زمستان گرم کشور/ لزوم مدیریت تنش آبی

احد وظیفه در گفت و گو با مجله سلامتی ایران افزود: از ابتدای زمستان تاکنون به طور میانگین دمای کشور ۹.۸ سلسیوس بوده است این در حالیست که دمای میانگین بلندمدت ۶.۶ سلسیوس ثبت شده است یعنی ۳.۲ درجه سلسیوس دمای میانگین فصل زمستان تا پایان بهمن‌ماه سال جاری بالاتر از حد نرمال بوده است.

وی با بیان اینکه گرم‌ترین آبان و آذر کشور را امسال سپری کردیم، گفت: طی زمستان سال جاری بی‌هنجاری دمایی شدیدی را تجربه کرده‌ایم. این وضعیت در دی ماه نیز حاکم بود. به احتمال زیاد رکورد گرم‌ترین دی ماه کشور ثبت شده است البته باید محاسبه شود. بهمن‌ماه هم خیلی گرم بود و باید با بهمن‌ ماه‌های سال‌های گذشته مقایسه شود.

وظیفه با اشاره به اینکه طی هفته گذشته با وجود افت دما در کشور همچنان به‌ویژه در نیمه جنوبی به‌شدت بی‌هنجاری مثبت دمایی حاکم بود، اظهارکرد: اگر خطی از خوزستان به جنوب خراسان رضوی ترسیم کنیم. جنوب این خط با بی‌هنجاری شدید دمایی مواجه بود. دما در شمال این خط شامل استان‌های مرکزی تا سواحل شمالی و شمال شرق کشور به‌طور نسبی در شرایط نرمال قرار داشت. دما فقط شمال شرق اندکی کمتر از نرمال بود. در ماه‌های آینده نیز انتظار می‌رود به‌طور نسبی با شرایط جوی گرم‌تر از نرمال مواجه شویم.

وی با اشاره به صحبت‌های دبیر کل سازمان جهانی هواشناسی مبنی بر اینکه  احتمالاً سال ۲۰۲۴ دوباره رکوردهای دمایی ثبت شود یا یکی از گرم‌ترین سال‌های جهان خواهد بود، تصریح کرد:  هشت سال گدشته جزو ۱۰ سال‌ گرم تاریخ زمین محسوب می‌شود. گرم‌ترین سال قبل از سال ۲۰۲۳ سال ۲۰۱۶ بود. سال ۲۰۱۶ ال نینوی بسیار قوی حاکم بود که به آن سوپر ال‌نینو گفته می‌شد و هوا بسیارگرم بود و رکورددار گرم‌ترین سال شد.  سال ۲۰۲۳ گرم‌تر از سال ۲۰۱۶ شد. سال ۲۰۲۴ کم و بیش آنومالی مثبت دمایی نسبت به میانگین ۳۰ سال اخیر دارد. در زمستان در غالب نقاط زمین دمای بیش از نرمال ثبت شده است. احیانا جزو سال‌های بسیار گرم خواهد بود اما پیش‌بینی  می‌شود طی بهار و تابستان ال‌نینو تغییر فاز بدهد و لانینا حاکم شود بنابراین احتمال دارد رکورد دمایی سال ۲۰۲۳ شکسته نشود ولی سال بسیار گرمی خواهد بود.

ثبت بارش‌های تقریبا در حد نرمال در کشور

وی درباره وضعیت بارندگی گفت: طی بهمن‌ماه کشور به‌طور متوسط ۳۶ میلی‌متر بارش دریافت کرد که از مقدار بلندمدت تنها دو درصد کمتر بود بنابراین بارش تقریباً در شرایط نرمال ثبت شد.از ابتدای سال آبی جاری تا پایان بهمن ماه ۷۹.۵ میلیمتر به‌طور متوسط بارندگی ثبت شد این در حالیست که میانگین نرمال آن ۱۲۷ میلی‌متر است بنابراین ۳۸ درصد نسبت به وضعیت نرمال کم‌بارشی داشته‌ایم.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی با بیان اینکه کمترین بارندگی در استان‌های واقع در مرکز، جنوب و شرق کشور ثبت شده است، گفت: هرمزگان ۷۵ درصد، سیستان و بلوچستان ۶۷ درصد، فارس ۶۳ درصد، یزد ۵۳ درصد، قزوین ۳۸ درصد، خراسان رضوی ۳۶ درصد، تهران و البرز ۳۳ درصد، لرستان ۳۲ درصد و مرکزی ۲۷ درصد نسبت به نرمال بارش کمتر دریافت کردند. در استان‌های گلستان، کرمانشاه، خراسان شمالی و آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی بارش در حد نرمال بود یعنی  شمال غرب و غرب تا حدی بارش‌های خوبی دریافت کردند وبارش در سایر زیر حد نرمال بود.

وی تاکید کرد: انتظار نداریم سال آبی خوبی از نظر بارندگی داشته باشیم. در حالت خوشبینانه بارش در حد نرمال و به احتمال قوی در حد زیر نرمال خواهد بود.  فصل بارش در جنوب کشور و در استان‌هایی مانند خوزستان ، بوشهر و فارس تا پیش از از پایان فروردین تمام می‌شود.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی با اشاره به کاهش بارش برف در کشور اظهارکرد: بی‌هنجاری شدید دمایی باعث ذوب سریع‌تر برف شود و خط برف در ارتفاعات بالاتر قرار می‌گیرد. مساحت پوشش برف محدودتر می‌شود. از سویی کمبود بارش و از سوی دیگر کمبود پوشش برفی باعث می‌شود ذخیره آبی در ارتفاعات ضعیف‌تر شود، در نتیجه رودخانه‌ها در فصل گرم زودتر با کمبود آب مواجه می‌شوند و جریان رودخانه سریع افت می‌کند و آورده آب پشت سد کمتر از حد معمول خواهد شد بنابراین می‌تواند تنش آبی را بیشتر کند.

وظیفه در پایان گفت: گرما، کم‌بارشی و خشکسالی برفی موجب افزایش سطح تنش آبی و تامین آب برای شرب، کشاورزی و صنعت می‌شود. امسال اوضاع آبی برای مرکز ، جنوب شرق تا شمال شرق(خراسان رضوی تا سیستان وکرمان)، جنوب غرب نیازمند مدیریت بیشتر است چون ماه‌های پیش رو احتمال بارندگی‌های فراتر نرمال ضعیف است بنابراین لازم است تمهیدات لازم از سوی وزارت نیرو و سایر متولیان تامین آب و انرژی اندیشیده شود .

انتهای پیام