تشویقی گربه؛ چرا و چگونه باید استفاده شود؟

احتمالاً شمایی که الان دارین این مطلب رو می خونین یا یه گربه دارین که مثل بچه آدمه و فقط عشق می ورزه یا یه گربه دارین که… خب بذارین رک بگم یه کم شیطونه! من خودم یه زمانی فکر می کردم گربه ها تربیت پذیر نیستن. آخه مگه میشه یه موجود به این مستقلی رو آموزش داد؟ ولی خب اشتباه می کردم! بعد از کلی کلنجار رفتن با گربه های خودم و خوندن اینور و اونور فهمیدم کلید تربیت گربه ها تشویقیه نه تنبیه!

چرا تشویقی؟ مگه گربه ها حالیشونه؟

اول بذارین یه کم خودمونی براتون بگم چرا اصلاً باید به فکر تشویقی باشیم. تصور کنین شما دارین یه کاری رو انجام میدین و یه نفر بهتون جایزه میده مثلاً یه شکلات خوشمزه یا یه تعریف حسابی. چه حسی پیدا می کنین؟ احتمالاً خوشحال میشین و دلتون می خواد اون کار رو دوباره انجام بدین مگه نه؟ گربه ها هم دقیقاً همینطورین!

تشویقی یعنی توجه مثبت دادن به رفتارهای خوب گربه. وقتی گربه یه کار درست انجام میده بهش جایزه میدیم. این جایزه می تونه یه خوراکی خوشمزه یه نوازش مهربون یه بازی کوتاه یا حتی یه تعریف زبانی باشه (هرچند گربه ها زبون آدمیزاد رو نمی فهمن ولی لحن مهربون رو خوب تشخیص میدن!).

تنبیه کردن گربه نه تنها فایده نداره بلکه کلی ضرر هم داره! گربه ها با تنبیه فقط می ترسن و استرس می گیرن رابطه شون با شما خراب میشه و ممکنه رفتارهای بدشون بدتر هم بشه. هیچ گربه ای با کتک خوردن یاد نمی گیره که چنگ نزنه به مبل! فقط یاد می گیره از شما بترسه و شاید هم بهتون حمله کنه.

از ناامیدی تا عشق گربه ای!

من خودم اولش خیلی ناامید بودم از تربیت گربه هام. یه گربه داشتم اسمش “ملوس” بود خیلی ناز و خوشگل ولی وای از دست شیطنت هاش! مبل ها رو چنگ می زد روی میز غذا می پرید شب ها بیدار می شد و خونه رو می ذاشت رو سرش! اولش فکر کردم با دعوا و داد و بیداد درست میشه ولی نه تنها نشد بلکه ملوس بدتر هم شد و دیگه ازم فرار می کرد.

یه روز اتفاقی یه مقاله خوندم راجع به تشویقی گربه ها. گفتم خب بذار امتحان کنم چی میشه. رفتم کلی خوراکی خوشمزه مخصوص گربه خریدم یه کلیکر هم گرفتم (کلیکر یه وسیله کوچیکه که یه صدای “کلیک” میده جلوتر براتون توضیح میدم). شروع کردم به ملوس آموزش دادن. باورم نمی شد! ملوس کم کم یاد گرفت وقتی میگم “بیا” بیاد پیشم. یاد گرفت وقتی میگم “بشین” بشینه. حتی یاد گرفت بره تو باکسش وقتی میخوایم بریم دامپزشکی!

راز موفقیت؟ صبر و حوصله و تشویقی های خوشمزه!

ابزارهای لازم برای تربیت گربه با تشویقی

برای اینکه تربیت گربه تون با تشویقی موفق بشه یه سری ابزارها هستن که خیلی به کارتون میان :

• خوراکی های تشویقی : اینا مهم ترین ابزار شما هستن! خوراکی های تشویقی باید خیلی خوشمزه و جذاب باشن برای گربه تون. می تونین از خوراکی های آماده مخصوص گربه مثل بستنی گربه آبنبات گربه و پودینگ استفاده کنین یا از تیکه های کوچیک مرغ پخته ماهی تن یا حتی پنیر کم نمک.
• کلیکر : کلیکر یه وسیله کوچیکه که یه صدای “کلیک” میده. این صدا یه نشونه ست برای گربه که داره کار درست رو انجام میده و قراره جایزه بگیره. کلیکر خیلی کمک می کنه که ارتباطتون با گربه بهتر بشه و آموزش سریع تر پیش بره.
• اسباب بازی های مورد علاقه : بعضی گربه ها عاشق بازی هستن. اگه گربه تون از بازی کردن لذت می بره می تونین از اسباب بازی های مورد علاقه اش به عنوان تشویقی استفاده کنین. مثلاً بعد از اینکه یه کار درست انجام داد باهاش یه کم بازی کنین.
• صبر و حوصله : این از همه چی مهم تره! تربیت گربه زمان می بره و نیاز به صبر و حوصله داره. ناامید نشین اگه اولش نتیجه نگرفتین. ادامه بدین و مطمئن باشین بالاخره نتیجه می گیرین.

چطوری با کلیکر گربه رو تربیت کنیم؟ (راهنمای قدم به قدم)

کلیکر یه ابزار فوق العاده ست برای تربیت گربه ها. ولی اول باید به گربه تون یاد بدین که صدای “کلیک” یعنی جایزه. به این مرحله میگن “شارژ کردن کلیکر”.

مرحله اول : شارژ کردن کلیکر

1. یه جای آروم بشینین که گربه تون راحت باشه.
2. چند تا خوراکی تشویقی خوشمزه آماده کنین.
3. کلیکر رو بردارین و یه بار “کلیک” کنین.
4. بلافاصله بعد از “کلیک” یه خوراکی به گربه تون بدین.
5. این کار رو چند بار تکرار کنین. هر بار “کلیک” کنین و بلافاصله خوراکی بدین.

هدف : گربه تون باید یاد بگیره که صدای “کلیک” یعنی جایزه در راهه! وقتی گربه تون با شنیدن صدای کلیک خوشحال میشه و منتظر جایزه می مونه یعنی کلیکر شارژ شده!

مرحله دوم : آموزش رفتارهای ساده

حالا که کلیکر شارژ شده می تونیم شروع کنیم به آموزش رفتارهای ساده. مثلاً آموزش دادن “بشین”.

1. یه خوراکی تشویقی رو جلوی بینی گربه تون بگیرین.
2. خوراکی رو به آرومی به سمت بالا ببرین. گربه تون احتمالاً سرش رو بالا می گیره و عقب می ره.
3. وقتی گربه تون نشست (حتی اگه فقط یه لحظه) سریع “کلیک” کنین و خوراکی رو بهش بدین.
4. این کار رو چند بار تکرار کنین.

نکته : خیلی مهمه که دقیقاً لحظه ای که گربه کار درست رو انجام میده کلیک کنین. کلیک باید مثل یه عکس فوری باشه که لحظه درست رو ثبت می کنه.

مرحله سوم : اضافه کردن فرمان صوتی

وقتی گربه تون یاد گرفت با دیدن حرکت دست شما بشینه می تونین فرمان صوتی “بشین” رو اضافه کنین.

1. قبل از اینکه خوراکی رو بالا ببرین بگین “بشین”.
2. بعد خوراکی رو بالا ببرین و وقتی نشست کلیک و جایزه بدین.
3. کم کم فقط با گفتن “بشین” گربه تون باید بشینه.

مرحله	شرح	هدف
شارژ کردن کلیکر	کلیک + جایزه (تکرار چند بار)	ارتباط صدای کلیک با جایزه
آموزش رفتار ساده (مثال : نشستن)	حرکت دست برای نشستن کلیک + جایزه	یادگیری رفتار با اشاره دست
اضافه کردن فرمان صوتی	فرمان صوتی + حرکت دست کلیک + جایزه	یادگیری رفتار با فرمان صوتی

راستی اینجا هم آموزش کار کردن با کلیکر گربه رو داده میتونی بخونی…

چه رفتارهایی رو میشه با تشویقی به گربه یاد داد؟

تقریباً هر رفتاری رو میشه با تشویقی به گربه یاد داد! فقط باید خلاق باشین و صبور. اینجا چند تا ایده براتون میارم :

• بیا پیش من : خیلی کاربردیه وقتی می خواین گربه تون رو صدا کنین.
• بشین : یه فرمان ساده و بامزه.
• بمون : برای مواقعی که می خواین گربه تون یه جا بمونه.
• برو تو باکس : خیلی مهمه برای بردن گربه به دامپزشکی یا مسافرت.
• دست بده : یه حرکت بامزه و اجتماعی.
• غلت بزن : یه حرکت نمایشی و سرگرم کننده.
• جلوگیری از رفتارهای نامطلوب : مثلاً اگه گربه تون مبل رو چنگ میزنه می تونین بهش یاد بدین که به جای مبل از اسکرچر استفاده کنه. وقتی از اسکرچر استفاده می کنه بهش جایزه بدین.

مشکلات رایج در تربیت گربه با تشویقی و راه حل ها

ممکنه تو مسیر تربیت گربه تون با یه سری مشکلات روبرو بشین. نگران نباشین این طبیعیه! اینجا چند تا مشکل رایج و راه حل هاشون رو براتون میگم :

• گربه به خوراکی تشویقی علاقه نشون نمیده : شاید خوراکی که انتخاب کردین به اندازه کافی جذاب نیست. خوراکی های مختلف رو امتحان کنین تا ببینین گربه تون کدوم رو بیشتر دوست داره. می تونین از تیکه های کوچیک مرغ پخته ماهی تن پنیر یا حتی خوراکی های مایع مخصوص گربه استفاده کنین.
• گربه حواسش پرت میشه و تمرکز نداره : محیط آموزش رو آروم و بدون مزاحمت کنین. زمان آموزش رو کوتاه نگه دارین (مثلاً ۵-۱۰ دقیقه). وقتی گربه تون خسته شد آموزش رو متوقف کنین و بعداً دوباره امتحان کنین.
• گربه فقط برای جایزه کار می کنه و بدون جایزه هیچ کاری انجام نمیده : کم کم جایزه ها رو کم کنین و به جای خوراکی از نوازش و تعریف زبانی استفاده کنین. هدف اینه که گربه تون یاد بگیره کار درست رو انجام بده چون از انجام دادنش لذت می بره نه فقط برای جایزه.
• گربه رفتارهای بدش رو ترک نمیکنه : شاید رفتارهای بد گربه تون دلیل دیگه ای داره. مثلاً اگه گربه تون مبل رو چنگ میزنه ممکنه به خاطر استرس یا کمبود اسکرچر باشه. اول دلیل رفتار بد رو پیدا کنین و بعد با تشویقی رفتار جایگزین مناسب رو بهش یاد بدین.

مشکل	راه حل
عدم علاقه به خوراکی تشویقی	امتحان خوراکی های مختلف خوراکی های مایع
حواس پرتی و عدم تمرکز	محیط آرام زمان آموزش کوتاه
کار فقط برای جایزه	کم کردن جایزه ها استفاده از نوازش و تعریف
عدم ترک رفتارهای بد	پیدا کردن دلیل رفتار بد آموزش رفتار جایگزین

نکات کلیدی برای موفقیت در تربیت گربه با تشویقی

• صبر و حوصله داشته باشین. تربیت گربه زمان می بره.
• تشویقی های خوشمزه و جذاب استفاده کنین.
• لحظه درست رو کلیک کنین. کلیک باید دقیقاً بعد از انجام رفتار درست باشه.
• جلسات آموزشی رو کوتاه و جذاب نگه دارین.
• مثبت و مهربون باشین. گربه ها به انرژی شما خیلی حساسن.
• به گربه تون فرصت بدین که موفق بشه. آموزش رو از رفتارهای ساده شروع کنین و کم کم سخت ترش کنین.
• از تنبیه کردن گربه جداً خودداری کنین. تنبیه فقط باعث ترس و استرس میشه.
• با گربه تون بازی کنین و وقت بگذرونین. رابطه خوب با گربه کلید موفقیت در تربیته.

نتیجه گیری

دوستای گلم تربیت گربه با تشویقی یه روش فوق العاده ست که هم رابطه شما و گربه تون رو بهتر می کنه و هم به گربه تون کمک می کنه رفتارهای خوب رو یاد بگیره. یادتون باشه کلید موفقیت صبر حوصله و استفاده از تشویقی های خوشمزه ست. از تنبیه کردن گربه تون جداً خودداری کنین و به جای اون از قدرت تشویق مثبت استفاده کنین. مطمئنم با کمی تلاش شما هم می تونین گربه ای تربیت شده و خوشحال داشته باشین! امیدوارم این مقاله براتون مفید بوده باشه. منتظر خوندن نظرات و تجربه های شما هستم!