چگونه ستارگان زمان را در کیهان نشان می دهند؟
ستارگان ساعت هایی بی نظیر در آسمان شب هستند که راز هایی از عمر کیهان و تاریخ آن را برایمان آشکار می کنند.
به گزارش خبرگزاری آنا زمان در کیهان وسیع و بی انتها مفهومی نسبی است با این حال ستارگان به عنوان ساعت هایی طبیعی عمل می کنند که به ما امکان می دهد تاریخچه کیهان را مطالعه کنیم. ستارگان با عمر و ویژگی های خاص خود نقش اساسی در اندازه گیری و درک زمان در کیهان دارند. با این حال چگونه این اجرام درخشان به ساعت های کیهانی تبدیل می شوند؟
هر ستاره از لحظه تولد تا مرگ یک چرخه عمر خاص را طی می کند. این چرخه شامل سه مرحله اصلی است. ستارگان از ابر های گاز و غبار معروف به سحابی متولد می شوند. این مرحله نشان دهنده آغاز شمارش ساعت کیهانی برای یک ستاره است. بخش عمده از عمر ستاره ها صرف همجوشی هسته ای می شود جایی که هیدروژن به هلیوم تبدیل می شود. این مرحله نشان دهنده دوران ثبات ستاره است و می تواند از چند میلیون سال برای ستارگان پرجرم تا ده ها میلیارد سال برای ستارگان کم جرم ادامه یابد. پایان زندگی ستاره به نوع و جرم آن بستگی دارد. برخی به کوتوله های سفید تبدیل می شوند برخی دیگر به ابرنواختر و سپس به سیاه چاله یا ستاره نوترونی تغییر شکل می دهند.
این مراحل به دانشمندان کمک می کند تا عمر ستاره را تخمین بزنند و از آن برای تعیین سن کهکشان ها و خوشه های ستاره ای استفاده کنند.
برخی ستارگان به دلیل تغییرات در درخشندگی شان به عنوان ساعت های بسیار دقیق کیهانی عمل می کنند. برای مثال ستارگان متغیر قیفاووسی (Cepheid Variables) به دلیل چرخه های منظم در روشنایی به عنوان شمع های استاندارد (Standard Candles) شناخته می شوند. این ستارگان نه تن ها فاصله اجرام دوردست را اندازه گیری می کنند بلکه با نرخ تغییر درخشندگی شان می توانند زمان را نیز نشان دهند.
ستارگان حاوی عناصری هستند که در اثر واکنش های هسته ای تولید می شوند. مطالعه این عناصر و میزان تابش رادیواکتیو در آنها به اخترشناسان اجازه می دهد تا سن دقیق ستاره را محاسبه کنند. به عنوان مثال ایزوتوپ های خاصی مانند اورانیوم و توریم با نیمه عمرشان به دانشمندان در محاسبه سن کهکشان ها و حتی خود کیهان کمک می کنند.
خوشه های ستاره ای گروهی از ستارگان هستند که همزمان از یک سحابی متولد شده اند. دانشمندان با مطالعه خوشه های باز و خوشه های کروی می توانند اطلاعاتی درباره سن این ستارگان و در نتیجه بخشی از تاریخ کیهان به دست آورند.
یکی از بزرگ ترین پرسش های علم امروز این است که کیهان چه زمانی شکل گرفته است. مطالعه قدیمی ترین ستارگان که به ستارگان جمعیت دوم معروف هستند به ما سرنخ هایی از سن کیهان می دهد. این ستارگان که شامل عناصری بسیار ابتدایی هستند به دلیل عمر طولانی شان مانند ساعت هایی عمل می کنند که لحظه های اولیه کیهان را ثبت کرده اند.
ستارگان این چراغ های درخشان در آسمان شب نه تنها منبع نور و انرژی هستند بلکه به عنوان ساعت هایی طبیعی به ما کمک می کنند تا زمان را در گستره کیهان اندازه گیری کنیم. از چرخه های حیاتشان گرفته تا تابش های رادیواکتیوشان هر ستاره داستانی از گذشته حال و حتی آینده کیهان در دل خود دارد.