تجاوز به پسر نوجوان

تجاوز به پسران نوجوان، پدیده ای تلخ و پنهان است که همچون زخمی عمیق بر پیکر جامعه، نیازمند توجه فوری و شکستن سکوت است. این رخداد نه تنها سلامت جسمی، بلکه روان و آینده قربانیان را به شکلی جبران ناپذیر تحت تأثیر قرار می دهد و می تواند تا سال ها سایه خود را بر زندگی آن ها افکند. هدف از این نوشتار، روشن کردن ابعاد مختلف این معضل، ارائه راهکارهای پیشگیری، شناسایی علائم و نشانه ها و حمایت همه جانبه از قربانیان است تا شاید با افزایش آگاهی، بتوان گامی مؤثر در جهت محافظت از نوجوانان و ایجاد فضایی امن تر برای آن ها برداشت.

درک ابعاد پدیده تجاوز به پسر نوجوان

تجاوز جنسی به پسران نوجوان، واقعیتی ناخوشایند است که اغلب به دلیل تابوها و شرم اجتماعی، کمتر درباره آن صحبت می شود. درک صحیح ابعاد این پدیده، اولین گام برای مقابله با آن محسوب می شود. این بخش به بررسی آمار و شیوع، عوامل خطر، و شیوه های متداول آزار می پردازد.

آمار و شیوع این مشکل

جمع آوری آمارهای دقیق در زمینه تجاوز جنسی، به ویژه در مورد پسران نوجوان، همواره با چالش های فراوانی روبرو بوده است. بسیاری از قربانیان، به دلیل ترس از قضاوت، شرم، و عدم باورپذیری جامعه، هرگز اقدام به گزارش دهی نمی کنند. همین امر باعث می شود که آمارهای رسمی، تنها بخش کوچکی از واقعیت این پدیده را بازتاب دهند. با این حال، مطالعات جهانی نشان می دهند که درصد قابل توجهی از آزار جنسی کودکان و نوجوانان، پسران را در بر می گیرد و این باور عمومی که قربانیان تجاوز عمدتاً دختران هستند، یک تصور نادرست است.

سکوت، بزرگترین مانع در برابر مقابله با تجاوز جنسی است؛ زیرا متجاوزین در تاریکی سکوت قربانیان، به اعمال شوم خود ادامه می دهند و هر صدای برخاسته از این تاریکی، جرقه ای برای نجات دیگران است.

متأسفانه، در ایران نیز مانند بسیاری از جوامع، آمار دقیقی که بتوان به آن استناد کرد، به ندرت در دسترس است. با این حال، موارد گزارش شده در رسانه ها و مراجع قضایی، تنها نوک کوه یخ این فاجعه اجتماعی را به تصویر می کشند. از این رو، اهمیت افزایش آگاهی و فرهنگ سازی برای شکستن این تابوی اجتماعی و تشویق قربانیان به گزارش دهی، بیش از پیش نمایان می شود.

عوامل خطر و آسیب پذیری

آسیب پذیری پسران نوجوان در برابر تجاوز جنسی، ترکیبی از عوامل مرتبط با خود قربانی، متجاوز و محیط اطراف است. شناخت این عوامل می تواند به والدین، مربیان و خود نوجوانان در پیشگیری کمک کند.

عوامل مرتبط با قربانی

نوجوانی به خودی خود یک دوره حساس است که نوجوانان در آن مشغول جستجوی هویت و مرزهای اجتماعی خود هستند. در این سن، ناآگاهی از خطرات احتمالی و فقدان آموزش های لازم درباره حقوق بدنی و مهارت های نه گفتن، آن ها را در معرض آسیب قرار می دهد. نوجوانانی که از نظر اجتماعی منزوی هستند، یا در محیط هایی با نظارت کمتر رشد کرده اند، بیشتر در معرض خطر قرار می گیرند. همچنین، نیاز به پذیرفته شدن، جلب توجه، یا حتی کنجکاوی در مورد مسائل جنسی، می تواند دروازه ای برای ورود متجاوزین باشد.

عوامل مرتبط با متجاوز

متجاوزین اغلب دارای ویژگی های شخصیتی خاصی هستند که آن ها را مستعد این اعمال می کند. اختلالات روانشناختی، مانند اختلال شخصیت ضداجتماعی یا خودشیفته، می تواند منجر به نادیده گرفتن حقوق دیگران و نیاز به قدرت نمایی شود. سابقه قبلی آزار و تجاوز نیز نشان دهنده یک الگوی رفتاری خطرناک است. سوءمصرف مواد مخدر، به ویژه موادی مانند گل، که در برخی از پرونده های قضایی نیز به آن اشاره شده، می تواند بازدارندگی های روانی را کاهش داده و حس کاذب جسارت را در فرد متجاوز تقویت کند. همچنین، متجاوزین غالباً از موقعیت قدرت یا اعتماد خود، مانند معلم، مربی، یا حتی یک همکار مسن تر در محیط کار، سوءاستفاده می کنند.

محیط های پرخطر

برخی محیط ها، به دلیل نظارت کمتر و فرصت های بیشتر برای انزوا، مستعد وقوع تجاوز هستند. مکان های خلوت مانند پارک ها (بخصوص پشت شمشادها یا مناطق کم تردد)، انباری ها، کارگاه ها یا حتی قالیشویی ها، نمونه هایی از این مکان ها هستند. فضای مجازی نیز با امکان ناشناس ماندن و دسترسی آسان، به محیطی پرخطر برای فریب نوجوانان تبدیل شده است. مدارس و مراکز آموزشی یا ورزشی که پروتکل های امنیتی ضعیفی دارند و نظارت کافی بر رفتار کارکنان و روابط بین افراد اعمال نمی شود، می توانند بستری برای سوءاستفاده باشند.

شیوه های متداول آزار

متجاوزین از روش های گوناگونی برای فریب، تهدید و سوءاستفاده از پسران نوجوان بهره می برند. شناخت این شیوه ها برای پیشگیری حیاتی است.

• فریب و اغوا: متجاوز ممکن است با بهانه هایی مانند دیدن حیوان خانگی خاص (مثل گربه پرشین)، بازی فوتبال، کمک در کاری خاص یا تماشای فیلم، نوجوان را به یک مکان خلوت بکشاند. این فریبکاری ها اغلب بر پایه نیازهای طبیعی و کنجکاوی های نوجوانان بنا شده اند.
• تهدید و ارعاب: پس از کشاندن قربانی به مکان مورد نظر، متجاوز با استفاده از تهدید فیزیکی (مانند چاقو) یا تهدید به انتشار تصاویر و فیلم های خصوصی در فضای مجازی، قربانی را وادار به سکوت و تسلیم می کند. این تهدیدها می تواند شامل آسیب رساندن به خانواده قربانی نیز باشد که در نوجوانان ترس عمیقی ایجاد می کند.
• سوءاستفاده از موقعیت و اعتماد: در برخی موارد، متجاوز با استفاده از موقعیت اجتماعی، شغلی یا حتی خانوادگی خود، اعتماد نوجوان را جلب می کند. نمونه هایی مانند همکار در محیط کار، مأمور قلابی شهرداری یا نیروی انتظامی، یا حتی یکی از بستگان، می تواند از این دست باشد. این افراد با ظاهری موجه، از سادگی و اعتماد نوجوانان سوءاستفاده می کنند.

شناسایی علائم و نشانه های آزار جنسی در پسران نوجوان

تجاوز جنسی، علاوه بر جراحات جسمی، آسیب های عمیق روانی بر قربانی بر جای می گذارد که ممکن است خود را در قالب علائم فیزیکی، رفتاری و روانی نشان دهد. والدین، مربیان و افراد نزدیک باید با این نشانه ها آشنا باشند تا بتوانند در زمان مناسب، اقدامات حمایتی لازم را انجام دهند.

علائم فیزیکی

علائم فیزیکی آزار جنسی ممکن است بلافاصله پس از وقوع یا حتی با گذشت زمان ظاهر شوند. لزوم معاینه دقیق توسط پزشکی قانونی در صورت وجود هرگونه شک، بسیار حیاتی است.

• کبودی، درد و خونریزی: در نواحی تناسلی، مقعدی، ران ها یا دهان که هیچ توجیه منطقی برای آن ها وجود ندارد.
• عفونت های ادراری یا مقاربتی بی دلیل: این عفونت ها، به خصوص در کودکان و نوجوانانی که سابقه فعالیت جنسی ندارند، می تواند نشانه ای جدی از آزار باشد.
• تغییر در الگوی غذا خوردن یا خواب: بی اشتهایی یا پرخوری ناگهانی، کابوس های شبانه، بی خوابی یا خواب آلودگی مفرط.
• آثار ضرب و جرح: هرگونه زخم، خراش یا علامت روی بدن که نوجوان توضیحی برای آن ندارد.

علائم روانی و رفتاری

تغییرات روانی و رفتاری معمولاً بارزترین نشانه های آزار جنسی هستند و توجه به آن ها می تواند به نجات یک نوجوان کمک کند.

• تغییرات ناگهانی در رفتار: نوجوانی که قبلاً فعال و اجتماعی بوده، ناگهان گوشه گیر، منزوی یا پرخاشگر می شود. افزایش اضطراب، ترس های بی دلیل و افسردگی نیز رایج است.
• افت تحصیلی: کاهش ناگهانی نمرات یا بی علاقگی به مدرسه و فعالیت های آموزشی.
• کابوس های شبانه و شب ادراری: بازگشت شب ادراری یا کابوس های مکرر که قبل تر وجود نداشته اند.
• ترس از افراد یا مکان های خاص: اجتناب شدید از یک فرد خاص، مکان خاص (مانند پارک یا یک اتاق در خانه) یا فعالیت هایی که قبلاً مورد علاقه بوده اند.
• افکار خودکشی یا خودآزاری: این افکار، نشانه ای جدی از رنج عمیق روانی است و باید بلافاصله مورد توجه قرار گیرد.
• احساس گناه یا شرم: بسیاری از قربانیان، به اشتباه خود را مقصر می دانند و این احساسات منفی، آن ها را به سکوت وادار می کند.
• واکنش های جسمانی به استرس: سردرد، دل درد، تهوع، استفراغ یا سایر مشکلات جسمی که منشأ فیزیکی مشخصی ندارند.

شناخت این علائم و واکنش سریع و صحیح به آن ها، می تواند مسیر بهبودی و عدالت را برای قربانی هموار کند.

راهبردهای پیشگیری از تجاوز به پسر نوجوان

پیشگیری از تجاوز جنسی به پسران نوجوان، نیازمند یک رویکرد چندوجهی و مشارکت فعال خانواده، مدرسه و جامعه است. با ایجاد یک شبکه حمایتی قوی و آموزش های صحیح، می توانیم محیطی امن تر برای نوجوانان فراهم آوریم.

نقش خانواده و والدین

خانواده، اولین و مهمترین خط دفاعی در برابر آزار جنسی است. والدین با آگاهی و عملکرد صحیح خود، می توانند فرزندانشان را محافظت کنند.

• آموزش مهارت های نه گفتن و تعیین حد و مرزهای بدنی: به فرزندان خود بیاموزید که بدنشان متعلق به خودشان است و هیچ کس حق ندارد بدون رضایت آن ها، بدنشان را لمس کند. آموزش «نه گفتن» قاطعانه به بزرگسالان، حتی به آشنایان و بستگان، از اهمیت بالایی برخوردار است.
• ایجاد فضای امن و قابل اعتماد برای گفتگو: نوجوان باید بداند که هر اتفاقی هم که بیفتد، والدینش او را دوست دارند، به او اعتماد می کنند و در کنارش هستند. این فضا باعث می شود که نوجوان در صورت وقوع آزار، بدون ترس و شرم، با والدینش صحبت کند.
• نظارت هوشمندانه بر فعالیت های آنلاین و آفلاین فرزندان: حضور در فضای مجازی و مکان های عمومی را با فرزندان خود مدیریت کنید. تنظیمات حریم خصوصی را بررسی کرده و درباره خطرات افراد غریبه در فضای آنلاین با آن ها صحبت کنید. این نظارت باید هوشمندانه باشد، نه فضولی، تا اعتماد فرزندان خدشه دار نشود.
• آموزش تفاوت بین لمس خوب و لمس بد و رازداری خوب و رازداری بد: به نوجوانان توضیح دهید که لمس های محبت آمیز والدین و افراد مورد اعتماد (مانند معاینه پزشک) لمس خوب است، اما هر لمسی که حس ناخوشایندی ایجاد کند، لمس بد محسوب می شود. همچنین، رازداری هایی که باعث ناراحتی یا آسیب به خود یا دیگران می شود، رازداری بد است و باید شکسته شود.

نقش مدارس و مراکز آموزشی

مدارس و مراکز آموزشی نیز می توانند در پیشگیری از آزار جنسی نقش مؤثری ایفا کنند.

• برنامه های آموزشی آگاهی بخش برای دانش آموزان و کادر آموزشی: این برنامه ها باید شامل آموزش حقوق بدنی، شناسایی علائم خطر، و نحوه واکنش صحیح به موقعیت های پرخطر باشد. کادر آموزشی نیز باید آموزش ببینند تا بتوانند علائم را شناسایی کرده و به درستی مداخله کنند.
• ایجاد پروتکل های امنیتی و نظارتی قوی: نظارت بر نقاط خلوت مدرسه، سرویس های بهداشتی، و اردوهای خارج از مدرسه بسیار مهم است. استخدام پرسنل معتبر و دارای سابقه کاری روشن نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
• آموزش سیستم های گزارش دهی امن و محرمانه: نوجوانان باید بدانند که در صورت مشاهده یا تجربه آزار، چگونه و به چه کسی می توانند گزارش دهند، بدون آنکه هویتشان فاش شود یا مورد قضاوت قرار گیرند.

نقش جامعه و نهادهای حمایتی

یک جامعه سالم، جامعه ای است که از کودکان و نوجوانان خود محافظت می کند.

• فرهنگ سازی برای شکستن سکوت و تابوهای اجتماعی: باید در جامعه این درک به وجود آید که قربانی مقصر نیست و صحبت کردن درباره تجاوز، به جای شرم، نیازمند حمایت و همدلی است. رسانه ها، هنرمندان و افراد تأثیرگذار می توانند در این فرهنگ سازی نقش مهمی ایفا کنند.
• حمایت از قوانین سختگیرانه برای متجاوزین: قوانین باید قاطع و بازدارنده باشند. اجرای عدالت و اطمینان از مجازات متجاوزین، حس امنیت را در جامعه افزایش می دهد و به قربانیان امید می بخشد. اشاره به پرونده های قضایی که در آن احکام سنگین برای متجاوزین صادر شده، می تواند گامی در جهت بازدارندگی باشد.
• افزایش دسترسی به خدمات مشاوره و روان درمانی: فراهم آوردن دسترسی آسان و ارزان قیمت به روانشناسان و مشاوران متخصص در زمینه تروما و آزار جنسی، برای قربانیان و خانواده هایشان حیاتی است.

اقدامات فوری پس از وقوع تجاوز (برای قربانی و خانواده)

لحظات پس از وقوع تجاوز، برای قربانی و خانواده او بسیار بحرانی و سرشار از شوک و اضطراب است. اقدامات فوری و صحیح در این دوره، می تواند در روند بهبودی و پیگیری قانونی بسیار مؤثر باشد.

اولویت بندی ایمنی و سلامت قربانی

اولین و مهمترین گام، حفظ آرامش و اطمینان از ایمنی قربانی است. او را از محیط خطر دور کرده و به مکانی امن و آرام منتقل کنید. سعی کنید با او با لحنی آرام و حمایتی صحبت کنید و به او اطمینان دهید که در امان است و تنها نیست. از سوالات تکراری، بازجویانه یا سرزنش آمیز به شدت پرهیز کنید. تنها به او اجازه دهید هر آنچه می خواهد بگوید و حس کند که در کنار او هستید.

مراجعه به پزشکی قانونی و مراکز درمانی

پس از اطمینان از ایمنی، مراجعه فوری به پزشکی قانونی یا مراکز درمانی متخصص (مانند اورژانس بیمارستان ها) اهمیت حیاتی دارد. این اقدام به چند دلیل ضروری است:

• حفظ شواهد: تأکید شود که قربانی قبل از معاینه پزشکی قانونی، از استحمام، تعویض لباس، مسواک زدن یا شستشوی هر قسمت از بدن خودداری کند. این کار به حفظ شواهد فیزیکی و بیولوژیکی (مانند DNA متجاوز) کمک می کند که در مراحل قضایی بسیار ارزشمند خواهد بود.
• ثبت مستندات پزشکی: پزشکان و متخصصین پزشکی قانونی، با دقت تمام، جراحات احتمالی را ثبت و مستند می کنند. این گزارش ها، مدارک معتبری برای اثبات وقوع تجاوز هستند.
• مراقبت های درمانی: بررسی های پزشکی برای تشخیص و درمان احتمالی عفونت های مقاربتی، بارداری ناخواسته (در موارد خاص)، یا هرگونه آسیب فیزیکی دیگر انجام می شود.

گزارش دهی و اقدامات قانونی

پیگیری قانونی، گامی دشوار اما ضروری برای احقاق حق قربانی و جلوگیری از تکرار جرم توسط متجاوز است.

• نحوه و مراحل شکایت به پلیس و مراجع قضایی: پس از معاینه پزشکی قانونی، باید شکایت به پلیس (آگاهی) یا دادسرا گزارش شود. در صورت امکان، از ابتدا با یک وکیل متخصص در امور کیفری و حقوق کودک و نوجوان مشورت کنید.
• اهمیت مشاوره حقوقی تخصصی و استفاده از وکیل: وکیل متخصص می تواند قربانی و خانواده اش را در پیچ و خم های قانونی راهنمایی کرده، از حقوق آن ها دفاع کند و فرآیند را برایشان تسهیل نماید.
• حقوق قربانی و حمایت های قانونی موجود: قربانیان تجاوز جنسی از حقوقی مانند حق دادرسی عادلانه، حق محرمانه ماندن اطلاعات، و حق دریافت حمایت های روانشناختی و اجتماعی برخوردارند که باید به آن ها آگاهی داده شود.

حمایت های روانشناختی فوری

آسیب روانی ناشی از تجاوز، می تواند عمیق تر و ماندگارتر از آسیب های فیزیکی باشد. حمایت روانشناختی فوری، نقش حیاتی در کاهش این آسیب ها دارد.

• مراجعه به روانشناس متخصص کودک و نوجوان: یک روانشناس باتجربه می تواند به قربانی کمک کند تا احساسات سرکوب شده خود را بروز دهد، با تروما کنار بیاید و مکانیسم های مقابله ای سالم را بیاموزد.
• ایجاد فضایی سرشار از همدلی، اطمینان بخشی و عدم قضاوت برای قربانی: خانواده، دوستان و اطرافیان باید فضایی امن و سرشار از همدلی فراهم کنند که قربانی در آن احساس امنیت کرده و بدون ترس از سرزنش، احساسات خود را بیان کند. قضاوت کردن، مقصر دانستن، یا حتی تلاش برای کوچک شمردن حادثه، می تواند آسیب های روانی را تشدید کند.

مقابله با پیامدهای بلندمدت و فرایند بهبودی

تجاوز جنسی به پسران نوجوان، می تواند پیامدهای بلندمدت و عمیقی بر سلامت روان و کیفیت زندگی آن ها داشته باشد. فرآیند بهبودی، مسیری طولانی و پیچیده است که نیازمند صبر، حمایت مستمر و درمان های تخصصی است.

آثار روانی بلندمدت

آثار روانی تجاوز، سال ها و گاهی تمام عمر قربانی را تحت تأثیر قرار می دهد. این آثار می تواند شامل موارد زیر باشد:

• تروما (PTSD): اختلال استرس پس از سانحه، با علائمی مانند کابوس های مکرر، فلاش بک های ذهنی، اجتناب از موقعیت های یادآور حادثه، بی خوابی و تحریک پذیری.
• افسردگی و اضطراب: احساس غم، ناامیدی، بی تفاوتی، حملات پانیک و نگرانی های مداوم.
• مشکلات هویتی و ارتباطی: قربانی ممکن است در شکل گیری هویت جنسی خود دچار مشکل شود، در روابط اجتماعی و عاطفی آینده خود دچار مشکل شود و به سختی بتواند به دیگران اعتماد کند.
• اعتماد به نفس پایین و احساس گناه یا شرم: بسیاری از قربانیان، به اشتباه خود را مقصر می دانند که این امر به کاهش شدید اعتماد به نفس و احساس بی ارزشی منجر می شود.
• رفتارهای پرخطر: برخی قربانیان برای فرار از درد روانی، ممکن است به سوءمصرف مواد مخدر، الکل یا رفتارهای پرخطر دیگر روی آورند.
• اختلالات غذا خوردن: تغییرات در وزن و عادات غذایی، مانند پرخوری عصبی یا بی اشتهایی.

روش های درمانی و حمایتی

درمان و حمایت از قربانیان تجاوز جنسی، نیازمند رویکردی جامع و چندجانبه است.

• روان درمانی فردی: انواع مختلف روان درمانی مانند درمان شناختی-رفتاری (CBT)، درمان مبتنی بر تروما (Trauma-Focused CBT) و EMDR (حساسیت زدایی و بازپردازش از طریق حرکات چشم)، می توانند در پردازش تروما و بازسازی ذهنی قربانی مؤثر باشند.
• خانواده درمانی: تجاوز جنسی، تمام اعضای خانواده را تحت تأثیر قرار می دهد. خانواده درمانی به اعضای خانواده کمک می کند تا با یکدیگر همدلی کنند، مهارت های ارتباطی خود را بهبود بخشند و از قربانی به بهترین نحو حمایت کنند.
• گروه درمانی: شرکت در گروه های حمایتی با حضور سایر قربانیان، می تواند به نوجوان کمک کند تا احساس تنهایی نکند و از تجربیات و راهکارهای دیگران بهره مند شود. این گروه ها فضایی امن برای بیان احساسات مشترک فراهم می کنند.

نقش حمایت مستمر

مسیر بهبودی پس از تجاوز، طولانی و پرفراز و نشیب است. حمایت مستمر از سوی افراد مختلف، در این مسیر نقش حیاتی دارد:

• خانواده: حمایت بی قید و شرط، همدلی و عدم قضاوت از سوی خانواده، مهمترین ستون حمایتی برای قربانی است.
• دوستان: حضور دوستان واقعی و مورد اعتماد، می تواند احساس انزوا را کاهش داده و به نوجوان کمک کند تا دوباره به زندگی اجتماعی بازگردد.
• متخصصین: ادامه همکاری با روانشناسان، روانپزشکان و مددکاران اجتماعی، برای مدیریت علائم و پیشبرد فرآیند بهبودی ضروری است.
• جامعه: جامعه باید فضایی امن و پذیرا برای قربانیان فراهم کند و با شکستن تابوها، به آن ها اجازه دهد تا با عزت و احترام به زندگی خود ادامه دهند.

امید به آینده

با وجود عمق و گستردگی آسیب های ناشی از تجاوز جنسی، توانایی غلبه بر تروما و بازسازی زندگی وجود دارد. بسیاری از قربانیان، با دریافت حمایت های لازم و تلاش خود، می توانند زخم های روانی خود را التیام بخشند، درس های ارزشمندی از تجربیات خود بیاموزند و به زندگی هایی پربار و معنادار دست یابند. این مسیر، نیازمند زمان، صبر و تلاش است، اما با امید و حمایت، می توان بر سیاهی گذشته فائق آمد و آینده ای روشن ساخت. هیچ نوجوانی تنها نیست و حمایت برای او در دسترس است.

نتیجه گیری

تجاوز به پسران نوجوان، یکی از تاریک ترین و پنهان ترین معضلات اجتماعی است که عواقب جبران ناپذیری بر جسم و روان قربانیان می گذارد. این مقاله با هدف افزایش آگاهی، شکستن سکوت و ارائه راهکارهای عملی برای پیشگیری، شناسایی و حمایت از قربانیان این پدیده تدوین شد. درک ابعاد پدیده، شناخت عوامل خطر و شیوه های آزار، و آگاهی از علائم فیزیکی و روانی، گام های اساسی در مقابله با این مشکل هستند.

مسئولیت حفظ امنیت نوجوانان، بر دوش تمامی اعضای جامعه است؛ از خانواده ها و مدارس گرفته تا نهادهای حمایتی و قضایی. ایجاد فضایی امن و قابل اعتماد برای گفتگو، آموزش مهارت های خودحفاظتی به نوجوانان، و نظارت هوشمندانه بر محیط های واقعی و مجازی، از جمله اقدامات ضروری در سطح پیشگیری هستند. همچنین، واکنش سریع و صحیح پس از وقوع تجاوز، شامل مراجعه به پزشکی قانونی و پیگیری قانونی، و فراهم آوردن حمایت های روانشناختی فوری و بلندمدت، برای بهبودی قربانیان حیاتی است.

با وجود دشواری های مسیر، امید به غلبه بر تروما و بازسازی زندگی، همواره وجود دارد. هر یک از ما با افزایش آگاهی، همدلی و مسئولیت پذیری، می توانیم در ایجاد جامعه ای امن تر و حمایتی تر برای پسران نوجوان نقش ایفا کنیم و به آن ها نشان دهیم که تنها نیستند و حمایت همیشه در کنارشان خواهد بود.