هفته چهارم فوریه؛ از اهمیت مارمولک‌ها در تنوع زیستی زمین تا قصه پیچیده مغز انسان
دنیای مجلات علمی؛
در این سلسله گزارشات مروری بر مهم‌ترین مجلات علمی روز جهان خواهیم داشت.
به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، مجلات علمی عامه‌فهم برای ارتباط جامعه علمی با مردم عادی بسیار اهمیت دارند. این مجلات می‌توانند پژوهش‌ها و دستاوردهای علمی را به زبانی قابل فهم برای مخاطبان عرضه کنند. از آنجایی که این نشریات به سرعت (در فواصل حداکثر ماهانه) به روزرسانی می‌شوند، جریانات و پارادایم‌های جدید علمی را در دسترس عموم قرار می‌دهند. در این سلسله گزارش‌ها، مروری بر پرونده‌های جلد مجلات اصلی ترویج علم جهان خواهیم داشت.
***
نیچر
دود سیگار این بار زیر ذره بین سیستم ایمنی
سیستم ایمنی بدن انسان ویژگی‌های بسیار عجیبی دارد که باعث می‌شود افراد به بیماری‌ها و عوامل محیطی مختلف واکنش‌های متنوعی داشته باشند؛ مثلا سن و جنسیت و ژنتیک در واکنش‌های سیستم ایمنی بدن انسان به عوامل مختلف تاثیرگذار است و این شماره از مجله نیچر به صورت ویژه به همین موضوع اختصاص پیدا کرده است. یکی از تحقیقات جالب که اخیرا در این زمینه انجام شده است درباره اثرات سیگار بر سیستم ایمنی بوده است. اثراتی که حتی بعد از ترک سیگار هم در بدن افراد باقی ماند و بر سلامتشان تاثیر گذاشت.
این تحقیق برای بررسی اثرات بلند مدت سیگار، مفید و کاربردی است و می‌تواند راز و رمزهای عملکرد سیستم ایمنی در افراد مختلف را برایمان روشنتر کند، مثلا چرا برخی‌ها در مواجهه با ویروس‌ها به صورت یکسان بیمار نمی‌شوند و یا سیستم ایمنی تحت تاثیر چه عوامل داخلی بدن قرار دارد و آیا استرس و فشارهای عصبی می‌تواند نقش جدی در بروز بیماری‌های مختلف داشته باشد؟ این‌ها سوالاتی است که محققان امیدوارند در ادامه این پژوهش‌ها بتوانند به بخشی از آنها پاسخ بدهند.
نیوساینتیست
آیا مغز پیچیده‌ترین جسم موجود در جهان است؟
مغز این دستگاه پیچیده پر رمز و راز در بدن انسان بی‌نهایت شگفت‌انگیز است، هم در شکل‌گیری باورهای ما نقش دارد و هم در خلاقیت و نوآوری. هم می‌تواند کمک کند خاطره‌ای را به یاد بیاوریم و هم می‌تواند در فراموش کردن برخی از اتفاقات و خاطراتمان تاثیرگذار باشد. در این شماره مجله نیوساینتیست، جدیدترین تحقیقاتی که درباره مغز انجام شده است مورد بررسی قرار گرفته است. تحقیقاتی نظیر اینکه مغز زن و مرد چه تفاوت‌هایی با هم دارد و آیا این تفاوت‌ها در عملکرد و توانایی آنها موثر است یا خیر، سلول‌های مغزی تازه کشف شده چطور در درک ما از ذهن انسان تغییر ایجاد کرده‌اند؟ و چطور می‌توان فهمید که مغز در اوج عملکرد خود قرار دارد؟ هرکدام از این سوالات می‌تواند درهای جدیدی را به درمان بیماری‌های مغزی و ارتقای سلامت مغز بگشاید به همین خاطر است که این تحقیقات بسیار ارزشمند و مهم هستند. یکی دیگر از جالب‌ترین پرسش‌های محققان این است که با انجام آزمایش‌های تجربی و شبیه‌سازی‌های کامپیوتری بتوانند بفهمند که آیا واقعا مغز انسان پیچیده‌ترین چیزی است که در جهان وجود دارد؟
ساینس
مارها و مارمولک‌ها، نامحبوب اما حیاتی برای تنوع زیستی
شاید عجیب و باورنکردنی به نظر برسد اما مارها و مارمولک‌ها یک سوم جمعیت مهره‌داران کره زمین را تشکیل می‌دهند. جمعیتی بسیار بزرگ که منشا ترس و وحشت خیلی از انسان‌ها هستند. اما این خزندگان نقش مهم و کلیدی در اکوسیستم حیات دارند. مارها و مارمولک‌ها که غالبا به عنوان شکارچی در طبیعت شناخته می‌شوند همواره هم به دلیل شکل ظاهری‌شان هم به دلیل تغذیه‌ای که دارند سوژه تحقیقات مرتبط با زیست‌شناسی تکاملی بوده‌اند. محققان مارها و مارمولک‌ها را نبض نوآوری تکاملی می‌دانند که از حدود ۱۵۰ سال پیش جریان پیدا کرد و منجر به گسترش به تغییر و تحولات زیادی در طبیعت شد. این خزنده‌ها در حقیقت منشا تنوع زیستی سنگفرشی بوده‌اند چرا که آنها با خزیدن روی زمین و شکار کردن گونه‌های مختلف توانستند در جمعیت و نوع غذای دیگر گونه‌ها تاثیر بگذارند و مطالعه‌شان از این نظر اهمیت پیدا می‌کند که در زندگی مهره‌داران مختلف حتی انسان هم نقش موثری داشتند. این شماره از مجله ساینس به تاریخ زندگی مارها و مارهامولک‌ها اختصاص دارد و از جدیدترین تحقیقات درباره آنها پرده بر می‌دارد.
