خواص گیاهان دارویی اسطوخودوس

اسطوخودوس یا گل‌های لاوندر که نام دیگر آن لاواندا است از خانواده نعنائیان است. اسطوخودوس گیاهی چند ساله به شکل بوته کوچک به طول نیم متر است. گل‌های اسطوخودوس دارای گل‌های کوچک خوشه‌ای آبی یا قرمز سیر تا بنفش دارد. بخش مورد استفاده این گیاه سرشاخه‌های برگدار و گل‌دار آن است که علاوه بر مصارف درمانی، اسانس گیری نیز از آن‌ها به عمل می آید.

گیاه اسطوخودوس یا همان گل‌های لاوندر سرشار از خاصیت و فوایدی است که برای آرامش جسم و روح مفید است. برخی از این خواص عبارتند از اثر مقوی در رفع آسم، درمان زخم‌های کهنه، درمان تهوع، سلامت پوست و مو، تقویت معده، پاکسازی کبد و… هستند. در این مطلب که از دوره گیاهان دارویی اصفهان برگرفته شده است، بررسی می‌کنیم خواص اسطوخودوس چیست، طبع اسطوخودوس کدام است و در نهایت به مضرات اسطوخودوس می‌پردازیم.

 اسطوخودوس و خواص آن

در آموزش گیاهان دارویی، اسطوخودوس خواص درمانی بسیار زیادی دارد، در اینجا به بیان برخی از خواص اسطوخودوس می‌پردازیم.

درمان سردرد

طب سنتی بر این باور است که نوشیدن عصاره حاصل از برگ‌های گیاه لاوندر در بهبود و تسکین سردرد موثر است. این داروی گیاهی طعمی تلخ و گس دارد؛ اما خاصیت و تاثیرگذاری آن به قدری زیاد است که بیماران راضی به تحمل طعم این گیاه دارویی می‌شوند. اسطوخودوس برای درمان سردردهای میگرنی کاربرد دارد. درمان سردرد‌های میگرنی از خواص بابونه نیز محسوب می‌شود.

کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی

اسطوخودوس حاوی مقادیر بالایی لینانول است و از این طریق به کاهش فشار خون بالا و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، عروقی و آترواسکلروزیس کمک می‌کند. با توجه به اینکه اسطوخودوس گردش خون در بدن را بهبود می‌بخشد، استفاده موضعی و خوراکی از این گیاه دارویی باعث تنظیم ضربان قلب و کنترل تپش قلب می‌شود. در آموزش ویدیویی رایگان گیاهان دارویی این بخش بصورت مفصل بیان شده است.

درمان زخم دهانی

دو قطره روغن اسطوخودوس سه بار در روز می‌تواند به بهبود زخم‌های دهانی کمک کند.

کاهش استرس

رایحه اسطوخودوس سبب کاهش استرس و اضطراب و همچنین ایجاد حس آرامش در فرد می‌شود. روغن اسطوخودوس سیستم عصبی بدن را آرام می‌کند و با رایحه تازه‌اش، استرس و خستگی را کاهش می‌دهد. خواص اسطوخودوس همچنین سبب تسکین دردهای کرامپ ناشی از قاعدگی می‌شود.

درمان بی‌خوابی

نوشیدن چای لاوندر قبل از خواب به افرادی که اختلال خواب دارند و شب‌ها چندین بار از خواب می‌پرند، کمک می‌کند تا به مرور خوابی آرام و بی دغدغه را تجربه کنند. متخصصان طب سنتی مصرف چای اسطوخودوس را از بهترین داروهای گیاهی برای تقویت معده و افزایش عملکرد آن می‌دانند.

پاکسازی کبد

از دیگر خواص اسطوخودوس پاکسازی است. اسطوخودوس برای بیماری‌های کبدی و طحال و مجاری ادرار مفید است. گیاه اسطوخودوس باتوجه به اینکه می‌تواند در پاکسازی کبد مفید باشد، باعث پیشگیری از بسیاری بیماری‌ها و اختلالات کبدی می‌شود.

درمان سرفه

نوشیدن چای یا جوشانده برگ‌های خشک شده اسطوخودوس در کاهش التهاب و تورم دستگاه تنفسی مناسب است و موجب درمان سرفه می شود.

درمان سرماخوردگی

بخور در دوران سرماخوردگی با اسطوخودوس سبب باز شدن مجاری تنفسی می‌شود. استفاده از بخور اسطوخودوس پنج قطره روغن اسطوخودوس را به یک کاسه آب داغ اضافه کنید و سپس به مدت ۱۵ دقیقه بخور دهید. اسطوخودوس با خواص ضدعفونی کننده و ضدالتهابی خود التهابات بینی را بهبود می‌بخشد.

پیشگیری از آفتاب‌سوختگی

برای پیشگیری از آفتاب سوختگی و پوسته پوسته  شدن توسط نور آفتاب عصاره اسطوخودوس گزینه ای بسیار مناسب است. همچنین برای درمان عفونت‌های پوستی یکی از بهترین گزینه‌ها روغن اسطوخودوس است

کاهش تشنج و اسپاسم عضله

اسطوخدوس کانال‌های کلسیم را مسدود می‌کند و از این طریق مانع از اسپاسم می‌شود. روغن اسطوخودوس به کاهش تشنج و اسپاسم کمک می‌کند. ماساژ ناحیه شکم با روغن اسطوخودوس و جذب آن موجب می شود که اسپاسم‌های دستگاه گوارش به ویژه درناحیه روده ها درمان شود.

درمان مشکلات معده

چای اسطوخودوس از بهترین گیاهان دارویی برای تقویت و افزایش عملکرد معده است.

طبع اسطوخودوس

بر اساس گفته متخصصین طب سنتی مزاج اسطوخودوس مانند سنبل الطیب، گرم و خشک است. از اسطوخودوس می‌توان تهیه کرد یا روغن آن را در آروماتراپی استفاده نمود. طبع روغن اسطوخودوس نیز همچون طبع اسطوخودوس گرم و خشک است.

عرق اسطوخودوس

اسطوخودوس دارای طعم تلخ و تند است که استفاده از آن را دشوار می‌کند؛ به همین دلیل برای بهره بردن از خواص بی‌نظیر آن می‌توان از عرق اسطوخودوس استفاده کرد که تمام خواص گیاه اسطوخودوس را داراست. عرق اسطوخودوس تلخ نیست و حتی مصرف آن در قالب شربت بسیار خوشایند است.

عرق اسطوخودوس دارای خواص و فواید بسیاری زیادی است که در اینجا به برخی از آن‌ها اشاره خواهیم کرد:

سلامت پوست

همچون خواص اسطوخودوس برای پوست، عرق اسطوخودوس نیز حاوی آنتی اکسیدان‌های مفید برای سلامت پوست است. عرق اسطوخودوس دارای خواص آنتی بیوتیک است و التهاب پوست را کاهش می‌دهد. از خواص عرق اسطوخودوس برای پوست می‌توان به درمان جوش، جای جوش، جای نیش حشرات، آکنه و کاهش واکنش‌های آلرژیک اشاره کرد. اسطوخودوس حاوی انواع آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین‌ها و مواد مغذی برای پوست است و به درمان اگزما کمک می‌کند. عرق اسطوخودوس خاصیت ترمیم کنندگی پوست دارد و ضدالتهاب است.

برای استفاده از این ویژگی عرق اسطوخودوس می‌توان از یکی از این راه‌ها استفاده کرد:

۱.یک قاشق چای‌خوری عرق اسطوخودوس+روغن زیتون+روغن آفتاب گردن را ترکیب کنید؛ ترکیب حاصل برای از بین بردن التهاب پوست مفید است.

۲.یک قاشق چای‌خوری عرق اسطوخودوس+روغن نارگیل یا روغن آرگان را ترکیب کنید و ترکیب حاصل را به صورت خود بمالید و بعد از ۱۵ دقیقه با آب ولرم آب‌کشی کنید. (دو بار در روز به مدت ۱۴ روز استفاده کنید) این ترکیب به شادابی و لطافت پوست کمک می‌کند.

۳. اگر در حمام وان دارید، کمی عرق اسطوخودوس را به آب وان و شامپو خود اضافه کنید.

سلامت مو

جلوگیری از ریزش مو و افزایش سرعت رشد مو از جمله فواید عرق اسطوخودوس برای سلامت مو هستند. عرق اسطوخودوس همچنین دارای خواص ضدمیکروبی و ضدالتهابی است که می‌تواند به درمان شوره سر و خارش پوست سر کمک کند.

با افزودن عرق اسطوخودوس به شامپوی خود یا افزودن دو قاشق چای‌خوری عرق اسطوخودوس و کمی روغن نارگیل به آن از ترکیب حاصل به عنوان ژل سر استفاده کنید.

ترکیب عرق اسطوخودوس+روغن نارگیل+اسانس سدر را تهیه کنید و پوست سر را با آن ماساژ دهید، پس از سه ماه سبب کاهش ریزش مو، افزایش سرعت رشد مو‌ها می‌شود. این ترکیب از سفید شدن مو‌ها نیز جلوگیری کرده و سبب درخشندگی مو‌ها می‌شود.

درمان یبوست

عرق اسطوخودوس می‌تواند نفخ و یبوست را نیز درمان کند.

مغز و بهبود عملکرد آن

از جمله خواص عرق اسطوخودوس برای مغز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

افزایش حافظه، کاهش ورم‌های بافت عصبی، پاکسازی مایع مغزی نخاعی و…

همچنین برای درمان سردرد با عرق اسطوخودوس می‌توانید آن را در هوا اسپری کنید و یا همراه با چای خود عرق اسطوخودوس نیز میل کنید. همچنین ماساژ شقیقه‌ها با ترکیب عرق اسطوخودوس و روغن نارگیل می‌تواند برای درمان سردرد مفید باشد.

کاهش قند خون

عرق اسطوخودوس دارای خاصیت آنتی اکسیدانی است و می‌تواند تا حد زیادی استرس اکسیداتیو را در بدن کاهش دهد. همچنین عرق اسطوخودوس جذب گلوکوز در بدن را کاهش می‌دهد.

مشکلات تنفسی

عرق اسطوخودوس دارای خاصیت آنتی اکسیدانی و آنتی بیوتیک است و می‌توان از آن برای کاهش علائم سرماخوردگی مثل گلودرد، عفونت های گلو، سرفه، گرفتگی بینی و… استفاده کرد.

تب بر

عرق اسطوخودوس خاصیت ادرارآوری دارد و سبب افزایش تعریق می‌شود که تعریق و افزایش ادرار به کاهش تب کمک می‌کنند. تب بر بودن از خواص بابونه نیز هست.

سلامت قلب

عرق اسطوخودوس می‌تواند سبب کاهش کلسترول خون، کاهش غلظت خون و مانع از تشکیل لخته خونی شود. از همین رو در سلامت قلب و پیشگیری از سکته قلبی مفید است.

درمان بی‌خوابی

برای درمان بی‌خوابی عرق اسطوخودوس را در هوا اسپری کنید. همچنین می‌توانید ترکیب عرق اسطوخودوس و روغن نارگیل را پشت گردن خود بمالید.

کاهش استرس و اضطراب

عرق اسطوخودوس می‌تواند در کاهش علائم استرس، اضطراب، افسردگی و خستگی موثر باشد.

بوی عرق اسطوخودوس برای آرامش اعصاب مفید است، می‌توانید آن را در هوا اسپری کنید. علاوه‌بر آن استفاده از عرق اسطوخودوس به‌صورت خوراکی نیز می‌تواند در درمان کاهش استرس و اضطراب مفید باشد.

کاهش درد مفاصل

عرق اسطوخودوس ضد درد و ضد التهاب است و همچنین باعث افزایش گردش خون می‌شود. درنتیجه از عرق اسطوخودوس می‌توان برای کاهش درد مفاصل بهره برد.

نحوه مصرف اسطوخودوس

1. اسطوخودوس را به صورت دمنوش میل کنید

دمنوش اسطوخودوس یکی از بهترین جوشانده های گیاهی می باشد که می تواند خواص شگفت انگیزی برای روحیه و سلامت ما داشته باشد. این دمنوش برای کسانی که دنبال لاغری می باشند و همچنین کسانی که نیاز به کاهش اضطراب و افسردگی می باشد می تواند فوق العاده باشد.

طرز تهیه دمنوش اسطوخودوس به این شکل می باشد که 3 قاشق از این گیاه را به همراه یک برگ به لیمو درون توپک چای بریزید و سپس آب جوش را روی آن ریخته و قوری را برای دم کشیدن بر روی یک حرارت غیر مستقیم قرار دهید.

مدت زمان لازم برای دم کشیدن این چای گیاهی در حدود 20 دقیقه می باشد و بعد از آماده شدن می توانید آن را با مقداری عسل نوش جان کنید.

بهترین زمان مصرف برای این دمنوش شب ها می باشد. از آنجایی که این گیاه هیچگونه کافئینی ندارد برای خواب شما هیچگونه مشکلی ایجاد نمی کند، بر خلاف چای و قهوه!

درباره‌ی اینکه هر روز باید چه مقدار از عصاره‌ی لاوندر را مصرف کنید تجویز خاصی وجود ندارد.

در رایحه‌درمانی برای استفاده از عصاره‌ها معمولا دو روش استفاده‌ی موضعی و استنشاقی توصیه می‌شود. بر اساس اصول علمی رایحه‌درمانی، برای مصرف عصاره‌ی اسطوخودوس می‌توانید ازهر دو روش استفاده کنید. هر دو روش پیام را به سامانه‌ی لیمبیک انتقال می‌دهند. سامانه‌ی لیمبیک ناحیه‌ای از مغز است که روی دستگاه عصبی تأثیر می‌گذارد و به تنظیم احساسات کمک می‌کند.

یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای استفاده از عصاره‌ی اسطوخودوس، ترکیب آن با یک روغن رقیق‌کننده مانند روغن جوجوبا یا بادام شیرین است. می‌توانید از عصاره‌ی رقیق‌شده‌ی اسطوخودوس در حمام استفاده کنید یا اینکه پوستتان را با آن ماساژ دهید. همچنین می‌توانید چند قطره از این عصاره‌ را روی پارچه‌ای بریزید و آن را استنشاق کنید یا از دستگاه بخور استفاده کنید. البته نباید عصاره‌ی رقیق‌شده را داخل دستگاه بخور بریزید.

خواص قطره اسطوخودوس

از خواص قطره اسطوخودوس می‌توان به درمان اضطراب و بی خوابی اشاره کرد. همچنین قطره اسطوخودوس به درمان زودانزالی ناشی از استرس نیز کمک می‌کند. قطره اسطوخودوس همچنین به افزایش طول مدت خواب کمک می‌کند.

قطره اسطوخودوس (اسانس اسطوخودوس) دگرانولاسیون ماست سل‌ها را مهار می‌کند، از واکنش‌های آلرژیک جلوگیری می‌کند و اثر ضدحساسیتی نیز دارد.

مضرات اسطوخودوس

اسطوخودوس در کنار تمام فواید و خواص بی نظیر خود در صورت حد اعتدال، ممکن برخی  مضرات هم داشته باشد.

اسطوخدوس می‌تواند منجر به کند شدن سیستم عصبی مرکزی شود از همین رو به بیمارانی که عمل جراحی دارند توصیه می‌شود از دو هفته قبل از عمل جراحی اسطوخودوس مصرف نکنند.

روغن اسطوخودوس در پوست بعضی از افراد ممکن است حساسیت ایجاد کند. گفتیم طبع اسطوخودوس، روغن اسطوخودوس و دمنوش اسطوخودوس گرم و خشک است؛ بنابراین مصرف آن به افرادی که مزاج صفراوی دارند توصیه نمی‌شود. همچنین مصرف چای و دمنوش اسطوخودوس به زنان باردار و شیرده توصیه نمی‌شود.

اسطوخودوس سبب بر هم خوردن تعادل هورمونی در بدن نوزادان و کودکان پسر می‌شود و خطر ابتلا به ژنیکوماستی (رشد غیر طبیعی سینه در پسران) را افزایش می‌دهد.

اسطوخودوس می‌تواند با برخی از دارو‌ها تداخل داشته باشد؛ برای مثال مصرف همزمان این گیاه دارویی با داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین و ملاویکس می‌تواند باعث افزایش خون‌ریزی شود.

خواص اسطوخودوس و لاغری

شاید برای شما نیز جالب باشد که استفاده از برخی گیاهان دارویی که به آرامش اعصاب و درمان بی‌خوابی کمک می‌کنند؛ می‌تواند تاثیر زیادی در کاهش وزن و درمان پرخوری عصبی داشته باشد. به همین دلیل از خواص اسطوخودوس در لاغری نیز می‌توانید استفاده کنید. با این‌همه برای دستیابی به هدف لاغری، باید از یک اصولی نیز استفاده کنید تا بتوانید در مدت زمانی معین به وزن دلخواه برسید.