خط تولید شیشه چقدر سرمایه می‌خواهد؟
مدیر اجرایی شیشه قزوین بهترین شیشه ساختمانی می‌گوید این کارخانه قصد دارد یک خط تولید جدید به کارخانه اضافه کند ولی فعلا دست نگه داشته است. به اعتقاد او نمایشگاه شیشه برای شرکت‌هایی که در زمینه شیشه‌های تزئینی فعالیت می‌کنند مفید و سودآور است.
کارخانه سهامی شیشه قزوین را با شیشه فلوت می‌شناسیم. البته این تولیدی سابقه‌دار و شناخته‌شده کشورمان انواع و اقسام شیشه‌های سکوریت، چندجداره، طلقی یا لمینیت هم تولید می‌کند. این تولیدی کهنه‌کار با در اختیار داشتن فناوری روز دنیا توانسته است هم بخش زیادی از نیازهای داخلی را تامین کند و هم بعضی محصولات خود را راهی بازارهای کشورهای دیگر کند. با مدیر اجرایی شیشه قزوین، گفتگویی ترتیب دادیم تا در جریان شرایط و برنامه‌های جدید آن قرار بگیریم. اواخر بهمن‌ماه، دومین نمایشگاه ایران گلس‌شو به همت شرکت آوای موفق ایرانیان برگزار میشود بنابراین در پایان مصاحبه از مدیر اجرایی شیشه قزوین درباره اهمیت حضور در این قبیل نمایشگاه‌ها سوال کردیم.
مشکل اصلی ما کمبود نقدینگی است
عطاالله هزاوه‌ای در رابطه با میزان تولید و صادرات کارخانه می‌گوید: ظرفیت تولید کارخانه چیزی حدود ۵۰۰ تن در سال است. بخشی از تولید کارخانه به کشورهایی مثل افغانستان و عراق صادر میشود.
مدیر اجرایی شیشه قزوین مهمترین معضل کارخانه خود را «کمبود نقدینگی» می‌داند و در توضیح بیشتر اضافه می‌کند: می‌گویند نقدینگی در بازار، زیاد است ولی متاسفانه این نقدینگی به بخش تولید سرازیر نشده است. این روزها کمتر تولیدکننده‌ای پیدا میشود که مشکل سرمایه در گردش نداشته باشند. به‌این‌ترتیب پرداخت حقوق کارگران و کارکنان و تامین مواد اولیه دشوار میشود. تا چند سال قبل، تعداد نیروهای ما ۲۰ درصد بیشتر بود. مالیات و بیمه و هزینه‌های ارزش‌افزوده هم مدام بالا می‌رود. گرانی‌های چند ماه اخیر و نوسانات ارزی این مشکل را به‌مراتب بیشتر کرده است.
خط تولید جدید، هزار میلیارد سرمایه می‌خواهد
وی در تشریح بیشتر این موضوع گفت: قصد داشتیم تعداد خط تولیدها و کوره‌های خود را بالا ببریم. البته هنوز هم می‌خواهیم برنامه توسعه خود را عملی کنیم ولی کمبود نقدینگی و عدم همکاری بانک‌ها، کار را سخت کرده است. تا چند ماه قبل برای راه‌اندازی یک خط جدید تولید شیشه فلوت به ۴۰۰ میلیارد تومان نیاز بود ولی این رقم حالا به هزار میلیارد رسیده است.
وی افزود: صنعت شیشه ایران شایسته و توانمند است و اگر این مشکلات حل شود می‌تواند حضور بسیاری جدی‌تری در بازارهای خارجی داشته باشد. ما مزیت اقتصادی داریم. هم مواد اولیه و هم سوخت در داخل تولید میشود و به جایی وابسته نیستیم. دو عنصر اصلی تولید شیشه هم همین دو مورد هستند. شیشه ایران این پتانسیل را دارد که به یکی از قطب‌های شیشه جهان تبدیل شود.
نمایشگاه شیشه؛ ایده‌آل برای حوزه تزئینی
وی در رابطه با تاثیر نمایشگاه‌ها در رونق کسب‌وکار صنف شیشه اظهار داشت: تاثیر نمایشگاه بسته به نوع فعالیت تولیدکنندگان، فرق دارد. حضور در نمایشگاه‌های شیشه ممکن است برای بعضی تولیدکنندگان مفید باشد و برای بعضی‌های دیگر نباشد. تولید شیشه خام که ما روی آن تمرکز کرده‌ایم ویژگی‌های خاص خود را دارد. تعداد کارخانجات تولید این نوع شیشه، اندک است و بیشتر مردم این اسامی و برندها را می‌شناسند. البته بین کیفیت شیشه‌های خامی که برندهای مختلف تولید می‌کنند تفاوت بسیار است ولی بیشتر مشتریان، فرق آنها را نمی‌دانند. حضور در نمایشگاه‌ها برای تولیدکننده‌هایی که در زمینه شیشه‌های تزئینی و دکوراتیو فعالیت می‌کند سودمند است. این نوع تولیدکنندگان با حضور در نمایشگاه‌ها می‌توانند خود را به جامعه بشناسند و جای خود را در بازار کنند.
انواع شيشه و کاربرد آن ها
مايعی است بسيار سرد شده و در حرارتي پايين تر از نقـطه انجماد آن ، در حالت مايع قـرار دارد و به طور عمومي ، جسمي است شـفـاف که نور به خوبي از آن عبور مي کند و پشت آن به طور وضوع قابل رويت است .شیشه ساختمانی ماده‌ای است که به دليل آرايش اتمي/ملکولی خاص خود حالت جامد دارد ولي بر خلاف ديگر جامدها بلوري نيست. اين حالت هنگامي رخ مي‌دهد که ماده مذاب قبل از رسيدن به نقطه انتقال به شيشه به سرعت سرد مي‌شود.
ديد کلي :
از نظر ساختمان مولکولي در حالت جامد آرايش مولکولي نامنظم دارد . در درجه حرارت هاي بالا مثل هر مايع ديگري رفتار مي کند . اما با کاهش دما گرانروي آن به طور غـير عادي افزايش مي يابد و باعـث مي شود مولکول ها نتوانند در آرايشي که مورد نياز بلور است ، قرار گيرند . به اين ترتيب از نظر ساختمان مولکولي مانند مايعات نامنظم است ولي اين ساختمان غـير منظم ديگر متحرک نيست .
جسمي سخت است که سختي آن حدود 8 مي باشد و همه به جز الماس ها را خط مي اندازد . وزن مخصوص 5/2 گرم بر سانتي متر مکعب بوده و بسيار ترد و شکننده است . در مقابل تمام مواد شيميايي حتي اسيدهاي قوي و بازها مقاومت کرده و تحت تاثير خورندگي واقع نمي شود ، به همين عـلت ظروف آزمايشگاهي را از آن مي سازند . فقط اسيد فلوئوريک اچ اف بر آن اثر داشته و را در خود حل مي کند .
شيشه گري يکي از قديمي ترين حرفه هايي است که بشر بدان اشتغال داشته است . مصري ها سازنده اولين اشياي شيشه اي بوده اند که ظروف به دست آمده از حفاري مصر قدمت 5 هزار ساله دارد . روميان نيز از فن شيشه گري مهارت داشته اند . در اين صنعت از سايرين پيشرفته تر بودند . رونق در نخستين ادوار تاريخ اسلامي صورت گرفته است ، زيرا هـنري بود که در مساجد و زيارتگاه ها و تزيينات مـذهـبي جلوه خاصي داشته و مورد استفاده قرار مي گرفـت . در ايران نيز قـدمت چند هزار ساله دارد . نخستين واحد ماشيني در ايران در سال 1340 شروع به کار کرد.
اجزاي اصلي تشکيل دهنده شیشه
با نگاه به جدول عناصر ، کمتر عنصري را مي توان يافت که از آن به دست نيايد ولي سه ماده کربنات دو سود ، سنگ آهک و سيليس مواد اصلي تشکيل دهنده مي باشند . مواد ساز مورد تاييد موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران عبارتند از سيليس ، دي اکسيد بور ، پنتا اکسيد فسفر که از هـر يک به تنهايي مي توان تهيه کرد .
شیشه به اشکال مختلف مورد اسـتفاده قرار مي گيرد . در ساخت وسايل تزييني مانند گل، تابلو و …، در ساختن ظروف آزمايشگاهي و يا ظروف آشپزخانه چون : ليوان ، بطري و … و در پايان در ساختن شيشه هاي مسطح که در دو نوع ساده و مشجر عرضه مي گردد و مصارف مخـتـلـفي دارد که عـمده ترين آن به عـنوان در و پنجره در کارهاي ساختماني است. شکل هاي مختلف شامل: شيشه هاي شفاف، نيمه شفاف و رنگي، جاذب حرارت، ايمني ، دوجداره ، سکوريت و … . وجود دارد. خم چنين در آينه سازي، صنايع نشکن، صنايع يخچال سازي، ميزهاي شيشه اي، انواع روميزي و تيغه کاري ساختمان کاربرد دارد .
آشنایی با خط تولید شیشه تخت
خط تولید شیشه تخت (float-glass) را در این مطلب تشریح می نماییم و شما را با فرآیند تولید شیشه های تخت آشنا می سازیم . امیدوارم علاوه بر بهره گیری از این مطالب جهت تهیه طرح توجیهی ، فرصتی باشد برای کسب اطلاعات علمی جهت انتخاب زمینه ای مفید برای سرمایه گذاری شما عزیزان. تا پایان همراه ایران صنعت باشید و ما را از نظراتتان بهره مند نمایید .
شیشه ماده‌ای است که به دلیل آرایش اتمی/ملکولی خاص خود حالت جامد دارد ولی بر خلاف دیگر جامدها بلوری نیست. این حالت هنگامی رخ می‌دهد که مادهٔ مذاب قبل از رسیدن به نقطه انتقال به شیشه به سرعت سرد میشود. تعاریف مختلفی برای شیشه وجود دارد که هنوز توافق کلی بر روی آنها حاصل نشده‌است:
:: تعریف کلی: شیشه یک جامد آمورف است.
:: تعریف انجمن آزمون و مواد آمریکا: شیشه ماده‌ای معدنی است که از حالت مذاب طوری سرد شده‌است که بدون تبلور به حالت صلب درآمده‌است.
:: تعریف آکادمی ملی علوم آمریکا: شیشه ماده‌ای است که در پراش اشعه ایکس آمورف بوده و و از خود رفتار انتقال به حالت شیشه نشان بدهد.
مانند بسیاری از مواد دیگر ، در مورد اختراع شیشه نیز تردید بسیاری وجود دارد. یکی از قدیمی‌ترین استفاده‌های موجود در این ماده ، از “پلینی” نقل شده که در طی آن ، گفته میشود که بازرگانان فنیقی ، ضمن پختن غذا در ظرفی که برحسب اتفاق روی توده‌ای از لزونا در ساحل دریا قرار گرفته بود، به وجود این ماده پی بردند. یکی شدن ماسه و قلیا نظر آنان را به خود جلب کرد و سبب انجام تلاشهای بعدی در راه تقلید این عمل شد.
مصری‌ها در هزاره ششم پیش از میلاد، جواهرات بدلی شیشه‌ای می‌ساختند. در سال 290 میلادی ، شیشه پنجره ساخته شد. در طی قرون وسطی ، ونیز به مرکز انحصاری صنعت شیشه بدل شده بود. در سال 1688 شیشه جام در فرانسه به شکل فراورده نو عرضه گردید. در سال 1608 میلادی ، در ایالات متحده، در “جیمزتاون” در ویرجینیا، صنعت شیشه پایه‌گذاری شد. در سال 1914، فرایند فورکالت در بلژیک برای کشش مداوم ورق شیشه بوجود آمد.
مصارف و جنبه‌های اقتصادی شیشه
مصارف و کاربردهای شیشه بسیار متعدد است. در مجموع شیشه سازی در ایالات متحده ، سالانه یک صنعت 7 میلیارد دلاری را تشکیل می‌دهد و در آن میان ، شیشه خودرو ، سالانه نیمی از مقدار تولید شیشه تخت را به خود اختصاص می‌دهد. در معماری ، گرایش بیشتری به استفاده از شیشه در ساختمانهای تجاری و بویژه مصرف شیشه‌های رنگی ، پدید آمده است.
ترکیب شیشه
شیشه ، محصولی کاملا «شیشه‌ای شده» یا دست کم فراورده‌ای است که مقدار مواد معلق غیرشیشه‌ای موجود در آن نسبتا کم است. با وجود هزاران فرمول جدید شیشه که طی 30 سال گذشته بوجود آمده، درخور توجه است که هنوز مانند 2000 سال پیش ، 90 درصد تمام شیشه‌های جهان از آهک، سیلیس و کربنات سدیم تشکیل یافته‌اند. اما نباید چنین استنتاج کرد که در طی این مدت ، هیچ تحول مهمی در ترکیب شیشه صورت نگرفته است. بلکه در واقع تغییرات جزئی در اجزای اصلی ترکیب و تغییرات مهم در اجزای فرعی ترکیب ، پدید آمده است.
اجزای اصلی عبارتند از: ماسه ، آهک و کربنات سدیم. هر ماده خام دیگر، جزء فرعی تلقی میشود، هرچند که بر اثر استفاده از آن، نتایج مهمی بدست آید. مهمترین عامل در ساخت شیشه، گرانروی اکسیدهای مذاب و ارتباط میان این گرانروی و ترکیب شیشه است.
مراحل ساخت شیشه
برای ساخت شیشه، مراحلی وجود دارد که باید طی شود تا مواد اولیه شیشه به محصولی با کیفیت و قابل قبول تبدیل شود. اما در طی ساخت شیشه، ظرافت‌هایی وجود دارد که باید آنها را در یک کارخانه تولید شیشه مشاهده کرد و نمی‌توان به‌صورت تئوری آن را بیان کرد.
ذوب
کوره‌های شیشه‌سازی را می‌توان به کوره‌های بوته‌ای یا کوره‌های مخزنی تقسیم‌بندی کرد. کوره‌های بوته‌ای با ظرفیت تقریبی 2 تن یا کمتر برای تولید شیشه‌های ویژه به مقدار کم یا هنگامی که حفاظت از پیمانه مذاب در برابر محصولات احتراق الزامی است، بسیار مفیدند. بوته‌ها از جنس خاک رس یا پلاتین هستند. در کوره مخزنی ، مواد پیمانه از یک سر مخزن بزرگی که از جنس بلوکهای نسوز است، وارد می‌شوند. این کوره‌ها با گاز یا برق گرم می‌شوند.
بسته به توانایی آجر نسوز کوره برای تحمل انبساط ، دمای کوره‌ای که به‌تازگی شروع به تولید کرده است، روزانه تنها به اندازه معینی افزایش می‌یابد. پس از گرم شدن کوره بازیابی گرما ، در تمام اوقات دمایی که دست‌کم معادل با 1200 درجه سانتی‌گراد است، همچنان حفظ میشود. بخش زیادی از گرما به جهت تابش در کوره تلف میشود و در واقع مقدار بسیار کمتری از گرما برای ذوب شیشه به‌مصرف می‌رسد. در هر حال ، دمای دیواره‌های کوره ممکن است چنان بالا رود که شیشه مذاب آنها را حل کند یا بپوساند، مگر اینکه اجازه داده شود دیواره‌ها ضمن تابش مقداری خنک شوند. به‌منظور کاهش کنش شیشه مذاب ، غالبا در دیواره‌های کوره ، لوله‌های آب خنک‌کن کار گذاشته میشود.
شکل دهی
شیشه را می‌توان با قالب‌گیری ماشینی یا دستی شکل داد. عامل مهمی که باید در قالب‌گیری ماشینی شیشه مدنظر داشت، این است که طراحی ماشین باید چنان باشد که کالای موردنظر ، ظرف چند ثانیه کاملا شکل گیرد. در طی این زمان نسبتا کوتاه ، شیشه از حالت یک مایع گرانرو به جامدی شفاف تبدیل میشود. در نتیجه به‌سهولت می‌توان دریافت که حل مشکلات طراحی همچون جریان گرما ، پایداری فلزات و لقی یاتاقانها بسیار پیچیده است و موفقیت چنین ماشینهایی به مهندس شیشه کمک شایانی می‌کند. شیشه پنجره ، شیشه جام ، شیشه شناور ، شیشه نشکن و مشجر ، شیشه دمشی و … ، با ماشین شکل داده می‌شوند.
تابکاری
به‌منظور کاهش کرنش در تمام کالاهای شیشه‌ای ، اعم از آنکه به روشهای ماشینی یا دستی قالب‌گیری شده‌اند، لازم است که تحت عملیات تابکاری قرار گیرند. بطور خلاصه ، عملیات تابکاری دو بخش دارد:
:: اول ، نگه داشتن توده‌ای از شیشه در دمایی بالاتر از یک دمای بحرانی معین تا زمانی که میزان کرنش درونی ، ضمن ایجاد یک سیلان پلاستیکی ، کمتر از یک مقدار حداکثر از پیش تعیین شده گردد.
:: دوم ، خنک کردن تدریجی این توده تا دمای اتاق به‌نحوی‌که مقدار کرنش همچنان کمتر از آن میزان حداکثر باقی بماند.
تابدان یا آون تابکاری چیزی بیش از یک محفظه گرم و به‌دقت طراحی شده نیست که در آن سرعت خنک کردن چنان کنترل میشود که شرایط گفته شده رعایت شود. ایجاد یک رابطه کمی میان تنش و شکست مضاعف ناشی از تنش ، متخصصان شیشه را قادر به طراحی شیشه ای کرده است که می‌تواند شرایط خاصی از تنش‌های مکانیکی و گرمایی را تحمل کند.
با استفاده از این اطلاعات ، مهندسان ، مبنایی برای تولید تجهیزات پیوسته تابکاری یافته‌اند. این تجهیزات ، مجهز به وسایل خودکار تنظیم دما و گردش کنترل شده هستند که امکان انجام بهتر تابکاری با هزینه سوخت پایین‌تر و ضایعات کمتر محصول را فراهم می‌آورند.
تمام انواع شیشه‌های تابکاری شده باید تحت عملیات تکمیلی خاصی قرار گیرند. این عملیات در عین آنکه نسبتا ساده اند، از اهمیت بسیاری نیز برخوردارند و مشتمل بر موارد زیرند:
تمیزکاری ، سنگ زنی ، پرداخت ، برش ، ماس زنی ، لعاب کاری ، درجه بندی و شابلن زنی. هرچند که لازم نیست تمام این عملیات روی همه کالاهای شیشه‌ای صورت گیرد، اما تقریبا همواره یک یا چند تای آنها مورد نیاز خواهد بود.