خلاصه کتاب سقای آب و ادب
سقای آب و ادب اثر سیدمهدی شجاعی در ۱۰ فصل به زندگی حضرت عباس (ع) می‌پردازد. هر فصل با عنوانی چون «عباسِ علی» «عباسِ ام‌البنین» «عباسِ حسین» و «عباسِ فرشتگان» ابعاد مختلف شخصیت ایشان را در ارتباط با اهل بیت و واقعه عاشورا روایت می‌کند. این کتاب با نثری ادبی و شاعرانه ترکیبی از مستندات تاریخی و ذوق هنری نویسنده را ارائه می‌دهد.
خلاصه فصل 1 کتاب سقای آب و ادب : عباسِ علی
فصل «عباسِ علی» از کتاب «سقای آب و ادب» نوشته سید مهدی شجاعی به روایت گوشه‌هایی از حضور حضرت عباس بن علی (ع) در کنار امام علی (ع) و دلاوری‌های ایشان در جنگ صفین می‌پردازد. در این فصل نویسنده با نثری ادبی و شاعرانه شخصیت حضرت عباس را در ارتباط با امام علی (ع) به تصویر می‌کشد و جنبه‌های مختلف شخصیت ایشان را بیان می‌کند. این روایت با استفاده از مستندات تاریخی و ذوق هنری نویسنده به شکلی هنری و روضه‌ای مکتوب تبدیل شده است.
نکات کلیدی فصل 1 کتاب سقای آب و ادب:
- حضور حضرت عباس (ع) در کنار امام علی (ع)
- دلاوری‌های ایشان در جنگ صفین
- نثر ادبی و شاعرانه نویسنده
- ترکیب مستندات تاریخی و ذوق هنری
خلاصه فصل 2 کتاب سقای آب و ادب : عباسِ ام‌البنین
فصل «عباسِ ام‌البنین» در کتاب «سقای آب و ادب» نوشته سید مهدی شجاعی به بررسی نقش حضرت ام‌البنین (س) در تربیت حضرت عباس (ع) و تأثیر عمیق او بر شخصیت فرزندش می‌پردازد. در این فصل نویسنده با نثری ادبی و شاعرانه مادرانه بودن حضرت ام‌البنین را در پرورش فرزندانی چون عباس (ع) که نماد وفاداری شجاعت و ادب هستند به تصویر می‌کشد. این روایت با استفاده از مستندات تاریخی و ذوق هنری نویسنده به شکلی هنری و روضه‌ای مکتوب تبدیل شده است.
نکات کلیدی فصل 2 کتاب سقای آب و ادب:
- نقش حضرت ام‌البنین (س) در تربیت حضرت عباس (ع)
- تأثیر عمیق مادر بر شخصیت فرزند
- نماد وفاداری شجاعت و ادب بودن حضرت عباس (ع)
- نثر ادبی و شاعرانه نویسنده
خلاصه فصل 3 کتاب سقای آب و ادب : عباسِ عباس
فصل «عباسِ عباس» در کتاب «سقای آب و ادب» نوشته سید مهدی شجاعی به روایت درونی‌ترین لحظات حضرت عباس (ع) می‌پردازد. در این فصل عباس با خود سخن می‌گوید و در دل شب در خلوت خویش با مشک خالی و شمشیری به دوش در مسیر کربلا گام می‌نهد. او در این لحظات با خود عهد می‌بندد که در روز عاشورا در کنار امام حسین (ع) جان خود را فدای حق کند. این فصل با نثری شاعرانه و احساسی عمق ایمان و وفاداری حضرت عباس را به تصویر می‌کشد.
نکات کلیدی فصل 3 کتاب سقای آب و ادب:
- روایت درونی‌ترین لحظات حضرت عباس (ع)
- عهد بستن برای فداکاری در روز عاشورا
- عمق ایمان و وفاداری حضرت عباس (ع)
- نثر شاعرانه و احساسی نویسنده
خلاصه فصل 4 کتاب سقای آب و ادب : عباسِ سکینه
فصل «عباسِ سکینه» در کتاب «سقای آب و ادب» نوشته سید مهدی شجاعی به رابطه عاطفی و معنوی حضرت عباس (ع) با حضرت سکینه (س) می‌پردازد. در این فصل حضرت سکینه (س) به عنوان دختر امام حسین (ع) عباس را نه تنها عموی خود بلکه مرشد و مراد خویش می‌داند و به او عشق می‌ورزد. در این فصل حضرت عباس (ع) در روز عاشورا در حالی که مشک آب را بر دوش دارد به سوی خیمه‌ها می‌رود و حضرت سکینه (س) از پشت پرده خیمه‌ها او را می‌بیند و از او می‌خواهد که آب بیاورد. حضرت عباس (ع) با لبخندی بر لب مشک را از دوش می‌گشاید و به سوی فرات می‌رود تا آب بیاورد. این فصل با نثری شاعرانه و احساسی عمق محبت و ارتباط معنوی حضرت عباس (ع) با حضرت سکینه (س) را به تصویر می‌کشد.
نکات کلیدی فصل 4 کتاب سقای آب و ادب:
- رابطه عاطفی و معنوی حضرت عباس (ع) با حضرت سکینه (س)
- حضرت سکینه (س) عباس را مرشد و مراد خود می‌داند
- تلاش حضرت عباس (ع) برای آوردن آب در روز عاشورا
- نثر شاعرانه و احساسی نویسنده
خلاصه فصل 5 کتاب سقای آب و ادب : عباسِ مواسات
فصل «عباسِ مواسات» از کتاب «سقای آب و ادب» نوشته سید مهدی شجاعی به یکی از ویژگی‌های برجسته حضرت عباس بن علی (ع) می‌پردازد: مواسات یا همدلی با یاران و همراهان. در این فصل حضرت عباس (ع) نه تنها در میدان نبرد بلکه در لحظات پیش از آن نیز با یارانش همدلی می‌کند و در کنار آنان می‌نشیند درد و دل می‌کند و از رنج‌های آنان می‌کاهد. نویسنده با نثری شاعرانه و احساسی این ویژگی انسانی و اخلاقی حضرت عباس (ع) را به تصویر می‌کشد و نشان می‌دهد که او چگونه با یارانش در سخت‌ترین شرایط همدلی می‌کرد و بارهای سنگین آنان را بر دوش می‌کشید.
نکات کلیدی فصل 5 کتاب سقای آب و ادب:
- مواسات و همدلی حضرت عباس (ع) با یاران و همراهان
- همدلی در میدان نبرد و لحظات پیش از آن
- کاهش رنج‌های یاران
- نثر شاعرانه و احساسی نویسنده
خلاصه فصل 6 کتاب سقای آب و ادب : عباسِ زینب
فصل «عباسِ زینب» در کتاب «سقای آب و ادب» نوشته سید مهدی شجاعی به رابطه عاطفی و معنوی حضرت عباس (ع) با حضرت زینب (س) می‌پردازد. در این فصل حضرت عباس (ع) نه تنها به عنوان برادر امام حسین (ع) بلکه به عنوان حافظ و نگهبان حضرت زینب (س) در کربلا نقش‌آفرینی می‌کند. نویسنده با نثری ادبی و شاعرانه وفاداری شجاعت و ادب حضرت عباس (ع) را در کنار حضرت زینب (س) به تصویر می‌کشد و نشان می‌دهد که چگونه او در سخت‌ترین لحظات حامی و پشتیبان خواهر خود بوده است.
نکات کلیدی فصل 6 کتاب سقای آب و ادب:
- رابطه عاطفی و معنوی حضرت عباس (ع) با حضرت زینب (س)
- نقش حضرت عباس (ع) به عنوان حافظ و نگهبان حضرت زینب (س)
- وفاداری شجاعت و ادب حضرت عباس (ع)
- نثر ادبی و شاعرانه نویسنده
خلاصه فصل 7 کتاب سقای آب و ادب : عباسِ ادب
فصل «عباسِ ادب» از کتاب «سقای آب و ادب» نوشته سید مهدی شجاعی به واقعه عاشورا و نقش حضرت عباس بن علی (ع) در آن روز می‌پردازد. در این فصل حضرت عباس (ع) با مشک خالی و شمشیری در دست در مسیر شریعه فرات حرکت می‌کند. لب‌های ترک‌خورده‌اش از تشنگی حکایت می‌کند اما در دلش هیچ تردیدی برای نوشیدن آب وجود ندارد. او با لبخندی بر لب به سوی خیمه‌ها می‌رود تا آب بیاورد. این فصل با نثری شاعرانه و احساسی عمق ایمان و وفاداری حضرت عباس (ع) را به تصویر می‌کشد و نشان می‌دهد که چگونه او در سخت‌ترین لحظات ادب و وفاداری را پیشه کرده است.
نکات کلیدی فصل 7 کتاب سقای آب و ادب:
- نقش حضرت عباس (ع) در واقعه عاشورا
- حرکت به سوی شریعه فرات با مشک خالی
- تردید نداشتن در نوشیدن آب به دلیل تشنگی
- عمق ایمان و وفاداری حضرت عباس (ع)
خلاصه فصل 8 کتاب سقای آب و ادب : عباسِ حسین
فصل «عباسِ حسین» در کتاب «سقای آب و ادب» نوشته سید مهدی شجاعی به لحظات پایانی زندگی حضرت عباس بن علی (ع) در روز عاشورا می‌پردازد. در این فصل حضرت عباس (ع) پس از تحمل تشنگی و مشاهده شهادت یاران امام حسین (ع) با مشک خالی و شمشیری در دست به سوی شریعه فرات می‌رود تا آب بیاورد. او با لبخندی بر لب مشک را از دوش می‌گشاید و به سوی فرات می‌رود. در این لحظات نویسنده با نثری شاعرانه و احساسی عمق ایمان و وفاداری حضرت عباس (ع) را به تصویر می‌کشد و نشان می‌دهد که چگونه او در سخت‌ترین لحظات ادب و وفاداری را پیشه کرده است.
نکات کلیدی فصل 8 کتاب سقای آب و ادب:
- لحظات پایانی زندگی حضرت عباس (ع) در روز عاشورا
- رفتن به سوی شریعه فرات پس از تحمل تشنگی و شهادت یاران
- عمق ایمان و وفاداری حضرت عباس (ع)
- نثر شاعرانه و احساسی نویسنده
خلاصه فصل 9 کتاب سقای آب و ادب : عباسِ فرشتگان
فصل «عباسِ فرشتگان» در کتاب «سقای آب و ادب» نوشته سید مهدی شجاعی به توصیف حضرت عباس بن علی (ع) از زبان فرشتگان می‌پردازد. در این فصل فرشتگان هفت آسمان بر خود فرض می‌شمارند که پا به میدان بگذارند و پرده از رخسار حضرت عباس بردارند. آنها اذعان می‌کنند که قادر به شناخت کامل حضرت عباس نیستند و تنها می‌توانند جلوه‌ای از جلوات حضور عیان او را به تصویر بکشند. نویسنده با نثری شاعرانه و ادبی عظمت و مقام والای حضرت عباس را از دیدگاه فرشتگان به تصویر می‌کشد و نشان می‌دهد که چگونه حتی موجودات ملکوتی نیز در برابر شخصیت حضرت عباس (ع) عاجز و ناتوانند.
نکات کلیدی فصل 9 کتاب سقای آب و ادب:
- توصیف حضرت عباس (ع) از زبان فرشتگان
- اذعان فرشتگان به عدم شناخت کامل حضرت عباس (ع)
- عظمت و مقام والای حضرت عباس (ع)
- عجز و ناتوانی موجودات ملکوتی در برابر شخصیت حضرت عباس (ع)
خلاصه فصل 10 کتاب سقای آب و ادب : عباسِ فاطمه
فصل «عباسِ فاطمه» در کتاب «سقای آب و ادب» نوشته سید مهدی شجاعی به رابطه معنوی و عاطفی حضرت عباس بن علی (ع) با حضرت فاطمه زهرا (س) می‌پردازد. در این فصل حضرت عباس (ع) در لحظات پایانی عمر در حالی که مشک آب را بر دوش دارد و شمشیری در دست به سوی شریعه فرات می‌رود. در این مسیر او با خود عهد می‌بندد که در راه حسین (ع) جان فدای کند و حتی در لحظات سخت از اصول عشق به حسین (ع) عدول نکند. نویسنده با نثری شاعرانه و ادبی عمق ایمان و وفاداری حضرت عباس (ع) را به تصویر می‌کشد و نشان می‌دهد که چگونه او در سخت‌ترین لحظات ادب و وفاداری را پیشه کرده است.
نکات کلیدی فصل 10 کتاب سقای آب و ادب:
- رابطه معنوی و عاطفی حضرت عباس (ع) با حضرت فاطمه زهرا (س)
- عهد بستن برای فداکاری در راه حسین (ع)
- عدم عدول از اصول عشق به حسین (ع) در لحظات سخت
- عمق ایمان و وفاداری حضرت عباس (ع)
درباره نویسنده کتاب سقای آب و ادب :سید مهدی شجاعی
سید مهدی شجاعی نویسنده فیلمنامه‌نویس و روزنامه‌نگار ایرانی در شهریور ۱۳۳۹ در تهران متولد شد. او در رشته تئاتر دانشگاه هنرهای دراماتیک تحصیل کرد اما به دلیل علاقه به نویسندگی تحصیلات خود را نیمه‌تمام گذاشت و وارد عرصه مطبوعات شد. شجاعی در سمت‌های مختلفی همچون مسئول صفحات فرهنگی روزنامه جمهوری اسلامی سردبیر ماهنامه صحیفه و مدیر انتشارات برگ فعالیت کرده است. در سال ۱۳۷۶ انتشارات نیستان را تأسیس کرد تا آثار ادبی در حوزه‌های داستان شعر و نمایشنامه را منتشر کند. از آثار برجسته او می‌توان به کتاب‌های «کشتی پهلو گرفته» «پدر عشق و پسر» «آفتاب در حجاب» و «کمی دیرتر…» اشاره کرد.
کتاب های مرتبط با سقای آب و ادب
- کشتی پهلو گرفته : رمانی از سید مهدی شجاعی که به زندگی حضرت علی (ع) و دوران پیش از اسلام می‌پردازد و با نثری شاعرانه شخصیت ایشان را به تصویر می‌کشد.
- پدر عشق و پسر : داستانی از سید مهدی شجاعی که به روابط پدر و پسر در بستر تاریخ اسلام می‌پردازد و مفاهیم عشق و فداکاری را بررسی می‌کند.
- آفتاب در حجاب : رمانی از سید مهدی شجاعی که به زندگی حضرت فاطمه (س) و نقش ایشان در تاریخ اسلام می‌پردازد و با نثری زیبا شخصیت ایشان را معرفی می‌کند.
- کمی دیرتر… : داستانی از سید مهدی شجاعی که به وقایع تاریخی پس از عاشورا می‌پردازد و با نگاهی نو به تحلیل این رویدادها می‌پردازد.
- از دیار حبیب : رمانی از سید مهدی شجاعی که به زندگی حضرت عباس (ع) و وقایع کربلا می‌پردازد و با نثری هنری شخصیت ایشان را به تصویر می‌کشد.
- یعقوب‌ترین یوسف یوسف‌ترین زلیخا : اثر نمایشی از سید مهدی شجاعی که به داستان حضرت یوسف (ع) و حضرت زلیخا می‌پردازد و با نگاهی تازه این داستان را روایت می‌کند.
- دموکراسی یا دموقراضه؟ : کتابی از سید مهدی شجاعی که به نقد مفاهیم دموکراسی در جهان معاصر می‌پردازد و با نثری تحلیلی این موضوع را بررسی می‌کند.
- فرهنگ هنر و ادبیات ایران و جهان : کتابی از مهدی رضایی که به بررسی تاریخ هنر و ادبیات در ایران و جهان می‌پردازد و منابع و مراجع مختلف را تحلیل می‌کند.
- تاریخ ادبیات ایران کهن و ادبیات ایرانی میانه : کتابی از تیمور قادری که به تاریخ ادبیات ایران از دوران ساسانیان تا میانه می‌پردازد و تحلیلی جامع از این دوره‌ها ارائه می‌دهد.
- نگاهی به تاریخ و ادبیات ایران : کتابی از سید محمد تقی ترابی که به بررسی تاریخ و ادبیات ایران از روزگار پیش از اسلام تا پایان قرن نهم می‌پردازد.