سرفصل های منجمد؛ خلاقیت و نوآوری در دانشگاه ها قربانی مقررات

به گزارش خبرنگار آنا؛ امروزه تمام جنبه های زندگی بشر تحت تاثیر علم قرار دارد علمی که در دانشگاه ها تدریس می شود و خروجی آن دانش آموختگانی است که پس از کسب مهارت های لازم برای به نمایش گذاشتن نتایج دستاورد های خود راهی «بازار کار» می شوند اما در این میان برخی مشکلات پیش رو در حین تحصیل و پس از آن مانع ارتباط جدی عمیق و پیوسته بین جامعه دانشگاهی و صنعت می شوند که به تبع آن آسیب هایی را برای کشور به وجود خواهد آورد.

بیشتر استادان دانشگاهی معتقد هستند که علم را به عنوان علم دانشگاهی نگاه می کنیم نه علم محصول محور؛ بر این اساس دولت ها وظیفه دارند با کمک دانشگاه ها این فناوری ها را در اختیار اعضای جامعه قرار دهند تا آنها با بهره گیری از علمی مطلوب دید و فهم گسترده تری نسبت به وقایع پیش روی خود داشته باشند.

به همین منظور؛ با هدف آسیب شناسی و اراه راهکار های علمی برای بهبود چالش های آموزش عالی گفت وگویی را با «محمدمسعود تجریشی عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی عمران دانشگاه صنعتی شریف» اختصاص داده ایم که مشروح گزارش را در ادامه می خوانید.

آنا: بروز رسانی سرفصل های دانشگاهی و انطباق با نیاز های روز کشور تا چه میزان مورد توجه واقع شده است؟ برنامه دانشگاه صنعتی شریف در این راستا چیست؟

تجریشی: در علم و گسترش علم کلمه «آزادی» وجود دارد و در همه دنیا استادان دانشگاه بر اساس قوه فکری خود آزادانه اما در چهارچوب آیین نامه ارتقا تحقیق و توسعه می کنند اما در ایران این مفهوم بیشتر در معنای سیاسی دیده شده است زمانی که ستاد انقلاب فرهنگی شکل گرفت ماموریت جداگانه هر کدام از رشته های دانشگاهی مشخص شد ولی در آیین نامه موجود همه دانشگاه ها برای تدریس سرفصل ها در هر منطقه ای که باشند باید از آن تبعیت کنند و اگر برنامه درسی جدید مطابق سرفصل های آیین نامه نباشد منع آموزش خواهد شد و همین مسئله خلاقیت و نوآوری و پاسخ های سریع به تحولات علمی را دچار مشکل خواهد کرد.

همه جا صحبت از هوش مصنوعی است اما دانش آموخته ارشد این رشته یعنی دروس کوانتوم را تربیت نمی کنیم. وقتی آزادی عمل از دانشگاه های پیشرو گرفته شود تا حدودی از سرعت قطار علم و فناوری جهان عقب بمانیم؛ بنابراین در زمان برنامه ریزی تدوین سرفصل دروس نباید رشته ای را راه اندازی کنیم که دانشگاهی برای آن نیروی انسانی نداشته باشد و این یک مشکل کلان است.

 دانشگاه در بند مقررات تدوین سرفصل ها؛ فاصله از تحولات جهانی

کارشناسی در تدوین سرفصل دروس می تواند اظهار نظر کند که خودش آن واحد ها را گذرانده باشد اینکه دانشگاه صنعتی شریف بخواهد مطابق آیین نامه ها گرایش دروس و رشته ای عمل کند و تابع مقررات باشد دیگر آزادی عمل نخواهد داشت و زمانی که این سد وجود داشته باشد فاصله بین دانشگاه و تحولات جهانی ایجاد خواهد شد.  

اولین مسئله برنامه های درسی این است که برای سراسر کشور به یک شکل بدون توجه به وضعیت هر استان تدوین شده است. در رشته مهندسی عمران هم زمانی که تحولات هر ده سال یک بار اتفاق می افتد با نیمه عمر علم که هر ۵ سال یک مرتبه است وقفه وجود دارد.

بازنگری آیین نامه ها نشان دهنده پویایی است اما یک مشکل اساسی در آن بی توجهی به موضوعات منطقه ای است و دوم اینکه نمی توان همه تحولات علمی در دنیا را وارد قوانین کرد؛ چرا که احتمال دارد تمام دانشگاه ها توان کافی برای ارائه  آن مباحث را نداشته باشند. برنامه درسی جدید مهندسی عمران نوشته شده است اما باید گفت که مهندس عمران فعلی دیگر مهندس عمران قدیم نیست و امروزه در حمل و نقل عمومی اسنپ پهپاد ها نقش های متفاوتی دارد این موضوع نشان دهنده تحولات جدی در حمل و نقل و همچنین زلزله است که باید آموزش های مرتبط با آن به هر کدام از دانشجویان ارائه شود تا در آینده بتوان همه جانبه عمل کرد.

با تحولاتی در آینده رو به رو می شویم که نیاز است از هم اکنون دانش آموختگان دانشگاهی به شیوه ای تربیت شوند که در ساخت تنظیم آیین نامه و بازار کار خلاقیت و نوآوری لازم را کسب کنند. در حال حاضر برخی ساختمان های کشور بدون مصرف انرژی ساخته شده است؛ بنابراین به مرور به سمت تکنولوژی هایی که نیاز جامعه هستند گام بر می داریم.

قدرت آزادی عمل به برخی از دانشگاه ها برای تدوین سرفصل دروس باید داده شود و همچنین برخی از موضوعاتی که به صورت تحولی است باید آشنا شوند. یعنی هم مهندسان عمران باید با انرژی آشنا شوند و هم مهندسی انرژی باید با روش هایی آشنا شوند که چگونه می توانند در داخل ساختمان از طریق طراحی ها صرفه جویی انرژی داشته باشند. به این روش به سمت بین رشته ای ها می توان حرکت کرد یعنی دانشجویان باید انرژی و مواد را بلد شوند و افرادی هم که مواد را فرا می گیرند باید بدانند که ساختمان چه شکلی است که این موارد در آیین نامه ها دیده نشده است و  برای میانگین طراحی می شوند که این دو نقیصه به ساختار حکمرانی و تصمیم گیری برای میانگین باز می گردد. وارد دنیایی می شویم که بسیار پویا و تغییر پذیر است و انسان ها باید نسبت به هر موضوعی اگاهی داشته باشند اما برنامه ریزی مرکزی و میانگینی بودن نمی تواند پاسخگوی نیاز ها باشد.

آنا: ساختار فعلی دانشگاه ها چقدر در قبال پذیرش دانشجویان نسل جدید انعطاف پذیر است؟

تجریشی: رویکرد تمام دانشگاه های ایران حتی بهترین دانشگاه های جهان از ابتدای تاسیس «سنتی محور» بوده و مقاومت به تغییر در آنها بسیار بالاست و هر تغییری را نمی توان به راحتی اعمال کرد. 

حکومت حکمی در اداره دانشگاه ها!

در جمهوری اسلامی ایران حکومت را مالک دانشگاه ها می دانند؛ بنابراین تعیین رئیس تزریق بودجه و … بر عهده نهاد های علمی نیست و قدرت تصمیم گیری و حس مشارکت اعضای هیئت علمی در مدیریت را به هیچ عنوان قبول نکرده اند مدیریت سیستم آموزشی کشور تنها برای دانشگاه شریف به شیوه on و off  بوده است یعنی در یک دولت حق اختیار می دهند و بلافاصله با تغییر دولت همان حق را سلب می کنند؛ بنابراین نوع اداره دانشگاه در داخل کشور «حکمی» است و حکمت کمتر جاری می شود و همین عامل انعطاف پذیری را از دانشگاه ها گرفته است.

کارشناسی در تدوین سرفصل دروس می تواند اظهار نظر کند که خودش آن واحد ها را گذرانده باشد اینکه دانشگاه صنعتی شریف بخواهد مطابق آیین نامه ها گرایش دروس و رشته ای عمل کند و تابع مقررات باشد دیگر آزادی عمل نخواهد داشت و زمانی که این سد وجود داشته باشد فاصله بین دانشگاه و تحولات جهانی ایجاد خواهد شد

برای مثال چالش محیط زیست به دانشجویان آموزش داده نمی شود و ارائه بیشتر از واحد های مصوب وزارت علوم و آگاهی قشر دانشجو خارج از آیین نامه قانونی امکان پذیر نیست. قدرت انعطاف پذیری که در غرب وجود دارد در داخل کشور نیست؛ چرا که همه عوامل را با رویکرد حکومت حکمی می بینیم نه حکومت حکمتی و اجازه نمی دهیم دانشگاه ها خودشان هیئت علمی جذب کرده یا دانشجوی دکتری پذیرش کنند و همین قدرت انتخاب نهاد علم را محدود می کند.

عدم حمایت های دولت از تزریق خلاقیت و نوآوری در درون دانشگاه ها

نقش کمرنگ خلاقیت و نوآوری درون دانشگاه های کشور از بابت حکمیت و نگاه سنتی مانع پیشبرد اهداف می شود و حتی دولت ها هم حمایتی در این زمینه ندارند که خود یک مانع اساسی در مقابل فناوری به شمار می آید.

آنا: چگونه فناوری های نوین با سرفصل های آموزشی تطبیق داده می شود؟

تجریشی: اگر هوش مصنوعی وارد جامعه شود باید تغییر و تحول جدی در سیستم آموزشی کشور ایجاد کرد و زندگی کاملا متفاوت خواهد شد. برخی از دانشگاه های دنیا مانند سوئد می گویند که قبلا از پذیرش دانشجو در رشته های کامپیوتر و برق در ابتدا باید به صورت کاربردی با تلفن همراه آشنا شوند تا کارکرد قطعات را به درستی دریابند؛   مطالعه تئوری دروس در وهله آخر باید انجام شود. اما در برخی از دانشگاه های ایران با ورود یوتیوپ معتقد بودند که دانشجو به جای حضور در آزمایشگاه بهتر است به صورت مجازی آموزش ببیند که این روند باعث ضربه به سیستم آموزشی کشور شد.

سیستم آموزش کشور نیازمند باز طراحی است

با تحولات بسیار جدی در آینده مواجهه هستیم و اصلا نباید صفرتا صد تجربیات کشور های دیگر را رونوشت کنیم بلکه با توجه به ۱۲ سال دوره آموزشی مدرسه باید به طراحی سیستم آموزش کشور بپردازیم دانشگاه نباید بزرگ باشد بلکه با پویایی پاسخگویی نیاز های حال و آینده باشد و نیاز های صنعت و مسائل بومی را حل کند.

آنا: چگونه می توان تعامل و هم افزایی بین استادان و دانشجویان برقرار شود؟

تجریشی: انعطاف پذیری در ارائه دروس و دوره ها و نحوه ورود دانشجو به موضوع تاکید می شود. ارتباط بین استاد و دانشجو باید برقرار باشد در دانشگاه های دنیا جلسات هفته ای میان این دو قشر برگزار می شود. در ژاپن ارتباط شخصی بسیار مهم است و در ایران هم لازم است که از فناوری ها حتما استفاده شود و دانشجو به امان خدا سپرده نشود بلکه در محیط دانشگاهی علم را یاد بگیرند نه به شیوه مجازی!.

دانشجویان دارای مسائل و مشکلاتی هستند که لازم است در محیط فیزیکی دانشگاه برای رفع آنها اقدام شود باید ارتباطات شخصی بیشتر شود و گروه های تحقیقاتی حضور یابند و در داخل آزمایشگاه ها مباحث مورد واکاوی قرار بگیرند.

آنا: استقلال دانشگاه ها در مباحث آموزشی و پژوهشی چگونه ارزیابی می شود؟

تجریشی: اگر استادان می خواهند نظراتشان به کرسی بنشیند باید برای آن بجنگند وزارت علوم نمی تواند برای دانشگاه ها استثنا قائل شود. تعداد دانشگاه های کشور زیاد است و حتی تعداد دانشجویان کشاورزی ایران نسبت به آمریکا بسیار بیشتر است اما آیا وضعیت بهتر است؟ در واقع تعدد دانشگاه نشانه قوی بودن علم نیست و دانشگاه ها را بدون جهت گیری خاص افزایش داده ایم.

بیشترین بیکاری کشور که تقریبا بیش از ۴۰ درصد را شامل می شود در بین تحصیل کرده هاست؛ چرا که هدفگذاری در زنجیره تحقیقاتی که بتواند دانشگاه را علمی اداره کند نداشته ایم. در فرایند یک سیستم دولت و صنایع هیچ زمانی ضرر نمی کنند.

اگر دانشگاه شریف نسبت به دانشگاه های هم تراز خود ۳۰ درصد بیشتر نیرو و کارمند دارند به علت دولتی بودن آن است؛ بنابراین آموزش دولتی یعنی اینکه تمام کارهایمان باید با وزارت علوم باشد اما مشارکت در وزارت خانه کمتر می شود؛ چرا که فقط نمی توان برای یک دانشگاه تصمیم گرفت.

آنا: عدم برقراری ارتباط موثر و هم افزا بین صنعت و دانشگاه قصه قدیمی آموزش عالی است مسئله ای که از دیرباز مورد بی مهری فراوانی قرار گرفته است و بی توجهی به روند آن شاید تاکنون آسیب های جدی به کشور وارد کرده است؛ بر این اساس تخصصی ترین راه حل برای جبران این معضل چیست؟

تجریشی: «ارتباط صنعت با دانشگاه» مسئله ای با عمر دراز در جامعه ایرانی است که هر ساله به روش های گوناگون مطرح می شود برخی مسئولان معتقد هستند دانشگاه ها در این راستا به وظایف خود عمل نمی کنند اما باید گفت که دانشگاه با هدف حل مسائل جامعه به تربیت نیروی انسانی ماهر و کاربلد اقدام می کند تا پس از دانش آموختگی بتواند با ورود به بازار کار در شناسایی نیاز های جامعه گام بردارد.

امروزه نرخ سرعت تحولات علم و فناوری جهان به میزانی زیاد است که دیگر دانش کسب شده قدیم پاسخگوی نیاز های جدید نیست؛ بنابراین فرایند تحقیق و توسعه در صنایع برای پاسخگویی به چالش ها کاملا احساس می شود البته تا حدودی تحقیقات دانشگاهی در صنعت به ثمر نشسته است. برای مثال صنایع بزرگی که مسائل روز مره را از طریق تحقیق و توسعه توسط امکانات واحد های مستقر در خود حل کنند ممکن است با چالش های جدیدی مواجهه شوند که رفع آنها نیازمند نهاد علم است.

پیش بینی جهت گیری های آینده؛ وظیفه دانشگاه ها در قبال صنعت

حتی ممکن است برای برخی از بنگاه های کوچک و متوسط که در شهرک ها مستقر بوده یا پخش هستند سوالاتی پیش آید که چگونه می توانند مسائل خود را به دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی بسپارند و در مقابل نهاد های علمی این وضعیت را سامان دهند؟ دانشگاه باید با راه اندازی واحد های مستقل به پیش بینی جهت گیری های آینده و ارزیابی سوالات بپردازد و آموزش دروس جدید و بروز فعالیت دانشجویان در مراکز مرتبط و راه اندازی مراکز علمی برای پیشبرد این اهداف را در دستور کار خود قرار دهد.  

آموزش هوش مصنوعی قبل از ورود به جامعه؛ ضرورتی اجتناب ناپذیر

قبل از ورود هوش مصنوعی به بستر جامعه باید خلاقانه و متفکرانه این فناوری به انسان ها آموزش و آزمایشگاه های تخصصی هم راه اندازی شوند. حتی در مواردی ضرورت سرمایه گذاری بخش خصوصی و گاهی ورود دولت هم احساس خواهد شد.

بیشترین بیکاری کشور که تقریبا بیش از ۴۰ درصد را شامل می شود در بین تحصیل کرده هاست؛ چرا که هدفگذاری در زنجیره تحقیقاتی که بتواند دانشگاه را علمی اداره کند نداشته ایم. در فرایند یک سیستم دولت و صنایع هیچ زمانی ضرر نمی کنند

طبق گزارش اخیر IBM اینگونه مطرح شد که حتما آموزش محاسبات کوانتومی از دوره کودکستان ها و دبستان ها آغاز شود که تحقق آن باعث خواهد شد تا بخش قابل توجهی از حمایت های IBM به سرمایه گذاری دولت ها در این زمینه منجر شود و محصول آنها حتما در بازار حضور یابد؛ بنابراین این عوامل باعث می شود تا IBM نسبت به مباحث کوانتومی مسئولیتی را عهده دار شود. اما در ایران بخش های قوی صنعتی وجود ندارد و اگر هم وجود داشته باشد این مسائل را اولویت خود قرار نمی دهند. برای مثال مسئله ناترازی انرژی که امروزه وجود دارد شاید  تعداد کمی از فولاد ها برای جایگزین کردن انرژی ها گام برداشته اند؛ بنابراین صنایع بزرگ در کشور های خارجی که پیشران هستند دولتی به شمار می آیند و به جای اینکه بخشی از درآمد خود را برای آینده بگذراند وارد روزمرگی می شوند.

 صنایع غیر پیشران؛ سدی در برابر سرمایه گذاری برای آینده فناوری

هم اکنون مشکل برقرار نکردن ارتباط با صنایع از دانشگاه نشئت نمی گیرد بلکه معضل اساسی در اکوسیستم و پیشران نبودن صنعت است و باید بتواند بخشی از بودجه خود را برای آینده تحولات صنعت و فناوری سرمایه گذاری کند. در مقابل دولت ها هم باید بخشی از درآمد های خود را برای پاسخگویی به این نیاز ها هزینه کنند که هم اکنون شورای عالی عتف هم از لحاظ قانونی وظیفه دارد منابع مالی را تزریق کند و سیاستگذاری داشته باشد تا دانشگاه ها پیشران شوند و متناسب با هر مسئله ای نیازی را رفع کنند و همین به عنوان مرجعیتی شناخته می شود که می توان افق های آینده را دید.

همچنین در کنار این موارد مسائل خاصی مانند امنیت غذایی وجود دارد که حل آنها نیازمند حرفه های خاص است در این مورد هم خودشان سرمایه گذاری می کنند و هم احتمال دارد دولت ها با هدف افزایش بهره وری و کاهش مصرف انرژی صنایع کوچک و تخصصی تر به استقبال بیایند.

از نیاز مهندس پلاستیک تا سونامی سنسورها؛ لزوم انعطاف پذیری دانشگاه ها

حتی برخی از شرکت های شهرک هایی که در کشور مستقر هستند و قبل از انقلاب وجود داشته اند نیازمندی خود را به مهندسی پلاستیک اعلام می کنند اما در دانشگاه ها نیروی انسانی متخصص این حرفه تربیت نمی شود پس دانشگاه ها باید انعطاف پذیر شوند و به تربیت نیروی مهندسی پلاستیک اقدام کنند همچنین در آینده با سونامی سنسور ها رو به رو خواهیم شد که می توانند در بهبود زندگی نقش داشته باشند.  

دولت در برخی از کشور ها با صنایع پیشران و دانشگاه ها کنسرسیومی برای تحقق روی مسائل مختلف تشکیل می دهد. برای مثال در آینده باتری بسیار مهم و حیاتی می شود که جامعه دانشگاهی با تفکر روی مسائل به رفع مشکلات آن خواهد پرداخت.

فقدان نظام فناوری برای تبدیل نهاد علمی به ثروت

هم اکنون نظام فناوری و حل مسئله در کشور وجود ندارد و نباید انتظار داشته باشیم که دانشگاه ها تمام مسائل جامعه را تک نفره حل کنند بلکه حمایت های جدی نیاز است تا بتوان به کمک همه اعضای یک کشور جریان پیشرفت را پیش بگیرند و ثروت آفرینی کنند.

ضرر های میلیاردی صنایع به علت عدم مدیریت بحران انرژی

برای جبران ضرر ۶۰۰ میلیون دلاری فولاد مبارکه از نداشتن برق و گاز لازم است کارشناسان متخصص برای مدیریت بحران مصرف انرژی برق وارد میدان شوند. وزارت نفت پژوهشکده انرژی را راه اندازی کرده است اما این دو هیچ ارتباطی با یکدیگر ندارند این موضوعات نشان می دهد که نهاد علمی در کشور داریم اما در نظام فناوری برای ثروت آفرینی به فرایند حل مسئله تبدیل نشده اند شاید مشکل حاکمیت است که با وجود فراهم بودن تمام تجهیزات هنوز نقشی در فعال شدن اکوسیستم ایفا نکرده است. باید گفت که حل مسائل صنایع جزء کوچکی از فرایند ارتباط با صنعت است اما هنوز اکوسیستم کار نمی کند و اگر فعال شود احساس مردم نسبت به علم مثبت خواهد شد.

عمده پول های تحقیق و توسعه در کشور توسط دولت هزینه می شود امسال ۳۵ درصد هزینه برق افزایش یافته و دولت مدعی است نمی تواند هزینه ها را پوشش دهد یعنی دولت ها بهره برداری خوبی در هیچ زمینه به خصوص در تحقیق و توسعه و پژوهش ندارند؛ بنابراین باید چرخه معیوب ارتباط صنعت و دانشگاه اصلاح شود و برای بهره برداری حتما هدفگذاری جدی صورت بگیرد.

هم اکنون نظام فناوری و حل مسئله در کشور وجود ندارد و نباید انتظار داشته باشیم که دانشگاه ها تمام مسائل جامعه را تک نفره حل کنند بلکه حمایت های جدی نیاز است تا بتوان به کمک همه اعضای یک کشور جریان پیشرفت را پیش بگیرند و ثروت آفرینی کنند

وظایف ارتباط صنعت با دانشگاه ها چاپ مقالات و … در آیین نامه ارتقای استادان دیده شده و اگر حمایت مطلوبی صورت بگیرد و جهت یابی خوبی داده شود قطعا منجر به کاربردی شدن دستاورد ها خواهد شد.

شناسایی و حمایت از دانشگاه های خط شکن با کمترین امکانات

رئیس دانشگاه مالزی پس از بازدید از دانشکده برق دانشگاه شریف گفتند که دستگاه های معتبرتری از ایران داریم و حتی بودجه مناسبی هم تزریق شده است اما به سختی می توانیم مقاله ای در IEEE) آی تریپل ای) چاپ کنیم اما در ایران سطح استاندارد دستگاه ها پایین بودجه نامناسب و تحریم هم وجود دارد ولی تعداد زیادی مقاله در IEEE) آی تریپل ای) چاپ می شود. این به این معناست که بسیاری از دانشگاه ها با کمترین امکانات خط شکنی می کنند و نشان می دهند که با انگیزه بسیار مسائل جامعه را حل می کنند و در راستای ارتقای علم و دانش در کشور و دنیا گام برمی دارند؛ بنابراین شناسایی این افراد و واریز بودجه به این بخش قطعا بهتر شدن وضعیت کشور نسبت به شرایط کنونی را به همراه خواهد داشت.

آنا: آینده علم و فناوری کشور در کدام مسیر جریان خواهد یافت؟

تجریشی: کلید بهبود شرایط ایراد گرفتن از خود است زمانی دانشجوی تحصیلات تکمیلی می تواند به خوبی بدرخشد که از او نقد کنند؛ اگر از همان ابتدا با خوش بینی پیش رویم آینده خوبی پیش رویمان نخواهد بود.

لازم است در ابتدا وضعیت فعلی خود را شناسایی و بررسی کنیم قرار بود تا سال ۱۴۰۴ رتبه اول منطقه باشیم اما اگر به آن دست نیافتیم باید با آسیب شناسی جدی مسیر پیش رو را هموار کنیم تا مضحکه دنیا نشویم.

زمانی که خود را اصلاح نکنیم و اشتباهات را نپذیریم و از جهت گیری های منطقه ای و جهانی با خبر نشویم و رصد های جدی انجام ندهیم نباید انتظار ارتقا داشته باشیم.

 مجلس بودجه پژوهش نمی دهد اما دنبال مقصر می گرد

اسناد بالادستی جهتگیری های کشور را نشان می دهد در آن اهداف ۷ ساله مشخص شده است ولی وقتی بودجه سالانه را نگاه می کنیم امکان تحقق آن وجود ندارد. در این برنامه جهت گیری های سیاست ها به جهت گیری های برنامه توسعه تبدیل می شود و سپس در آن جهت گیری ها تبدیل به بودجه سالانه می شود. در بهبود آلودگی هوا به دنبال مقصر می گردیم اما وقتی مجلس بودجه ای اختصاص نداده است پس نمی توان به نتیجه رسید.

برای جبران ضرر ۶۰۰ میلیون دلاری فولاد مبارکه از نداشتن برق و گاز لازم است کارشناسان متخصص برای مدیریت بحران مصرف انرژی برق وارد میدان شوند. وزارت نفت پژوهشکده انرژی را راه اندازی کرده است اما این دو هیچ ارتباطی با یکدیگر ندارند این موضوعات نشان می دهد که نهاد علمی در کشور داریم اما در نظام فناوری برای ثروت آفرینی به فرایند حل مسئله تبدیل نشده اند

آنا: چالش مهاجرت نخبگان را چگونه می توان حل کرد؟

تجریشی: کشور باید بودجه حوادث غیر مترقبه در نظر بگیرد تا از مهاجرت نخبگان جلوگیری شود؛ وقتی آسیب شناسی نمی کنیم و از بابت مطرح کردن مشکلات خود ترس داریم. هم اکنون؛ شاید مهاجرت نجومی پزشکان هستیم به گفته معاون وزیر بهداشت ۳۰ هزار پزشک در فعالیت پزشکی مشغول نیستند آسیب شناسی نشان می دهد که حقوق این افراد مطلوب نیست؛ اما کشور چشم خود را نسبت به این مسئله بسته است و ظرفیت دانشجویان پزشکی را بدون توجه به در نظر گرفتن زیرساخت ها  امکانات افزایش می دهد و در زمان انجام فرایند عملی با مشکل رو به رو خواهد شد و با سونامی پزشک بی سواد در آینده مواجهه می شویم.

 آسیب شناسی؛ شرط اصلی پیشرفت کشور

شرط موفقیت کشور برای آینده در گام اول آسیب شناسی وضعیت موجود و هدفگذاری بر اساس توانمندی ها و سپس اختصاص بودجه مورد نظر است؛ باید قبول کنیم مسئله داریم همه کشور ها این فرایند را قبول کرده و در نظام آنها مشکلی پیش نیامده است؛ متاسفانه با آرزو های خود زندگی کرده و فکر می کنیم جوانان آینده هم باید همان را پیش ببرند علم و فناوری در حال تغییر و تحول است و حاکمیت باید پاسخگوی این نیاز ها باشد اما هم اکنون به دنبال مسائل حاشیه ای است.