر بسیار قدیمی است که امروزه از آن به عنوان یک شغل هنری استفاده می‌کنند. به طور کلی تکنیک پتینه کاری، به گونه‌ای است که یک سطح و یا یک شی را به نوعی زیبا می‌کند که بسیار چشمگیر و جذاب شود. در واقع پتینه به هنری گفته می‌شود که یک سطح و یا یک شی را از حالت کهنگی خارج کند و نوعی زیبایی به آن ببخشد و یا روی اشیا و یک سطح به طرز بسیار چشمگیری، کهنگی و حالت قدیمی ایجاد کند.
به این نوع روش زیبایی، پتینه کاری گفته می‌شود. به طور کلی این هنر با استفاده از لوازم و ابزار مورد نیاز، زیبایی خیره کننده‌ای را به اجسام، اشیا و یا سطوح می‌بخشد. گاهی این زیبایی، تعمیر یک شی چوبی و قدیمی و یا لکه گیری در ظرف‌های مسی و غیره می‌باشد. البته در این هنر نوع ابزار، لوازم، کیفیت رنگ و موادی که استفاده می‌شود بسیار مهم است.
اگر ابزار و وسایل مورد نیاز عالی و با کیفیت باشند، پتینه کاری به شکل بسیار زیبا و جذابی انجام خواهد شد. پتینه کاری، در واقع یک هنر بسیار متنوع می‌باشد. این تنوع در رنگ، بافت، تکنیک، مدل و طرح‌های آن وجود دارد. به طور کلی پتینه کاری دارای تکنیک و روش‌های بسیار فراوان و گوناگونی است. برخی از این تکنیک‌ها شامل پتینه کاری با ورقه‌های زینتی مانند طلا، نقره، مس و قلع، تکنیک پتینه با استفاده از رنگ، پتینه کاری با پارچه، پتینه کاری با چوب، سنگ، آجر و بتن، پتینه کاری با اسفنج، تکنیک راه راه کردن، تکنیک بافت دار کردن، تکنیک کهنه سازی و غیره می‌باشد. در ادامه و در بخش‌های بعدی با چند نمونه از این تکنیک‌ها آشنا خواهیم شد.
تکنیک پتینه کاری با ورقه‌های طلا، نقره، مس و قلع به چه صورت می‌باشد؟
تکنیک پتینه کاری با استفاده از ورقه‌های زینتی، یکی از طرح‌ها و مدل‌های کلاسیک در پتینه می‌باشد. این تکنیک بسیار پرطرفدار است. در این روش در ابتدای کار، باید سطح و یا شی مورد نظر را از هر گونه گرد و غبار و یا آلودگی پاک کنیم. در ادامه با استفاده از یک قلم مو و یا هر ابزار مرتبط، رنگ مورد نظر را روی سطح می‌زنیم. در این مرحله پس از این که از خشک بودن سطح اطمینان حاصل کردیم، باید ورقه‌های زینتی که از قبل انتخاب شده است را بر روی سطح و یا شی مورد نظر بچسبانیم.
برای چسباندن این ورقه‌ها از چسب چوب که حالت رقیق داشته باشد، استفاده می‌کنند. چسباندن ورقه‌های زینتی بر اساس الگوی خاصی نمی‌باشد و کاملا سلیقه‌ای و در مدل‌های گوناگون است. در پایان پتینه کاری با استفاده از ابر، اسفنج و یا پارچه می‌توان اضافه‌های ورقه‌ها را جدا کرد تا سطح به طور کامل تمیز شود. در واقع در این تکنیک می‌توان از رنگ‌ها و طرح‌های مختلف استفاده کرد و این مورد بستگی به سلیقه‌ی مشتری و یا کارفرما دارد.
در تکنیک پتینه کاری با اسفنج، چه مراحلی طی می‌شود؟
پتینه کاری با اسفنج، یکی دیگر از تکنیک‌های پتینه می‌باشد. جهت انجام این تکنیک باید از اسفنج‌های طبیعی استفاده کرد. این روش و یا تکنیک در واقع برای سطوحی که ناهموار می‌باشند، انتخاب بسیار مناسبی است. استفاده از اسفنج یکی از طرح‌های بسیار زیبا و جذاب در تکنیک پتینه کاری می‌باشد. در این روش ساده، ابتدا باید سطح و یا شی انتخابی را از هر گونه آلودگی تمیز کرده و سپس آن را رنگ کرد. در واقع اغلب در تمامی تکنیک‌ها و روش‌های پتینه کاری، پاک کردن و رنگ آمیزی پایه انجام می‌شود. در مرحله بعد پس از خشک شدن سطح، باید رنگ و یا رنگ‌های اصلی را آماده کرد.
در این مرحله انتخاب رنگ کاملا سلیقه‌ای می‌باشد و ممکن است از چند رنگ ترکیبی استفاده شود. پس از آماده سازی رنگ‌های اصلی، اسفنجی که از قبل مرطوب است را وارد ظرف رنگ می‌کنید. سپس در ادامه اسفنج آغشته به رنگ را به شکل چرخشی و ضربه‌ای به سطح مورد نظر می‌زنیم. این حرکت تا زمانی که طرح انتخابی به طور کامل انجام شود، ادامه پیدا می‌کند. در تکنیک پتینه با پارچه نیز تمامی مراحل به همین صورت می‌باشد. توجه داشته باشد در این تکنیک اگر قصد دارید سطح و یا دیوار مورد نظرتان قابل شستشو باشد، باید از رنگ‌های روغنی استفاده کنید.
روش پتینه کاری برجسته و یا بافت دار کردن سطوح را چگونه و به چه صورت انجام می‌دهند؟
یکی دیگر از تکنیک‌های پتینه کاری، برجسته کردن سطح و یا شی مورد نظر می‌باشد. در این روش و یا تکنیک از مواد مختلف و گوناگونی می‌توان استفاده کرد. از جمله این مواد الیاف، بتونه، گچ، سیمان، پودر شیشه، خاک اره، رنگ روغنی، آیینه و غیره می‌باشد. این روش با استفاده از خلاقیت و قدرت تجسم فرد متخصص پتینه کاری، یک طرح بسیار جذاب و چشمگیر می‌شود. در این تکنیک در مرحله اول خمیر مخصوص پتینه را آماده کرده و کنار می‌گذاریم. سپس در ادامه چسب چوب را با کمی آب مخلوط می‌کنیم تا رقیق شود.
موادی که در ابتدای این بخش بیان کردیم را به دلخواه به چسب رقیق شده اضافه کرده و با یکدیگر مخلوط می‌کنیم. در ادامه ابتدا یک لایه از چسب چوب را برداشته و بر روی سطح مورد نظر می‌زنیم. پس از این مرحله زمانی که چسب نیمه خشک است، خمیر آماده شده را نیز بر روی آن سطح قرار می‌دهیم. در این مرحله با استفاده از کاردک و یا هر وسیله دیگری باید طرح‌ها و نقش‌های گوناگون روی سطح ایجاد کرد. در نهایت زمانی که شکل و یا طرح انتخابی کامل شود، می‌توان با استفاده از رنگ‌های مختلف و جذاب یک پتینه‌ی بسیار مسحور کننده و چشمگیر ایجاد کرد.
معرفی انواع تکنیک های پتینه کاری
تکنیک های پتینه کاری یکی از روشهاییه که میتونین برای تغییردکوراسیون ،تغییر لوازم منزل یا تغییرشکل و رنگ انواع ظروف ازش استفاده کنین. برای آشنایی بیشتراین روش جذاب و متنوع با من همراه باشین.
پتینه کاری چیست؟
پتینه کاری درواقع یک حرفه وهنره و یک سبک متفاوتی هستش که میتونین برای ایجاد کهنگی روی دیوار و ظروف از این هنر بهره ببرین وطرح منحصر به فرد و خلق کنین.
در چه مواردی میتونین از پتینه استفاده کنین؟
وقتی از رنگ دیوار خونتون خسته شدین وبراتون یکنواخت و تکراری شده،یا یه قسمتی لکه ای به وجود اومده مثل:
نم دیوار،ٍایجاد ترک و موج،بهتون پیشنهاد می کنم از این روش استفاده کنین ویک پوشش هنرمندانه روی دیواراتون ایجاد کنین،ٍتا نمای خونتون رو دگرگون کنین.
اگر بعضی از ظروفتون هم تغییر رنگ دادن یا میخوایین مدلشو عوض کنین استفاده از پتینه گزینه مناسبیه،و می تونین اونهارو به یک ظرف آنتیک تبدیل کنین.
درکل کسایی که طرفدار کهنگی و قدیمی کردن وسایل هستن،این روش به دردشون می خوره.
می تونین پتینه رو،ٍ روی سطح رنگ شده که رنگ روغن یا پلاستیک و آکریلیک داره ،اجرا کنین.
انواع پتینه کاری:
کلاسیک :در این روش از نوعی خمیر استفاده میشه که برای تزئینش هم رنگ طلایی رو به کار می برن،که به پتینه ورق طلا معروف هست.
کاربرد پتینه کلاسیک:
از این نوع پتینه میتونین در نقشهایی مثل سنگ،آجر یا ترک روی هر سطحی که دوست دارین استفاده کنین،و مناسب افرادیه که طرفدار دکوراسیون انتیک هستن.
مدرن:در این مدل ،طرح های جدید با روش های پتینه کاری تلفیق میشن و تاثیر خیلی خوبی تو دکوراسیون دارن،و روی هر سطحی هم قابل اجرا هستن.مثل:دیوار گچی،کاغذ دیواری،سطوح چوبی،وسایل خونه،و ستون ها.
مزیت پتینه کاری:
- قیمت مناسب
- کاربرد روی انواع سطوح
- استفاده مجدد از لوازم کهنه
- ایجاد محیط نوستالژی در اوج مدرنیته بودن
- عمر زیاد
- سرعت اجرای بالا
- نداشتن بوی نامطبوع
- ماندگاری خوب
- نیاز به زیرسازی نداره
- اگر قسمتی آسیب دید به راحتی مرمت میشه
- هر طرحی که تو ذهن داشته باشین و میتونین با این رو ش اجرا کنین
- نسبت به رنگ های روشن دیرتر کثیف میشن
معایب پتینه کاری:
پتینه در برابر آب مقاوم نیست در نتیجه برا ی نمای بیرونی مناسب نیستن
به خاطر وجود ریزه کاری هایی که در پتینه وجود داره،تمیز کردنش سخته.
لوازم مورد نیاز:
1-کاردک ،لیسه
2-ابزار مخصوص برای شکل دادن خمیر
3-چسب مخصوص ورق طلا
4-خمیر مخصوص،بتونه
5-دستکش،برس،چسب چوب،پارچه،اسفنج
6-روغن شاپان
خب،حالا که با پتینه کاری آشنا شدین وقت اینه که تکنیک های اجرای پتینه رو یاد بگیرین.
منبع: