رکوردشکنی گرمای هوا در ایران

محمدرضا کاویانپور رئیس مؤسسه تحقیقات آب کشور گفت: در روز‌های اخیر افزایش قابل توجه دمای هوا در سراسر کشور را تجربه کرده‌ایم، به طوری که کمینه دمای هوای ۷۰ درصد از استان کشور افزایش ۲ درجه‌ای را به ثبت رسانده است.

وی با بیان اینکه حدود ۳۰ درصد استان‌های کشور افزایش ۳ درجه‌‎ای دمای هوا را در دمای بیشینه تجربه کرده است، افزود: در هفته گذشته تقریباً همه استان‌های کشور دمای بالای یک درجه کمینه را تجربه کرده‌اند. دمای هوای بیش از ۸۰ درصد استان‌ها در هفته گذشته نیز افزایش ۲ درجه‌ای را به ثبت رسانده است.

کاویانپور افزایش دمای هوای روز‌های اخیر را بی سابقه دانست و افزود: دمای هوای کره زمین طی ۱۳ ماه گذشته نسبت به متوسط بلند مدت بیش از ۱.۵ درجه افزایش یافته است به طوری که گرم‌ترین ماه‌های سال رکورد خود را به ثبت رسانده است.

رئیس مؤسسه تحقیقات آب کشور همچنین با اشاره به افزایش بی‌سابقه دمای هوا در کشور‌های عراق، عربستان، هندوستان و پاکستان و تاثیرپذیری کشور از این گرما، خاطرنشان کرد: شرایط این روز‌های کشور به دلیل افزایش قابل توجه دمای هوا بسیار خاص است و لازم است در مصرف انرژی صرفه‌جویی خوبی صورت گیرد.

بنا بر این گزارش، تغییرات آب و هوایی ناشی از گرم شدن کره زمین را می‌توان تغییر اقلیم تعریف کرد که مسأله‌ای متفاوت از خشکسالی است؛ بخشی از عوامل گرمایش زمین مانند انتشار گاز متان طبیعی است و برخی دیگر مانند انتشار گاز دی‌اکسید کربن بیشتر منشأ انسانی دارد. انتشار این گاز‌ها موجب می‌شود اطراف کره زمین با هاله‌ای از گاز (مانند گلخانه) احاطه شود و با بروز اختلال تبادل هوا، به جای اینکه گرما در یک مرحله از زمین خارج شود، در چند مرحله خارج شود.

رئیس مؤسسه تحقیقات آب کشور در بهمن سال گذشته عنوان کرد: سال ۲۰۲۴ از گرم‌ترین سال‌های کره زمین محسوب شود. امروز شاهد تحقق این امر هستیم به طوری‌که رکورد افزایش دمای هوا در روز‌های اخیر نسبت به متوسط بلندمدت در ایران و جهان به ثبت رسید. این مسئله تأثیر چشمگیری در مصرف آب و برق برجای گذاشته و پایداری برق را در بسیاری از کشور‌ها با چالش رو به رو کرده است.

نکته پایانی اینکه تغییر اقلیم به عنوان یکی از بحران‌های عمده در دنیای امروز موجب افزایش وقایع حدی و شدید آب‌وهوایی در سطح جهان و به خصوص در خاورمیانه شده و در نتیجه امنیت غذایی و آبی، سلامت و حیات نسل بشر را در این مناطق دچار مخاطره جدی کرده است. ظهور مفاهیمی نظیر مسؤولیت مشترک، اما متفاوت در ادبیات جهانی و تثبیت آن به عنوان یک تعهد همگانی در برابر جامعه جهانی گامی مهم و رو به پیشرفت بوده و پیگیری جدی آن تا حصول نتیجه مورد تاکید است.