صداوسیما فراتر از قانون/ چرا حق پخش تحقق پیدا نمی کند؟

به گزارش مجله سلامتی ایران سال هاست که فوتبال ایران به صورت جسته و گریخته به دنبال رسیدن به مهم ترین درآمدش یعنی حق پخش تلویزیونی است اما هر بار به بهانه های گوناگون به بن بست برخورده است. با این حال تصویب برنامه هفتم توسعه و گنجانده شدن حق پخش تلویزیونی در این برنامه روزنه امیدواری برای فوتبال ایران شد اما هنوز برنامه هفتم به سرانجام نرسیده است.

بر اساس ماده ۷۸ قانون برنامه هفتم توسعه وظیفه تعیین تکلیف حق پخش تلویزیونی به صداوسیما واگذار شده تا این سازمان با هماهنگی وزارت ورزش و جوانان آیین نامه نحوه تعیین میزان حق پخش تلوزیونی مسابقات ورزشی را تدوین کند. چگونگی تقسیم بندی حق پخش تلویزیونی مهم ترین شاخصه این آیین نامه است که قرار است بر مبنای کیفیت و کمیت مسابقات و تعداد مخاطبان تنظیم شود. البته همانطور که قابل پیش بینی بود تنظیم این آیین نامه به بن بست برخورده است.

پایان مهلت قانونی صداوسیما برای تحقق حق پخش

هرچند قانون برنامه هفتم از سوم مرداد ۱۴۰۳ لازم الاجرا شده و مهلت سه ماهه صداوسیما برای تدوین آیین نامه حق پخش تلوزیونی به منظور تصویب هیات وزیران – بر مبنای ماده ۷۸ قانون برنامه هفتم – در سوم آبان ۱۴۰۳ به پایان رسیده اما هنوز هیچ اتفاق مثبتی در این زمینه رخ نداده است. آخرین خبری که درباره تنظیم آیین نامه حق پخش تلوزیونی وجود دارد جلسه ۱۴ آنلاین بررسی و تدوین آئین نامه نحوه تعیین میزان حق پخش تلویزیونی در محل وزارت ورزش بود. آخرین اظهار نظر رسمی هم به بیست و هفتم شهریور و صحبت های احمد دنیامالی وزیر ورزش و جوانان برمی گردد؛ جایی که دنیامالی گفت: “قرار است آیین نامه و تفاهم نامه با صداوسیما برای حق پخش تلویزیونی در دولت نهایی شود و به اجرا برسد.”

منابع آگاه به مجله سلامتی ایران می گویند که علی رغم برگزاری جلسات متعدد بین صداوسیما و وزارت ورزش برای تنظیم آیین نامه حق پخش تا این لحظه آیین نامه پیشنهادی از سوی صداوسیما مورد تایید وزارت ورزش و جوانان نبوده است. پس با وجود تصویب قانون برنامه هفتم باز آش همان آش است و کاسه همان کاسه!

چرا حق پخش دائما به بن بست می رسد؟

دعوای اصلی بر سر نحوه تقسیم بندی سود حاصل از تبلیغات مسابقات فوتبال است. فوتبال ایران با وجود اینکه بخشی از مخاطبانش را از دست داده اما همچنان پربیننده ترین محتوای صداوسیما به حساب می آید. روزنامه فرهیختگان در گزارشی میزان درآمد تبلیغاتی صداوسیما قبل حین و بعد از دو دیدار استقلال و پرسپولیس در لیگ نخبگان آسیا در تاریخ ۱۴ آبان را مبلغی حدود ۱۸۰۰ میلیارد تومان تخمین زده بود؛ دقت کنید که این درآمد فقط برای دو بازی بوده است.

بیشتر بخوانید:

چنین درآمد هنگفتی از سمت فوتبال برای صداوسیما باعث شده که این سازمان رغبتی برای نهایی شدن حق پخش تلوزیونی نداشته باشد چرا که در حال حاضر پخش انحصاری و بی چون و چرای مسابقات را در اختیار دارد. صداوسیما طبق قول و قرار قبلی قرار بود از سال ۱۳۹۹ درآمدهای حاصل از پخش برنامه های ورزشی را به نسبت ۳۰% برای وزارت ورزش و ۷۰% برای صداوسیما تقسیم کند اما این دستورالعمل عجیب هم اجرایی نشد.

راستینه نماینده شهر کرد و عضو فراکسیون ورزش در مجلس شورای اسلامی می گوید: “دستگاه ها تمایلی به شفافیت درباره میزان درآمدهایشان از محل قراردادهای تبلیغاتی ناشی از پخش تلویزیونی ندارند.” این نکته مهم ترین دلیلی بود که باعث شد حتی همین دستورالعمل ترکمنچای گونه هم آورده ای برای فوتبال نداشته باشد و در سال های ۱۳۹۹ ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ تنها به ترتیب ۱۵ ۴۵ و ۹۴.۵ میلیارد تومان نصیب کل ورزش شود!

حرف صداوسیما چیست؟

“حرف ما این است که به همان شکل که حق پخش بازی های خارجی را ما پرداخت می کنیم و در بودجه دولت محترم و مجلس لحاظ می شود به همان نحو باید حق پخشی که برای برنامه های ورزشی داخلی تعیین می شود در ردیف های بودجه ما گذاشته شود تا بتوانیم با هماهنگی وزارت ورزش به فدراسیون ها اختصاص دهیم.”

این صحبت های پیمان جبلی رئیس سازمان صداوسیما در زمستان ۱۴۰۲ در بحبوحه تصویب قانون برنامه هفتم و تلاش باشگاه های فوتبال برای گرفتن حق پخش است. حرف صداوسیما این است که نمی خواهد به درآمدهایش از محل پخش تبلیغات خدشه ای وارد شود بلکه می خواهد تمام و کمال حق پخش تلویزیونی را از بودجه عمومی کشور پرداخت کند.

مطالبه پیمان جبلی از این منظر غیرمنطقی است که اگر قرار باشد حق پخش از بودجه عمومی یا بیت المال پرداخت شود به این معناست که تک تک مردم پول حق پخش را پرداخت کرده اند و در نتیجه حق دارند که همانند یک مخاطب پریمیوم پلتفرم های SVOD یا (Subscription Video-On-Demand) مانند DAZN بازی ها را با کمترین اثری از تبلیغات ببیند؛ آیا صداوسیما چنین کاری می کند؟ پاسخش قطعا خیر است. پس باید به سراغ راه منطقی یعنی تدوین آیین نامه ای منصفانه برای تقسیم حق پخش تلویزیونی براساس کمیت و کیفیت مخاطبان هر رشته برود تا فوتبال هم به حق واقعی اش برسد.

انتهای پیام