روش های تصفیه فاضلاب فرآورده های گوشتی
تصفیه فاضلاب فرآورده های گوشتی از مهم ترین اقدامات در این صنایع است که توسط تجهیزات مختلف انجام میشود. با توجه به اینکه در فاضلاب کارخانه های تولید فرآورده های گوشتی از قبیل سوسیس، کالباس و غیره مقدار زیادی چربی و تکه های باقی مانده گوشت و پوست وجود دارد، نیاز به تصفیه فیزیکی و بیولوژیکی پیشرفته دارند. در ادامه به چند مورد از روش های تصفیه فاضلاب فرآورده های گوشتی و تجهیزات مورد نیاز برای آن اشاره خواهیم داشت.
تصفیه فاضلاب فرآورده های گوشتی
در کارخانه های تولید سوسیس، کالباس و بسته بندی گوشت مرغ و گوسفند و غیره آب مصرف بسیار بالایی دارد. آب استفاده شده برای شستشوی گوشت و تولید محصولات مورد نیاز، شستشوی سطوح و دستگاه ها و همچنین فاضلاب انسانی تولید شده در سرویس های بهداشتی در نهایت خروجی فاضلاب این صنایع را تشکیل می دهند. به همین دلیل در فاضلاب این قبیل صنایع دترجنت ها، چربی، تکه های گوشت و پوست به وفور وجود دارد و ورود آنها به طبیعت خطرناک هستند.
استفاده از تجهیزات تصفیه فاضلاب یکی از راهکارهای مناسب برای جلوگیری از ورود این فاضلاب ها به طبیعت و آلوده شدن آبهای سطحی و زیرزمینی است. در پکیچ ها مجموعه ای از چند فرآیند تصفیه به صورت خودکار اجرا شده و در نهایت منجر به بهبود شاخص های کیفی فاضلاب میشوند.
روش تصفیه فاضلاب کارخانه فرآورده های گوشتی
با توجه به نوع آلاینده های موجود در فاضلاب کارخانه های صنایع گوشتی، در تصفیه آنها چند روش و گام مهم اجرا میشود که عبارتند از:
تصفیه فیزیکی فاضلاب
در فرآیند تولید سوسیس و کالباس و شستشو گوشت و بسته بندی آن مقدار زیادی از تکه های چربی، چوست و گوشت وارد فاضلاب میشود. این قبیل ذرات جامد بزرگ بعد از ورود به لوله و تاسیسات گام های بعدی تصفیه باعث گرفتگی و انسداد آنها میشوند. به همین دلیل به عنوان پیش تصفیه از تصفیه فیزیکی استفاده میشود. تصفیه فیزیکی در تمام انواع پکیج تصفیه فاضلاب صنعتی و بهداشتی پیاده سازی میشود. در این مرحله با استفاده از انواع آشغالگیر تکه های جامد و معلق در فاضلاب جمع آوری میشود. در نتیجه منجر به بهبود شاخص کیفی TSS میشود.
چربی گیری فاضلاب
گام بعدی برای جمع آوری ذرات کلوئیدی و چربی های موجود در فاضلاب اجرا میشود. ذرات چربی در فاضلاب معلق هستند و به دلیل اندازه کوچکی که دارند نمی توان آنها را با آشغالگیر جمع آوری کرد. با استفاده از تجهیزاتی از قبیل چربی گیر DAF و موارد مشابه ذرات چربی تا حد امکان از فاضلاب جدا میشود. این ذرات چربی به شدت بر روند تصفیه گام های بعدی تاثیرگذار است و باعث تشکیل لایه های رسوبی میشود.
متعادل سازی فاضلاب
برای جلوگیری از شوک فرآیندهای تصفیه در گام های بعد، فاضلاب متعادل میشود. این متعادل سازی باید از نظر دبی، دما، مقدار مواد آلاینده و غیره انجام شود. مخزن متعادل ساز به تنهایی تاثیری بر شاخص های کیفی ندارد و تنها برای انجام بهتر فرآیندهای تصفیه گام های بعد استفاده میشود.
تصفیه بیولوژیکی فاضلاب فرآورده های گوشتی
یکی از اصلی ترین گام ها در پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی و صنعتی، تصفیه بیولوژیکی است. در این مرحله مواد آلی موجود در فاضلاب به کمک باکتری ها تجزیه می گردد. باکتری ها و میکروارگانیسم های موجود در فاضلاب هوای مورد نیاز خود را از اکسیژن موجود در فاضلاب تامین می کنند. علاوه براین، مواد آلی موجود در فاضلاب نیز به عنوان ماده غذایی توسط باکتری ها تجزیه میشود. در این مرحله هیچگونه ماده شیمیایی برای تصفیه و تجزیه مواد آلی استفاده نمیشود.
نکته بسیار مهم اینکه، فرآیندهای تصفیه بیولوژیکی دارای تنوع بسیار بالایی هستند. به همین دلیل بر اساس شرایط موجود و نوع آلاینده ها در نهایت روش های هوازی و بی هوازی انتخاب می گردند. در تصفیه فاضلاب کارخانه های فرآورده های گوشتی از هر دو نوع روش های هوازی و بی هوازی می توان استفاده کرد. از جمله روش های کاربردی در این زمینه می توان به گزینه های زیر اشاره کرد:
تصفیه با روش لجن فعال
در این روش باکتری ها مواد آلی موجود در فاضلاب را تجزیه و مصرف می کنند. تکه های باقی مانده از مواد آلی در کف مخزن انباشته شده و لایه های لجن را تشکیل می دهند. لجن تولید شده به عنوان یک منبع غذایی برای باکتری ها محسوب شده و با مصرف آن با سرعت بالاتری رشد و تکثیر میشوند و تصفیه فاضلاب را در زمان کوتاهتری انجام می دهند.
تصفیه فاضلاب به روش هوادهی گسترده
با توجه به اینکه باکتری ها برای رشد به اکسیژن و مواد غذایی نیاز دارند، با بهبود هوادهی فاضلاب می توان سرعت رشد و تکثیر آنها را افزایش داد. در روش تصفیه فاضلاب با هوادهی گسترده از تجهیزاتی از قبیل دیفیوزر و بلوئرها برای بهبود روند هوادهی استفاده میشود. با این تجهیزات هوادهی در سطح و عمق انجام شده و اکسیژن فاضلاب تا حد زیادی افزایش پیدا نموده و روند تصفیه بهتر و سریع تر انجام میشود.
علاوه بر روش های فوق، از فرآیندهای UASB، UABR، MBR و لاگون ها نیز در این مرحله استفاده میشود. در هر یک از پکیج های تصفیه یکی از فرآیندهای بیولوژیکی پیاده سازی میشود. بعد از اجرای این روش ها، فاضلاب در گام بعدی بدون تحرک باقی می ماند. در این مدت زمان مواد معلق موجود در فاضلاب ته نشین شده و بخشی از لجن تشکیل شده از پکیج تخلیه و مابقی به مراحل قبل برگشت زده میشوند.
تصفیه شیمیایی فاضلاب فرآورده گوشتی
خروجی تصفیه بیولوژیکی حاوی مقدار زیادی از باکتری ها و قارچ و غیره است. به همین دلیل نیاز به ضدعفونی و گندزدایی دارد. برای این منظور در این روش از کلرزنی استفاده میشود که می تواند بسیاری از آلاینده ها و باکتری ها را از بین ببرد. متناسب با مقدار آلاینده های موجود در فاضلاب کلر و سایر مواد ضدعفونی کننده به مخزن تزریق میشود.
سخن آخر
پیاده سازی این روش ها به شیوه های گوناگونی قابل انجام است. در برخی از کارخانه های بزرگ می توان هر یک از مراحل را در حوضچه های بتنی بزرگ با تجهیزات هوادهی، آشغالگیرها و غیره پیاده سازی کرد. به دلیل زمان بر بودن ساخت حوضچه تصفیه و برای کاهش هزینه ها می توان از پکیج تصفیه استفاده کرد. این پکیج ها مجموعه ای از فرآیندها را در مخزن سرپوشیده و کاملا بسته پیاده سازی می کنند. روند تصفیه در پکیج خودکار بوده و انسان در آن هیچ دخالتی ندارد. علاوه براین، در پکیج ها تصفیه بدون انتشار بو و صدا انجام میشود و نصب و اجرای آنها نیز سریع و آسان است.