ورزشی

دین در جهان اسلام زمینه‌ساز توسعه سیاسی است

عضو هیئت‌ علمی دانشگاه در گفت‌وگو با آنا:

دین در جهان اسلام زمینه‌ساز توسعه سیاسی است

مسئول بسیج اساتید دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین‌المللی انزلی گفت: در جهان اسلام، دین تسهیلگر و زمینه‌ساز توسعه سیاسی است.

نیما رنجی، عضو هیئت‌ علمی گروه مدیریت و مسئول بسیج اساتید دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین‌المللی انزلی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا در تشریح کارکرد دین در جوامع اظهار کرد: دنیای مدرن تلاش کرده با از میان برداشتن مذهب مسیحیت از زندگی سیاسی به توسعه و تحول برسد؛ اما اسلام چنین نگرشی را نادرست می‌داند. برخلاف جهان مسیحیت در اندیشه اسلامی دین و سیاست کاملاً با هم آمیخته‌اند و نخستین جامعه اسلامی با تأسیس حکومت اسلامی آغاز شده در نتیجه، حذف دین یا نگرش منفی بدان در فرآیند توسعه سیاسی پذیرفتنی نیست. 

وی با بیان اینکه نگرش منفی نسبت به دین، مبتنی بر تحولات مسیحیت غربی است، اضافه کرد: چنان‌که اندیشمندانی مانند روسو در کتاب قرارداد اجتماعی اشاره کرده‌اند، اسلام و پیامبر گرامی اسلام نگرش بسیار مثبتی به رابطه دین و سیاست دارند. در نتیجه در جهان اسلامی، دین نه تنها مانع توسعه سیاسی نیست؛ بلکه آسان کننده و زمینه‌ساز آن نیز است. با توجه به مبانی اسلامی و روایاتی که درباره مدینه فاضله مهدوی آمده، می‌توان مهم‌ترین مؤلفه‌های توسعه سیاسی را شاملِ رهبری دینی، مشارکت مردمی، قانون‌مداری، ارتقای آگاهی و تربیت اسلامی و کرامت انسانی عنوان کرد. 

عضو هیئت‌ علمی گروه مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین‌المللی انزلی درباره مؤلفه رهبری دینی گفت: دیدگاه اسلامی مبتنی بر نقش هدایت‌گر الهی برای رسیدن به سعادت در این جهان بوده؛ برخلاف فرآیند‌های عقل‌گرای افراطی، مانند براهمه در گذشته و نیز جریان‌های دین‌ستیز معاصر که انسان را بدون نیاز به پیامبران و هدایت‌گران الهی قادر به تأمین سعادت و تنظیم زندگی این جهانی می‌دانستند در اندیشه اسلامی نقش هادی الهی برجسته بوده و نگاهی کوتاه به ادله اقامه‌شده برای اثبات نبوت عامه، گواه این مطلب است.

رنجی با اشاره به مؤلفه مشارکت مردمی عنوان کرد: مشارکت مردم در هیئت‌های تصمیم‌گیری از پیشران‌های توسعه در دستگاه فکری غرب و نیز مشارکت عامه مردم در تعیین سرنوشت سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خویش در یک نظام مردم‌سالاری دینی، امری اساسی است؛ زیرا خداوند، حاکم بر هستی، انسان را بر سرنوشت خویش حاکم کرده از این‌رو امور کشور در چنین نظامی فقط به اتکای آرای عمومی مردم مسلمان اداره می‌شود.

وی در تشریح قانون‌مداری بیان کرد: اصولاً در نظام اسلامی که از آن به مردم‌سالاری تعبیر می‌شود، قانون مظهر حق، عدل و مأموریت آن استقرار عدالت اجتماعی و تعمیم آزادی حقوق آحاد ملت است. از این رو رعایت قانون در همه شئونات به نفع همگان خواهد بود. همان‌گونه که مقام معظم رهبری فرموده‌اند در نظام اسلامی باید همه افراد جامعه در برابر قانون و استفاده از امکانات خداداد میهن اسلامی یکسان و در بهره‌مندی از مواهب حیات متعادل باشند. 

مسئول بسیج اساتید دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین‌المللی انزلی با اشاره به ارتقای آگاهی و تربیت اسلامی به‌عنوان دیگر مؤلفه توسعه سیاسی  مطرح کرد: حکومت برآمده از دین به بالا بردن سطح آگاهی عمومی در همه زمینه‌ها با استفاده درست از مطبوعات و رسانه‌های گروهی اهتمام داشته، آموزش و پرورش و تربیت‌بدنی را در همه سطوح تعمیم بخشیده و دسترسی و دستیابی به آن را بر همگان آسان می‌سازد. در راستای تقویت روح پژوهش، تتبع و ابتکار در همه بستر‌های علمی، فنی، فرهنگی و اسلامی از طریق تأسیس مراکز تحقیق و تشویق محققان گام برمی‌دارد؛ چراکه بدون ارتقای آگاهی همگانی نیل به توسعه همه‌جانبه میسر نیست. 

رنجی با بیان اینکه الگوی توسعه سیاسی در اسلام مبتنی بر باطن افراد و تغییر و دگرگونی روحی ـ اخلاقی است، توضیح داد: برخلاف دنیای جدید که نسبت به تربیت اخلاقی افراد دغدغه‌مند نبوده و آن را امری فردی می‌شمارد، الگوی توسعه اسلامی در سیره معصومان (ع)، به‌ویژه معصومانی که فرصت تشکیل حکومت یافته‌اند، تلاش برای نیروسازی، تربیت و آماده‌سازی آن‌ها بوده؛ چنین میثاقی در مفاد بیعت مردم با آن حضرت کاملاً هویداست.

وی درباره مؤلفه کرامت انسانی تشریح کرد: غربی‌ها بر آنند تا نظام معرفتی برای پاسداشت حقوق بشر فراهم آورند که در آن انسان، کریم بوده؛ اما دین اسلام در لباس حکومت، درصدد دستیابی و نهادینه‌سازی کرامت و ارزش والای انسانی از طریق ارائه نظام کارآمد است.

مسئول بسیج اساتید دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین‌المللی انزلی بیان کرد: برای کارآمد سازی نظام، اجتهاد مستمر فقهای جامع‌الشرایط، عنصری مهم و حیاتی به شمار می‌رود. به هر روی، انسان در حکومت مردم‌سالار دینی از چنان کرامتی برخوردار است که جان، مال، حقوق، مسکن و شغل او از هر گونه تعرضی (مگر مواردی که قانون تجویز می‌کند) مصون بوده و حتی با هتک حرمت و حیثیت کسی که به حکم قانون دستگیر، زندانی و یا تبعید شده، به مخالفت می‌پردازد.

رنجی با تأکید بر اینکه حکومت موعود مهدی علیه‌السلام، در حوزه سیاسی، خاور و باختر گیتی را فرا خواهد گرفت، عنوان کرد: در عرصه این حکومت، هیچ آبادی‌ در زمین نمی‌ماند، مگر اینکه گلبانگ یکتاپرستی از آن برمی‌خیزد و سراسر زمین از داد و دادگری آکنده می‌شود. در آن دوران به دست آن نجات‌بخش، آرمان بلند تشکیل جامعه بزرگ بشری و خانواده انسانی به حقیقت رسیده و آرزوی دیرینه همه پیامبران، پیشوایان، شایستگان و انسان‌دوستان برآورده می‌شود