مالیات مهریه چه زمانی باید پرداخت شود

بر اساس طرح پیشنهادی قانون مالیات مهریه، در صورت تصویب و اجرایی شدن، پرداخت مالیات مهریه هنگام ثبت رسمی عقد نکاح دائم در دفاتر اسناد رسمی و ازدواج صورت خواهد گرفت. این پرداخت به صورت یکجا و همزمان با ثبت عقد انجام می شود، حتی اگر مهریه به صورت عندالمطالبه یا اقساطی باشد و ارتباط مستقیمی با صدور سند ازدواج دارد. این طرح با هدف کاهش مهریه های سنگین و چالش های حقوقی مرتبط با آن در مجلس در حال بررسی است.

مهریه، به عنوان یکی از مهم ترین حقوق مالی زنان در نظام حقوقی ایران، همواره در کانون توجه خانواده ها و جامعه قرار داشته است. تعیین مهریه، از دیرباز بخشی جدایی ناپذیر از مراسم ازدواج در فرهنگ ایرانی بوده و نشان دهنده تعهد و پشتوانه مالی زن در زندگی مشترک است. با گذر زمان و تغییرات اقتصادی و اجتماعی، بحث هایی پیرامون ماهیت، میزان و چالش های حقوقی مرتبط با مهریه مطرح شده اند. یکی از این مباحث، مسئله مالیات مهریه است که اخیراً به صورت جدی تری در فضای عمومی و حقوقی کشور مطرح شده است.

ابها مات زیادی در مورد وضعیت فعلی و طرح پیشنهادی مالیات مهریه وجود دارد؛ آیا اساساً مهریه مالیات دارد؟ این مالیات چقدر است؟ مالیات مهریه بر عهده کیست و مهم تر از همه، مالیات مهریه چه زمانی باید پرداخت شود؟ در حالی که بسیاری از افراد به دنبال پاسخ به این پرسش ها هستند، باید به تفاوت های اساسی بین وضعیت حقوقی کنونی و قانون جدید مالیات مهریه که در دست بررسی است، توجه کرد. این نوشتار با هدف شفاف سازی و ارائه یک راهنمای جامع، به تمامی این ابهامات پاسخ می دهد تا خواننده درک کاملی از میزان، نحوه محاسبه، مسئولیت پرداخت و دلایل مطرح شدن این طرح داشته باشد.

آیا در حال حاضر به مهریه مالیات تعلق می گیرد؟ (وضعیت حقوقی کنونی در ایران)

برای درک دقیق وضعیت حقوقی مالیات مهریه در ایران، لازم است ابتدا به قوانین موجود نگاهی بیندازیم. در حال حاضر و تا پیش از هرگونه تغییر قانونی، پاسخ این پرسش کاملاً صریح و روشن است: به مهریه مالیات تعلق نمی گیرد. این معافیت به صورت واضح در ماده 144 قانون مالیات های مستقیم جمهوری اسلامی ایران بیان شده است.

ماده 144 قانون مالیات های مستقیم به وضوح اعلام می کند: جهیزیه منقول و مهریه، اعم از منقول و غیرمنقول از پرداخت مالیات معاف است. این بدان معناست که ماهیت مهریه، چه به صورت وجه نقد، سکه، طلا، یا حتی اموال غیرمنقول مانند ملک و خودرو تعیین شود، به خودی خود مشمول پرداخت مالیات نخواهد بود. این ماده قانونی، پشتوانه محکمی برای معافیت مهریه از مالیات در شرایط کنونی است و هرگونه ادعای دریافت مالیات بر اصل مهریه، مغایر با نص صریح این قانون است.

شفاف سازی مالیات نقل و انتقال اموال در مهریه غیرنقدی

گاهی اوقات ممکن است ابهاماتی در مورد مالیات مهریه های غیرنقدی پیش بیاید. باید توجه داشت که معافیت مهریه از مالیات، به معنای معافیت از مالیات نقل و انتقال اموال نیست. این دو مفهوم کاملاً از یکدیگر متمایز هستند.

اگر مهریه به صورت ملک، خودرو، زمین یا سایر اموال غیرنقدی تعیین شود، زمانی که این اموال از نام زوج به نام زوجه منتقل می شوند، ممکن است مالیات های مربوط به نقل و انتقال سند آن اموال بر اساس قوانین عمومی مربوط به معاملات اخذ شود. این مالیات ها نه به ماهیت مهریه، بلکه به فرآیند قانونی انتقال سند مالکیت تعلق می گیرند. برای مثال، اگر مهریه یک واحد آپارتمان باشد و زوج قصد انتقال سند آن به نام زوجه را داشته باشد، مالیات نقل و انتقال ملک که بر اساس ارزش معاملاتی ملک محاسبه می شود، باید پرداخت گردد. این مالیات بر عهده انتقال دهنده (زوج) است و ارتباطی به مهریه بودن ملک ندارد.

همین قاعده در مورد خودرو یا سایر اموال غیرنقدی نیز صادق است. این مالیات ها، جزء هزینه های اداری و قانونی مربوط به ثبت انتقال مالکیت هستند و نباید با مالیات بر اصل مهریه اشتباه گرفته شوند.

تمایز مالیات بر مهریه و مالیات بر درآمد حاصل از خرید و فروش سکه

یکی دیگر از مواردی که ممکن است در مورد مالیات مهریه و سکه ابهام ایجاد کند، تمایز میان مالیات بر مهریه و مالیات بر درآمد حاصل از خرید و فروش سکه است. همانطور که بیان شد، اصل سکه هایی که به عنوان مهریه تعیین می شوند، مالیات ندارند. اما اگر زوجه پس از دریافت سکه های مهریه، به صورت مکرر و با هدف کسب درآمد اقدام به خرید و فروش آنها کند و این فعالیت جنبه تجاری پیدا کند، سود حاصل از این معاملات ممکن است مشمول مالیات بر درآمد شود.

این مالیات بر سود حاصل از فعالیت تجاری تعلق می گیرد، نه بر خود سکه های مهریه. به عبارت دیگر، اگر فردی با خرید و فروش مداوم سکه، سود کسب کند، مانند هر فعالیت اقتصادی دیگری، این سود مشمول مالیات بر درآمد خواهد بود. این موضوع کاملاً با مالیات بر اصل مهریه متفاوت است و نباید این دو مفهوم با یکدیگر خلط شوند. تشخیص جنبه تجاری فعالیت های مربوط به سکه، بر عهده سازمان امور مالیاتی است و شرایط خاص خود را دارد.

بررسی طرح پیشنهادی مالیات بر مهریه (قانون جدید در دست بررسی)

با وجود معافیت مهریه از مالیات در قوانین فعلی، طی سالیان اخیر طرحی تحت عنوان مالیات بر مهریه در مجلس شورای اسلامی مطرح شده که هدف آن، ایجاد تغییر در این وضعیت است. این طرح با بحث ها و نظرات مختلفی از سوی کارشناسان حقوقی، جامعه شناسان و حتی مردم عادی همراه بوده است.

دلایل مطرح شدن طرح مالیات مهریه

مسئولان و نمایندگان مجلس که این طرح را پیشنهاد داده اند، دلایل متعددی را برای ضرورت تصویب آن مطرح می کنند. این دلایل عمدتاً به مشکلات اجتماعی و حقوقی ناشی از مهریه های سنگین بازمی گردد:

• کاهش آمار مهریه های سنگین و پرونده های قضایی مرتبط: مهریه های نامتعارف و سنگین، در بسیاری از موارد به معضلی اجتماعی تبدیل شده اند که منجر به تشکیل پرونده های متعدد در دادگاه های خانواده و طولانی شدن روند دادرسی می شوند. هدف این طرح، ایجاد بازدارندگی برای تعیین مهریه هایی است که خارج از توان مالی زوج هستند.
• حمایت از بنیان خانواده و تشویق به ازدواج آسان: برخی بر این باورند که مهریه های سنگین، مانعی برای ازدواج جوانان هستند و موجب می شود برخی از تشکیل زندگی مشترک منصرف شوند. با وضع مالیات بر مهریه های بالا، امید است که خانواده ها به سمت تعیین مهریه های معقول تر تشویق شده و ازدواج آسان تر گردد.
• کاهش تعداد زندانیان مهریه: یکی از بزرگترین چالش های حقوقی و اجتماعی ناشی از مهریه های سنگین، زندانی شدن مردانی است که قادر به پرداخت کامل مهریه نیستند. این طرح به دنبال کاهش تعداد این زندانیان و در نتیجه کاهش بار بر دوش قوه قضاییه است.

وضعیت فعلی طرح: تأکید بر عدم تصویب نهایی

نکته ای که باید به آن بسیار تأکید کرد این است که طرح پیشنهادی مالیات بر مهریه هنوز به تصویب نهایی مجلس شورای اسلامی نرسیده و جنبه اجرایی پیدا نکرده است. این طرح در مراحل بررسی و گفتگو در کمیسیون های مجلس قرار دارد و ممکن است تغییراتی در آن اعمال شود یا حتی به طور کامل رد گردد. بنابراین، تمامی اطلاعات مربوط به نرخ ها، نحوه محاسبه و زمان پرداخت مالیات مهریه که در ادامه مطرح می شود، بر اساس مفاد این طرح پیشنهادی است و نه قانون لازم الاجرای فعلی.

این وضعیت، اهمیت آگاهی و پیگیری اخبار رسمی را برای عموم مردم و خصوصاً زوجین در آستانه ازدواج دوچندان می کند تا از اطلاعات نادرست و شایعات پرهیز کرده و تنها بر اساس قوانین تصویب شده اقدام نمایند.

هدف اصلی طرح از دیدگاه پیشنهاددهندگان

همانطور که اشاره شد، هدف محوری پیشنهاددهندگان این طرح، ایجاد بازدارندگی برای تعیین مهریه های نامتعارف و سنگین است. تصور می شود که با اعمال یک هزینه مالی بر مهریه های بیش از یک سقف مشخص، زوجین و خانواده هایشان تمایل کمتری به توافق بر سر ارقام بسیار بالا خواهند داشت. این امر به صورت غیرمستقیم، فرهنگ تعیین مهریه های منطقی تر را ترویج داده و از بروز مشکلات حقوقی آتی جلوگیری خواهد کرد.

از نگاهی دیگر، برخی کارشناسان این طرح را تلاشی برای واقعی تر کردن مهریه می دانند؛ به این معنی که مهریه صرفاً به عنوان یک عدد در سند ازدواج باقی نمانده و جنبه عملی تری در نظر گرفته شود. این طرح سعی دارد از تبدیل مهریه به ابزاری برای فشار، سوءاستفاده یا مانعی برای شروع زندگی مشترک جلوگیری کند.

مالیات مهریه چه زمانی باید پرداخت شود؟ (پاسخ کلیدی بر اساس طرح پیشنهادی)

یکی از مهم ترین و پرتکرارترین پرسش ها در مورد طرح پیشنهادی مالیات بر مهریه، زمان دقیق پرداخت آن است. بر اساس مفاد این طرح، در صورتی که این قانون به تصویب نهایی مجلس رسیده و اجرایی شود، مالیات مهریه هنگام ثبت رسمی عقد نکاح دائم در دفاتر اسناد رسمی و ازدواج باید پرداخت شود.

این پاسخ، نقطه عطف در درک این طرح است؛ زیرا زمان پرداخت، مستقیماً به فرآیند رسمی شدن ازدواج گره خورده است. به این ترتیب، پرداخت مالیات پیش از دریافت سند رسمی ازدواج، به یک الزام قانونی تبدیل خواهد شد.

جزئیات زمان و الزام پرداخت

طرح پیشنهادی، جزئیات بیشتری را در مورد زمان و چگونگی پرداخت این مالیات ارائه می دهد که به شرح زیر است:

• پرداخت یکجا و همزمان با ثبت عقد: بر خلاف تصور برخی افراد که ممکن است فکر کنند مالیات مهریه به صورت اقساطی یا در زمان طلاق پرداخت می شود، در این طرح تصریح شده است که مالیات مهریه به صورت یکجا و در همان لحظه ثبت عقد نکاح دائم پرداخت خواهد شد. این قاعده حتی برای مهریه هایی که به صورت عندالمطالبه (یعنی در صورت مطالبه زوجه) تعیین شده اند نیز صدق می کند. یعنی فارغ از اینکه مهریه بلافاصله پرداخت شود یا خیر، مالیات آن در زمان ثبت عقد باید واریز گردد.
• ارتباط مستقیم پرداخت مالیات با صدور سند ازدواج: یکی از مهم ترین اهرم های اجرایی این طرح، ارتباط مستقیم پرداخت مالیات با صدور سند رسمی ازدواج است. به این معنا که دفاتر ازدواج و طلاق، تنها در صورتی مجاز به صدور سند رسمی ازدواج برای زوجین خواهند بود که مالیات متعلقه بر اساس میزان مهریه توافق شده، به طور کامل پرداخت شده باشد. عدم پرداخت این مالیات به معنای عدم امکان دریافت سند رسمی ازدواج خواهد بود.
• تبعات عدم ثبت رسمی و عدم پرداخت مالیات: این طرح پیش بینی می کند که در صورت عدم ثبت رسمی ازدواج و به تبع آن، عدم پرداخت مالیات مهریه، زوجین از امکان طرح دعاوی حقوقی مرتبط با ازدواج در مراجع قضایی محروم خواهند شد. این تبعات می تواند شامل عدم امکان مطالبه مهریه، نفقه، طلاق و سایر حقوق و تکالیف قانونی ناشی از عقد نکاح باشد. این بند از طرح، برای تضمین اجرای قانون و ترغیب زوجین به ثبت رسمی ازدواج و پرداخت مالیات احتمالی آن طراحی شده است.

بنابراین، مالیات ثبت مهریه (در صورت تصویب) نه یک هزینه اختیاری، بلکه یک الزام اجباری و پیش شرط برای رسمی کردن ازدواج و بهره مندی از حمایت های قانونی خواهد بود.

مسئولیت پرداخت مالیات مهریه بر عهده کیست؟ (بر اساس طرح پیشنهادی)

یکی از سوالات کلیدی و البته چالش برانگیز در مورد طرح پیشنهادی مالیات مهریه، این است که مسئولیت پرداخت این مالیات بر عهده کدام یک از زوجین خواهد بود. در فضای عمومی، این موضوع بحث های زیادی را برانگیخته است؛ اما طرح پیشنهادی در این زمینه نیز شفاف سازی کرده است.

بر اساس مفاد طرح پیشنهادی مالیات بر مهریه، مسئولیت پرداخت این مالیات به صورت مشترک و مساوی (50-50) بر عهده زوج (مرد) و زوجه (زن) خواهد بود. این یعنی هر دو طرف عقد نکاح باید نیمی از مالیات متعلقه را در زمان ثبت رسمی عقد پرداخت کنند.

منطق پشت این تصمیم

تصمیم به تقسیم مساوی مسئولیت پرداخت مالیات مهریه بین زوجین، مبتنی بر چندین منطق است که پیشنهاددهندگان طرح آن را توجیه می کنند:

• ایجاد عدالت در پرداخت هزینه های مرتبط با تعیین مهریه: با تقسیم هزینه های مالیات، قصد بر این است که هر دو طرف، در تصمیم گیری برای تعیین میزان مهریه، احساس مسئولیت بیشتری داشته باشند. این امر به نوعی عدالت اقتصادی در ابتدای زندگی مشترک را ترویج می دهد.
• تشویق هر دو طرف به توافق بر سر مهریه ای معقول و متناسب با توان مالی: وقتی هر دو خانواده (خانواده زوج و زوجه) از ابتدا با بار مالی ناشی از مهریه بالا مواجه شوند، احتمالاً تمایل بیشتری به توافق بر سر مهریه ای معقول تر و متناسب با توانایی های مالی زوج خواهند داشت. این رویکرد می تواند به کاهش مهریه های سنگین که اغلب باعث مشکلات آتی می شوند، کمک کند. اگر فقط یک طرف مسئول پرداخت بود، ممکن بود طرف دیگر در تعیین مهریه سنگین، ملاحظات مالی کمتری داشته باشد.

تمایز با حق ثبت مهریه

ضروری است که بین مالیات مهریه و حق ثبت مهریه تفاوت قائل شویم. حق ثبت مهریه مبلغی است که بابت ارائه خدمات دفاتر اسناد رسمی و ازدواج برای ثبت سند و انجام امور اداری دریافت می شود. این مبلغ، که معمولاً بر اساس تعرفه های مصوب و متناسب با ارزش مهریه (و نه به صورت درصد مالیاتی) تعیین می شود، بابت خدمات دفترخانه است و به دولت پرداخت نمی گردد.

معمولاً حق ثبت مهریه نیز به صورت مشترک توسط زوجین پرداخت می شود و بخشی از هزینه های اولیه ازدواج محسوب می گردد. اما این مبلغ کاملاً با مالیات مهریه که یک عوارض دولتی است و به حساب دولت واریز می شود، متفاوت است. بنابراین، زوجین باید در صورت تصویب قانون، هم حق ثبت مهریه را بپردازند و هم سهم خود از مالیات مهریه را.

میزان و نحوه محاسبه مالیات مهریه (جدول و مثال های کاربردی)

یکی از بخش های کلیدی طرح پیشنهادی مالیات بر مهریه، تعیین میزان و نحوه محاسبه این مالیات است. این طرح یک سیستم پلکانی برای اخذ مالیات پیش بینی کرده که بر اساس آن، میزان مهریه تعیین کننده نرخ مالیات خواهد بود. لازم به ذکر است که تمامی ارقام و نرخ های زیر، بر اساس طرح پیشنهادی است و تا زمان تصویب نهایی ممکن است تغییر کند.

جدول پلکانی نرخ مالیات مهریه (بر اساس طرح پیشنهادی)

نرخ مالیات مهریه بر اساس تعداد سکه بهار آزادی، به شرح زیر تعیین شده است:

میزان مهریه (سکه بهار آزادی)	نرخ مالیات از ارزش کل مهریه	توضیحات
تا 14 سکه	معاف از مالیات	مهریه هایی با تعداد کم، به منظور تشویق به ازدواج آسان، مالیات نخواهند داشت.
از 15 تا 100 سکه	1.1 درصد (یک و یک دهم درصد)	برای مهریه های متوسط، نرخ مالیات کمی اعمال می شود.
از 101 تا 200 سکه	2 درصد	با افزایش تعداد سکه، نرخ مالیات نیز افزایش می یابد.
بیش از 200 سکه	15 درصد	مهریه های بسیار سنگین، مشمول بالاترین نرخ مالیاتی می شوند.

فرمول محاسبه مالیات مهریه

برای محاسبه دقیق مالیات مهریه، می توان از فرمول زیر استفاده کرد. البته، مهم است به یاد داشته باشید که ارزش روز هر سکه یک عامل متغیر است و در زمان محاسبه باید نرخ روز و دقیق آن استعلام شود.

مالیات مهریه = نرخ مالیات (درصد) × (تعداد سکه × ارزش روز هر سکه)

مثال های عملی برای محاسبه

برای درک بهتر نحوه محاسبه، چند مثال عملی را با هم مرور می کنیم. (فرض بر این است که ارزش تقریبی هر سکه بهار آزادی 40,000,000 تومان است. این نرخ صرفاً برای مثال است و در واقعیت متغیر خواهد بود.)

مثال 1: محاسبه مالیات برای مهریه 70 سکه

• تعداد مهریه: 70 سکه
• ارزش کل مهریه: 70 سکه × 40,000,000 تومان/سکه = 2,800,000,000 تومان
• بازه مالیاتی: از 15 تا 100 سکه (نرخ 1.1 درصد)
• محاسبه مالیات: 1.1% × 2,800,000,000 تومان = 30,800,000 تومان
• مسئولیت پرداخت: زوج 15,400,000 تومان و زوجه 15,400,000 تومان

مثال 2: محاسبه مالیات برای مهریه 150 سکه

• تعداد مهریه: 150 سکه
• ارزش کل مهریه: 150 سکه × 40,000,000 تومان/سکه = 6,000,000,000 تومان
• بازه مالیاتی: از 101 تا 200 سکه (نرخ 2 درصد)
• محاسبه مالیات: 2% × 6,000,000,000 تومان = 120,000,000 تومان
• مسئولیت پرداخت: زوج 60,000,000 تومان و زوجه 60,000,000 تومان

مثال 3: محاسبه مالیات برای مهریه 350 سکه

• تعداد مهریه: 350 سکه
• ارزش کل مهریه: 350 سکه × 40,000,000 تومان/سکه = 14,000,000,000 تومان
• بازه مالیاتی: بیش از 200 سکه (نرخ 15 درصد)
• محاسبه مالیات: 15% × 14,000,000,000 تومان = 2,100,000,000 تومان
• مسئولیت پرداخت: زوج 1,050,000,000 تومان و زوجه 1,050,000,000 تومان

این مثال ها به وضوح نشان می دهند که با افزایش تعداد سکه های مهریه، بار مالی ناشی از مالیات ثبت مهریه می تواند به شدت افزایش یابد و این همان اهرم بازدارنده ای است که پیشنهاددهندگان طرح به دنبال آن هستند.

نکات تکمیلی و تحلیل های پیرامون طرح مالیات مهریه

طرح پیشنهادی مالیات بر مهریه ابعاد مختلفی دارد که پرداختن به آنها می تواند درک جامع تری از این مسئله ایجاد کند. علاوه بر زمان و نحوه پرداخت، سوالات دیگری نیز در ذهن افراد نقش می بندد که در ادامه به برخی از مهم ترین آنها می پردازیم.

عطف به ماسبق شدن قانون

یکی از نگرانی های اصلی زوج هایی که ازدواج کرده اند، این است که آیا این قانون (در صورت تصویب) شامل حال مهریه هایی می شود که پیش از اجرایی شدن آن ثبت شده اند یا خیر؟ در علم حقوق، اصلی به نام عدم عطف به ماسبق قوانین وجود دارد که بیان می کند قوانین جدید معمولاً اثر قهقرایی ندارند و فقط بر اتفاقات آینده حاکم هستند. یعنی مهریه هایی که پیش از تصویب و اجرایی شدن این قانون ثبت شده اند، مشمول آن نخواهند شد، مگر اینکه در متن قانون جدید به صراحت خلاف این امر بیان شود.

اکثر کارشناسان حقوقی بر این باورند که قوانین مالیاتی به ندرت عطف به ماسبق می شوند، زیرا چنین اقدامی می تواند بی عدالتی و هرج و مرج حقوقی ایجاد کند. بنابراین، انتظار می رود که در صورت تصویب قانون جدید مالیات مهریه، این مالیات تنها برای ازدواج هایی که پس از تاریخ اجرایی شدن قانون ثبت می شوند، اعمال گردد و مهریه های ثبت شده قبلی از آن معاف باشند.

مهریه های غیرنقدی (مثلاً خانه یا باغ)

در صورتی که مهریه به جای سکه، به صورت اموال غیرنقدی مانند ملک، خودرو، زمین، یا حتی سهام تعیین شود، نحوه ارزش گذاری و محاسبه مالیات برای آنها در صورت تصویب قانون، یک سوال مهم است. احتمالاً ارزش این گونه مهریه ها بر اساس ارزش روز معاملاتی آنها در زمان ثبت عقد، توسط کارشناسان رسمی یا بر اساس نرخ های اعلامی مراجع ذی صلاح (مانند سازمان امور مالیاتی برای املاک) تعیین خواهد شد. پس از ارزش گذاری ریالی، همان نرخ های پلکانی که برای سکه در نظر گرفته شده، بر این ارزش ریالی اعمال می شود.

به عنوان مثال، اگر مهریه یک واحد آپارتمان باشد که ارزش روز آن معادل 250 سکه (با فرض قیمت 40 میلیون تومان برای هر سکه) برآورد شود، آنگاه مشمول نرخ 15 درصدی مالیات خواهد شد. این مسئله نیز می تواند تعیین مهریه های غیرنقدی با ارزش بالا را تحت تأثیر قرار دهد.

سرنوشت عواید حاصل از مالیات مهریه

یکی از مباحثی که در مورد طرح مالیات مهریه مطرح شده، این است که درآمدهای حاصل از این مالیات چگونه هزینه خواهد شد. بر اساس برخی اظهارنظرها و پیشنهادها، احتمال دارد که عواید حاصل از این مالیات به صندوق های حمایت از ازدواج جوانان، تهیه جهیزیه برای زوج های نیازمند، یا سایر طرح های حمایتی خانواده اختصاص یابد. این رویکرد می تواند جنبه حمایتی و اجتماعی طرح را تقویت کند و به عنوان یک چرخه حمایتی از ازدواج آسان و پایدار تلقی شود. البته، این موضوع نیز باید در متن قانون مصوب به وضوح تعیین گردد.

نظرات موافقان و مخالفان طرح مالیات مهریه

مانند هر طرح قانونی مهم دیگری، مالیات مهریه نیز موافقان و مخالفان جدی خود را دارد که هر یک با دلایل خاص خود به آن می پردازند:

موافقان طرح

موافقان این طرح عمدتاً بر کاهش آمار طلاق، حمایت از مردان (که در بسیاری از موارد به دلیل عدم توانایی پرداخت مهریه سنگین، گرفتار مشکلات قانونی و زندان می شوند) و کاهش بار پرونده های قضایی در دادگاه های خانواده تأکید دارند. آنها معتقدند که این طرح می تواند مهریه را از حالت یک سلاح در روابط زناشویی خارج کرده و آن را به یک پشتوانه منطقی تر و واقعی تر تبدیل کند.

مخالفان طرح

در مقابل، مخالفان طرح بر این باورند که این قانون ممکن است موقعیت زن را تضعیف کند. آنها مهریه را تنها اهرم دفاعی و پشتوانه مالی زن در جامعه ای می دانند که از حمایت های اجتماعی کافی برخوردار نیست و در صورت طلاق، زن با مشکلات اقتصادی جدی مواجه می شود. برخی نیز معتقدند که این طرح به ریشه ای ترین مشکلات ازدواج و طلاق (مانند مسائل فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی) نمی پردازد و تنها به سطحی ترین جنبه آن یعنی میزان مهریه توجه می کند.

احتمال تصویب نهایی و زمان اجرایی شدن

در نهایت، این سوال باقی می ماند که احتمال تصویب نهایی این طرح چقدر است و چه زمانی اجرایی خواهد شد. با توجه به بحث های گسترده و نیاز به اجماع نظر در مجلس، فرآیند تصویب قوانین زمان بر است. تحلیل های کارشناسی حاکی از آن است که با توجه به اهمیت اجتماعی موضوع و تلاش برای ساماندهی به پرونده های مهریه، احتمال تصویب کلیات این طرح بالاست، اما جزئیات آن ممکن است دستخوش تغییر شود. زمان اجرایی شدن نیز پس از تصویب و ابلاغ رسمی قانون خواهد بود که نیاز به پیگیری دقیق اخبار از مراجع رسمی دارد.

نتیجه گیری

همانطور که بررسی شد، وضعیت حقوقی مالیات مهریه در ایران دارای دو جنبه مجزاست: در حال حاضر و بر اساس ماده 144 قانون مالیات های مستقیم، هیچ مالیاتی به اصل مهریه تعلق نمی گیرد. اما طرحی در مجلس در دست بررسی است که در صورت تصویب، تغییراتی اساسی در این زمینه ایجاد خواهد کرد. بر اساس این طرح پیشنهادی، مالیات مهریه چه زمانی باید پرداخت شود؟ پاسخ این است که در هنگام ثبت رسمی عقد نکاح دائم و به صورت مشترک توسط زوجین، بر اساس نرخ های پلکانی که برای مهریه های بیش از 14 سکه تعیین شده است.

هدف از این طرح، کاهش مهریه های سنگین، حمایت از ازدواج آسان و کم کردن بار پرونده های قضایی عنوان شده است. با این حال، تا زمانی که این طرح به تصویب نهایی نرسیده و ابلاغ نشود، وضعیت حقوقی فعلی پابرجا خواهد بود. به تمام زوجین و خانواده ها توصیه می شود که همواره از آخرین تغییرات قوانین آگاه باشند و در مسائل مهمی مانند تعیین مهریه و امور حقوقی خانواده، حتماً با وکلای مجرب یا مشاوران حقوقی مشورت نمایند تا از بروز مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری شود و تصمیم گیری های آگاهانه ای صورت گیرد.