با نگاه کوتاهی به اطراف به راحتی می توان متوجه کاربرد فراوان نمای رومی در ساختمان سازی شد. اما در گذشته این سبک از نما عمدتا برای ساختمان هایی انتخاب می شد که بودجه و شرایط لازم برای اجرای این سبک را داشتند. همین موضوع موجب شده که اصول و استانداردهای آن در اجرا رعایت نشود. استفاده از این سبک از نما تا حدی شده که شهرداری با تعیین ضوابط و قوانینی اجرای آن را با محدودیت روبرو کرده است.
به این منظور ما در این مقاله قصد پرداختن به این موضوع و بیان استانداردهای طراحی نمای رومی می پردازیم و شما را در انتخاب بهترین متریال نمای رومی یاری می کنیم. پیش از آن بهتر است به صورت اجمالی به معرفی نمای رومی و مشخصه های آن بپردازیم.
معرفی نمای رومی ساختمان و بیان مشخصه های اصلی آن
نمای رومی یکی از انواع سبک طراحی نما است که در دسته نمای کلاسیک قرار می گیرد. این نوع نما در واقع الهام گرفته از معماری یونان باستان می باشد. در واقع اولین نماها به سبک های کلاسیک و نئوکلاسیک در یونان و روم ساخته شد و به مرور زمان به دیگر کشورها نفوذ پیدا کرد. استفاده از نمای رومی با طراحی سرستون های کرنتین و یونیک و دریک شروع شد و امروزه با افزایش جزییات به کار رفته در آن به میزان زیادی در کشورهای مختلف علی الخصوص ایران استفاده می شود.
شاید اکثر نماهای رومی که تاکنون دیده اید از سنگ ساخته شده باشند. علت این موضوع این است که اصلی ترین متریال ساخت نمای رومی سنگ های طبیعی است زیرا بهترین متریال موجود در زمان پیدایش نمای رومی، سنگ های طبیعی بودند. اما امروزه نمای رومی از مصالح دیگری مانند سیمان هم ساخته می شود اما کیفیت و زیبایی نمای رومی سنگی را ندارد. نیز سنگ های تراورتن روشن به صورت بی موج می باشد. حال چند نمونه از بهترین سنگ های نمای رومی سنگ تراورتن عباس آباد، سنگ تراورتن آتشکوه، سنگ تراورتن دره بخاری، سنگ تراورتن حاجی آباد و…می باشد. اطلاعات کامل را می توانید در قسمت محصولات مشاهده کنید.
علاوه بر این امروزه ممکن است ساختمان هایی را دیده باشید که در واقع همان ظاهر نمای رومی را دارند اما با جزییات کمتر؛ این نوع نماها که تمام مشخصه های نمای رومی در آن رعایت نشده در دسته نماهای نیمه رومی قرار می گیرند.
ویژگی های نمای رومی
به نظر من بهتر است قبل از هر تصمیم گیری راجع به سبک نمای ساختمان آگاهی کاملی راجع به ویژگی های آن سبک داشته باشید. حال مهم ترین مشخصه های نمای رومی استفاده از جزییات زیاد و پیچیدگی آن می باشد. به این مفهوم که در این سبک از نما از ابزارها و المان های متعددی استفاده می شود که از جمله آن ها عبارتند از: ستون های سنگی بلند و تزیین شده که به شیوه های دوریک، کرنتین و یونیک (همانطور که در تصویر مشاهده می کنید) در قسمت های مختلف از جمله ورودی ساختمان تعبیه می شود و المان های دیگری مانند سرستون، صراحی، مجسمه و کتیبه است.
حال این ابزارها و المان ها در نمای رومی سنگی به صورت پیش ساخته و معمولا از سنگ تراورتن می باشد.
دیگر ویژگی های آن نیز عبارتند از:
- قوس های گرد و عریض
- تقارن میان المان های نمای رومی: رعایت اصل تقارن در نمای رومی از اهمیت بالایی برخوردار است.
- پنجره های بلند صاف یا قوس دار
با توجه به مطالب بالا رعایت اصول و قوانین ساخت این سبک نما از اهمیت بالایی برخوردار است. که امروزه به علت افزایش استفاده از آن کمتر به آن ها توجه می شود.
چند نکته اساسی راجع به اجرای نمای رومی ساختمان
1.توجه به ضوابط و قوانین شهرداری
با توجه به افزایش بی رویه ساخت نمای رومی و عدم رعایت اصول و استانداردهای تعیین شده جهت ساخت این نما، استفاده از آن توسط شهرداری با محدودیت هایی روبرو شد.
از این رو اجرای نمای رومی در ابتدا در سال 95 در شهر قم با ممنوعیت روبرو شد و پس از آن رفته رفته در شهرهای دیگر مانند تهران و اصفهان نیز به شکل های مختلفی اجرا شد که نحوه اجرای آن شهرهای مختلف با یکدیگر متفاوت است. به گونه ای که به عنوان مثال در اصفهان به صورت تلفیقی اجرا می شود و در تعدادی دیگر از شهرها هنوز این طرح اجرا نشده و اجرای نمای رومی ممنوعیتی ندارد.
به طور کلی در طراحی نمای ساختمان علاوه بر در نظر گرفتن خواسته ها و شرایط کارفرما، ضوابط و قوانین شهرداری نیز باید در نظر گرفته شود.
2.رعایت اصول طراحی نمای رومی
همانطور که در مقاله نمای ساختمان نیز بیان شد هنگام تصمیم گیری راجع به سبک نمای ساختمان و مصالح به کار رفته در آن، توجه به سبک و نوع ساختمان های هم جوار از منظر شهرسازی و زیبایی فضای شهر از اهمیت بالایی برخودار است. به عنوان مثال در نمای رومی ساختمانی که در بافت بالای شهر قرار دارد بهتر است از ستون های بلند استفاده شود.
حال در طراحی نمای رومی نیز توجه به یک سری نکات حائز اهمیت است که شامل موارد زیر می باشد:
- مهم ترین و ابتدایی ترین نکته در طراحی نمای رومی توجه به نوع کاربری ساختمان است. زیرا به عنوان مثال طراحی ساختمان مسکونی با یک ساختمان با کاربری فرهنگی متفاوت است در ساختمان فرهنگی بهتر است از مجسمه و قاب دور پنجره ها استفاده شود در صورتی که در ساختمان مسکونی قرنیز ها اهمیت بیش تری دارند.
- توجه به اهمیت نسبت ها و تقارن در طراحی نمای رومی: اگر تاکنون به نمای رومی ساختمان های اطراف خودتون توجه کرده باشید شاید متوجه تقارن میان المان های آن شده باشید.
- استفاده از متریال مناسب: همانطور که در به آن اشاره شد، بهترین سنگ نما رومی سنگ های تراورتن روشن بی موج می باشد.
- مهم ترین نکته در طراحی نمای رومی این است که اصلا ساختمان مناسب نمای رومی باشد. برای ساختمان های کوچک و با مساحت کم بهتر است از این نوع نما استفاده نشود. با این وجود امروزه استفاده می شود.
- انتخاب مناسب المان های نمای رومی در قسمت های مختلف نما
- توجه به انتخاب رنگ های به کار رفته در نما : تم رنگی نمای رومی معمولا رنگ های کرم، کرم روشن، سفید و قهوه ای می باشد.
- علاوه بر این به طور کلی توجه به نورپردازی نمای ساختمان موجب زیباتر شدن نما در سبک های مختلف می شود زیرا به کمک نور بافت مصالح بهتر دیده می شود و حس مخاطب را نسبت به اشیای در معرض نمایش تحت تاثیر قرار می دهد. به همین خاطر توجه به نورپردازی نما از اصول زیباشناختی نمای ساختمان می باشد که جلوه زیبا و با شکوهی به ساختمان در شب می بخشد.
حال به منظور طراحی نورپردازی نما در ابتدا باید به بررسی المان های تکراری نما پرداخت و پس از آن نیاز به بازدید میدانی جهت پیش بینی نورپردازی می باشد.
اطلاعات کامل به این منظور در مقاله نورپردازی نما می باشد.
اصول نورپردازی نمای ساختمان
3.هزینه نمای رومی
توجه به هزینه نمای رومی و مقایسه آن با دیگر انواع سبک های نما نیز از نکات حائز اهمیت در اجرای نمای ساختمان است. همانطور که بیان شد نمای رومی علی الخصوص نمای رومی سنگی از نماهای گران قیمت به شمار می رود. زیرا در آن از متریال و مصالح بسیار و با جزییات بسیاری استفاده می شود . علاوه بر این زیرسازی و نبشی کشی ساختمان جهت اجرای نمای رومی بسیار پرهزینه تر از دیگر سبک ها می باشد. البته مورد دیگری که در گران قیمت بودن نمای رومی تاثیرگذار است؛ افزایش متراژ نمای ساختمان در این سبک از نما می باشد. در نمای رومی متراژ نما بیشتر از حالت عادی ساختمان است.
با این وجود جهت تعیین بودجه موردنیاز اجرای نمای رومی، عوامل مختلفی تاثیرگذار است که تعدادی از آن ها شامل موارد زیر می باشد:
- نوع سنگ انتخابی: مهم ترین عامل تاثیرگذار بر هزینه نهایی به طور کلی نما نوع سنگ انتخابی است. سنگ های تراورتن رنج قیمتی گسترده ای دارند که هر کدام نیز تحت تاثیر عوامل مختلفی مانند درجه بندی کیفی، ضخامت و کیفیت فرآوری ها نیز دارای قیمت های مختلفی هستند. به عنوان مثال درجه های مختلف سنگ تراورتن عباس آباد دارای قیمت های مختلفی هستند که ممکن است قیمت درجات پایین تر آن با قیمت تراورتن های ضعیف تر برابری داشته باشد. همچنین ابزارها و المان های نمای رومی مانند ستون ها و صراحی ها نیز می توانند از انواع سنگ های تراورتن ساخته شده باشند که دارای قیمت های مختلفی هستند.
- طرح نمای رومی: مسلم است نمای سنگین رومی دارای پیچیدگی ها و ابزارهای بیش تری است و بالطبع هزینه نهایی بیش تری نیز دارد. استفاده از ابزارها و المان های برجسته تر به علت افزایش هزینه های سی ان سی و برش، هزینه اجرای نمای رومی را افزایش می دهد. اما در هر صورت هزینه سی ان سی سنگ بالا است.
- دستمزد نصب سنگ نمای رومی: کاملا مشخص است که هزینه اجرا و نصب نمای رومی بیشتر از نمای ساده می باشد.
کلام آخر
نمای رومی از جمله رایج ترین و گران قیمت ترین سبک های طراحی نما می باشد که مهم ترین متریال آن سنگ های تراورتن روشن بی موج می باشند که دارای رنج قیمتی گسترده ای نیز هستند.
در طراحی نمای رومی علاوه بر توجه به نیاز کارفرما توجه به اصول و قوانین طراحی نمای رومی نیز حائز اهمیت می باشد.