اقرارنامه بخشیدن نمونه فرم ابرا مهریه

اقرارنامه بخشیدن مهریه سندی مهم است که به موجب آن زوجه تمام یا بخشی از مهریه خود را به زوج می بخشد. این عمل حقوقی نیازمند آگاهی کامل از تفاوت های بنیادین میان «ابرا مهریه»، «بذل مهریه»، «هبه مهریه» و «صلح مهریه» است تا از بروز مشکلات حقوقی در آینده پیشگیری شود. آشنایی با شرایط قانونی و در اختیار داشتن نمونه فرم اقرارنامه بخشیدن مهریه می تواند راهگشای بسیاری از افراد باشد تا تصمیمی آگاهانه و مطمئن اتخاذ کنند. هر قدم در این مسیر، نیازمند دقت و شناخت عمیق از ابعاد حقوقی است.

مهریه به عنوان یکی از مهم ترین حقوق مالی زوجه، جایگاهی ویژه در نظام حقوقی ایران دارد. از لحظه جاری شدن عقد، زن مالک مهریه خود می شود و حق تصرف کامل در آن را به دست می آورد. این حق تصرف شامل بخشش یا صرف نظر کردن از مهریه نیز می شود که خود در قالب مفاهیم حقوقی متعددی نظیر ابرا، بذل، هبه و صلح مهریه نمود پیدا می کند. تصمیم به بخشیدن مهریه، اغلب با ملاحظات عاطفی، مالی و خانوادگی گره خورده است و می تواند سرنوشت ساز باشد؛ از این رو، شناخت دقیق تفاوت های این روش ها برای حفظ حقوق و جلوگیری از پشیمانی های آتی، ضروری به نظر می رسد. هر کدام از این اصطلاحات، آثار حقوقی خاص خود را دارند که می تواند بر وضعیت آتی زوجین تأثیرگذار باشد.

۱. مهریه و راه های قانونی بخشش آن: مفاهیم کلیدی

زمانی که صحبت از «بخشیدن مهریه» به میان می آید، در واقع مجموعه ای از مفاهیم حقوقی با آثار متفاوت در نظر گرفته می شود. هرچند در محاوره عمومی ممکن است همه این موارد تحت عنوان بخشش مهریه شناخته شوند، اما در دنیای حقوق، هر یک تعریف و شرایط خاص خود را دارد و نتیجه ای متفاوت را رقم می زند.

۱.۱. تعریف مهریه و مالکیت زن بر آن (ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی)

مهریه، مالی است که مرد در هنگام عقد ازدواج به زن می دهد یا متعهد به پرداخت آن می شود. بر اساس ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی، به محض جاری شدن عقد نکاح، زن مالک تمام مهریه می شود. این مالکیت به زن اجازه می دهد تا هرگونه تصرفی که بخواهد در آن بنماید؛ از مطالبه و دریافت آن تا بخشش یا انتقال آن به دیگری. مهریه می تواند به صورت «عندالمطالبه» باشد که زن هر زمان اراده کند می تواند آن را طلب کند، یا «عندالاستطاعه» که پرداخت آن منوط به توانایی مالی زوج است.

۱.۲. بخشیدن مهریه؛ چتری برای چندین مفهوم حقوقی

اصطلاح «بخشیدن مهریه» در گفتار روزمره بسیار استفاده می شود و معنای گسترده ای دارد. این اصطلاح در واقع چتری است که چندین عمل حقوقی متفاوت را در بر می گیرد؛ از جمله ابرا، بذل، هبه و صلح. هر یک از این روش ها دارای ظرافت های حقوقی خاصی هستند که شناخت آن ها پیش از هرگونه اقدامی حیاتی است. عدم آگاهی از این تفاوت ها می تواند به از دست رفتن حق رجوع یا بروز دعاوی آتی منجر شود.

۱.۳. ابرا مهریه: غیرقابل رجوع و قطعی

ابرا مهریه به معنای ساقط کردن دین است. طبق ماده ۲۸۹ قانون مدنی، ابرا زمانی محقق می شود که طلبکار از حق خود به اختیار صرف نظر کند. در مورد مهریه، وقتی زوجه مهریه خود را ابرا می کند، در واقع ذمه زوج را از پرداخت مهریه بری می نماید. ماهیت حقوقی ابرا، یک «ایقاع لازم» است؛ یعنی نیازی به قبول زوج ندارد و به محض اراده و اعلام زوجه (با رعایت شرایط)، محقق شده و غیرقابل رجوع است. به عبارت دیگر، با ابرا مهریه، زن برای همیشه حق مطالبه مجدد مهریه بخشیده شده را از دست می دهد. شرایط اصلی ابرا شامل اهلیت زوجه (بلوغ و رشد عقلی)، رضایت کامل و بدون اکراه، و مشروعیت موضوع است. این عمل حقوقی بیش از هر چیز بر قطعیت و برگشت ناپذیری تأکید دارد.

۱.۴. بذل مهریه: بخششی با قابلیت رجوع در برخی موارد

بذل مهریه معمولاً در چارچوب طلاق خلع یا مبارات اتفاق می افتد. در این نوع طلاق، زوجه با بخشیدن تمام یا قسمتی از مهریه (یا مالی دیگر)، از زوج می خواهد که او را طلاق دهد. بر خلاف ابرا، بذل مهریه به طور کلی «قابل رجوع» است؛ یعنی زوجه می تواند تا پایان مدت عده طلاق و تا زمانی که زوج از طلاق رجوع نکرده باشد، از بذل خود پشیمان شده و به آن رجوع کند. این قابلیت رجوع، یکی از تفاوت های بنیادین بذل با ابرا است که باید به دقت مورد توجه قرار گیرد. کاربرد اصلی بذل مهریه در طلاق توافقی است، جایی که زن در ازای طلاق، مهریه خود را می بخشد.

۱.۵. هبه مهریه: بخششی با امکان رجوع

هبه در اصطلاح حقوقی به معنای بخشش مالی به دیگری با قصد تملیک است. در مورد مهریه، زن می تواند تمام یا بخشی از مهریه خود را به عنوان هبه به همسرش ببخشد. قاعده کلی در هبه، امکان رجوع از آن است؛ به این معنی که واهب (زن) می تواند از هبه خود رجوع کرده و مهریه را مجدداً مطالبه کند، مگر در موارد خاص. استثنائات رجوع از هبه شامل مواردی مانند هبه به والدین و فرزندان، هبه معوض (در قبال دریافت چیزی)، یا تلف شدن مال موهوبه است. بنابراین، هبه مهریه، آن را به طور کامل ساقط نمی کند و امکان رجوع از آن برای زوجه وجود دارد، مگر اینکه هبه به صورتی انجام شده باشد که رجوع از آن میسر نباشد.

۱.۶. صلح مهریه: توافقی جایگزین

صلح، یک عقد است که به موجب آن، طرفین می توانند بر سر موضوعی مشخص توافق کرده و اختلافات موجود یا احتمالی را حل و فصل نمایند. صلح مهریه نیز به معنای توافق بین زوجین برای جایگزینی مهریه با مال یا تعهد دیگری، یا صرف نظر کردن از آن در قالب یک صلح نامه است. ماهیت صلح نامه بسته به مفاد آن می تواند «لازم» (غیرقابل فسخ) یا «جایز» (قابل فسخ) باشد. صلح مهریه می تواند در مواردی کاربرد داشته باشد که هدف، بخشش مطلق نیست، بلکه دستیابی به یک توافق جامع تر برای مدیریت حقوق مالی است. این روش، انعطاف پذیری بیشتری را برای زوجین فراهم می کند تا با توجه به شرایط خاص خود، به یک راه حل دست یابند.

۲. شرایط قانونی و نکات کلیدی برای اعتبار بخشش مهریه

تصمیم به بخشیدن مهریه، چه از نوع ابرا، بذل، هبه یا صلح، یک اقدام حقوقی با پیامدهای جدی و بلندمدت است. از این رو، برای اینکه این بخشش اعتبار قانونی داشته باشد و در آینده موجب اختلاف و پشیمانی نشود، رعایت شرایط و نکات کلیدی زیر از اهمیت بالایی برخوردار است.

۲.۱. اهلیت و رشد زوجه

مهم ترین شرط برای اعتبار هرگونه بخشش مهریه، داشتن اهلیت و رشد کامل عقلی زوجه است. اهلیت به معنای بلوغ (رسیدن به ۱۸ سال تمام شمسی) و رشد عقلی (توانایی اداره امور مالی خود) می باشد. زوجه باید در زمان بخشش مهریه، به این درجه از بلوغ و رشد رسیده باشد. در صورتی که زوجه زیر ۱۸ سال باشد اما به رشد عقلی رسیده باشد، برای بخشیدن مهریه نیاز به اخذ «گواهی رشد» از دادگاه دارد. این شرط، تضمین کننده این است که تصمیم زوجه، از روی عقلانیت و درک کامل تبعات حقوقی آن گرفته شده است.

۲.۲. رضایت کامل و بدون اکراه

هرگونه بخشش مهریه باید با میل و اراده آزاد و کامل زوجه صورت گیرد. هیچ گونه فشار، اجبار، تهدید یا اکراهی نباید در این تصمیم دخیل باشد. در صورت اثبات اینکه بخشش مهریه تحت فشار انجام شده است، آن بخشش باطل تلقی شده و زوجه می تواند مجدداً مهریه خود را مطالبه کند. این موضوع در دادگاه قابل اثبات است و وکیل می تواند در این زمینه به زوجه یاری رساند. اطمینان از رضایت قلبی و واقعی زوجه، رکن اساسی اعتبار اقرارنامه بخشیدن مهریه است.

۲.۳. شفافیت و صراحت در متن اقرارنامه

متن اقرارنامه بخشیدن مهریه باید نهایت شفافیت و صراحت را داشته باشد. در این سند باید به روشنی نوع بخشش (ابرا، بذل، هبه یا صلح) و میزان دقیق آن (تمامی مهریه، بخشی از آن، تعداد مشخصی سکه، یا مبلغ معینی از ریال) ذکر شود. همچنین، باید مشخص شود که آیا سایر حقوق مالی زوجه نظیر نفقه ایام گذشته، اجرت المثل، نحله و یا شرط تنصیف دارایی نیز بخشیده می شوند یا خیر. هرگونه ابهام در متن اقرارنامه می تواند به تفسیرهای متفاوت و دعاوی حقوقی در آینده منجر شود. دقت در نگارش جزئیات، از بروز مشکلات جدی جلوگیری می کند.

۲.۴. سند رسمی یا عادی: کدام بهتر است؟

انتخاب نوع سند برای تنظیم اقرارنامه بخشیدن مهریه، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است:

1. سند رسمی (محضری): سندی است که در دفتر اسناد رسمی و با حضور و تأیید سردفتر تنظیم می شود. این نوع سند دارای اعتبار مطلق است و نسبت به محتوای آن نمی توان انکار یا تردید کرد. سند رسمی لازم الاجرا بوده و در مراجع قضایی و اجرایی بدون نیاز به اثبات قابلیت استناد دارد. ثبت رسمی سند در سوابق دولتی، امنیت حقوقی بالایی را برای طرفین به ارمغان می آورد و از دعاوی آتی به شکل موثری جلوگیری می کند.
2. سند عادی (دست نویس): سندی است که توسط طرفین به صورت دست نویس یا تایپ شده تنظیم و امضا می شود. اعتبار سند عادی نسبی است و در صورت انکار یا تردید از سوی یکی از طرفین، نیاز به اثبات در دادگاه دارد. اثبات صحت سند عادی می تواند فرآیندی زمان بر و پرهزینه باشد و در نهایت ممکن است با دشواری مواجه شود. برای حقوق مالی مهمی مانند مهریه، تنظیم سند عادی به هیچ وجه توصیه نمی شود، زیرا ریسک های حقوقی بالایی را به همراه دارد. تجربه نشان داده است که اسناد عادی به راحتی در معرض چالش قرار می گیرند و ممکن است به سرانجام مطلوب نرسند.

اعتبار مطلق و غیرقابل انکار سند رسمی، آن را به گزینه ای بی بدیل برای تضمین حقوق و آرامش خاطر در بخشش مهریه تبدیل می کند. هرگونه صرف نظر از این مزیت، می تواند به پیامدهای ناخواسته منجر شود.

۳. اقرارنامه بخشیدن مهریه در دفتر اسناد رسمی (سند محضری): مراحل و مدارک

تنظیم اقرارنامه بخشیدن مهریه در دفتر اسناد رسمی، امن ترین و معتبرترین راه برای انجام این اقدام حقوقی است. این فرآیند با دقت و نظارت سردفتر انجام می شود تا از هرگونه ابهام یا اشکال حقوقی جلوگیری به عمل آید. افرادی که این مسیر را انتخاب می کنند، به دنبال اطمینان از صحت و دوام تصمیم خود هستند.

۳.۱. مزایای تنظیم اقرارنامه محضری

تنظیم اقرارنامه در دفتر اسناد رسمی، مزایای بی شماری دارد. از جمله مهم ترین آن ها، امنیت حقوقی بسیار بالا است که از بروز هرگونه دعاوی و اختلافات احتمالی در آینده جلوگیری می کند. سند رسمی، غیرقابل انکار و تردید است و به عنوان یک سند لازم الاجرا، دارای اعتبار قطعی در تمامی مراجع قضایی و دولتی می باشد. این امر به زوجین اطمینان می دهد که تصمیم آن ها به طور کامل و قانونی ثبت و تضمین شده است.

۳.۲. مدارک مورد نیاز

برای تنظیم اقرارنامه بخشیدن مهریه در دفتر اسناد رسمی، نیاز به ارائه مدارک زیر است:

• اصل شناسنامه و کارت ملی زوجین (در صورت حضور زوج برای قبول بذل یا صلح).
• اصل سند ازدواج (عقدنامه).
• حضور زوجه در دفترخانه.
• گاهی اوقات، سردفتر ممکن است بنا به تشخیص خود و برای احراز هویت کامل زوجه، نیاز به حضور معرف یا شاهد داشته باشد.

۳.۳. فرآیند تنظیم در دفترخانه

فرآیند تنظیم اقرارنامه در دفتر اسناد رسمی معمولاً به این صورت است که ابتدا زوجین (یا فقط زوجه در مورد ابرا) به دفترخانه مراجعه می کنند. سردفتر یا کارشناس حقوقی دفترخانه، توضیحات لازم را در خصوص آثار حقوقی سند ارائه می دهد و پس از مشاوره، پیش نویس اقرارنامه تهیه می شود. زوجه باید پیش نویس را به دقت مطالعه کرده و پس از اطمینان از صحت و تطابق آن با اراده خود، اقدام به امضا و ثبت نهایی کند. سردفتر نیز پس از تأیید نهایی، سند را در دفاتر مربوطه ثبت می نماید.

۳.۴. هزینه تنظیم اقرارنامه ابرا/بذل مهریه

هزینه تنظیم اقرارنامه بخشیدن مهریه در دفتر اسناد رسمی، هر ساله بر اساس تعرفه های مصوب قوه قضاییه تعیین و اعلام می شود. این هزینه ها شامل حق التحریر دفترخانه و سایر هزینه های دفتری است. معمولاً برای اسناد غیرمالی، تعرفه ثابتی در نظر گرفته می شود، اما در مواردی که میزان مهریه (مانند تعداد سکه ها) در سند قید شود و محاسبات مالی لازم باشد، حق التحریر ممکن است بر اساس ارزش مالی مهریه تغییر کند. این مبلغ معمولاً توسط زوجه پرداخت می شود، مگر اینکه توافق دیگری بین زوجین صورت گیرد.

مبلغ سند (ارزش مهریه)	تعرفه حق التحریر (در هزار)
تا ۱۰ میلیون ریال	۸۰۰ هزار ریال (ثابت)
تا ۱۰۰ میلیون ریال نسبت به مازاد ۱۰ میلیون ریال	۱۲ در هزار
تا ۲۰۰ میلیون ریال نسبت به مازاد ۱۰۰ میلیون ریال	۸ در هزار
تا ۵۰۰ میلیون ریال نسبت به مازاد ۲۰۰ میلیون ریال	۵ در هزار
تا ۱ میلیارد ریال نسبت به مازاد ۵۰۰ میلیون ریال	۴ در هزار
تا ۳ میلیارد ریال نسبت به مازاد ۱ میلیارد ریال	۲ در هزار

۴. نمونه فرم کامل اقرارنامه ابرا مهریه (محضری و جامع)

این فرم به گونه ای طراحی شده است که برای تنظیم در دفتر اسناد رسمی مناسب باشد و تمامی جزئیات لازم برای یک ابرا مهریه جامع را در بر گیرد. استفاده از این نمونه، به زوجین کمک می کند تا با دیدی باز و اطلاعات کامل، اقدام به بخشش مهریه نمایند. این نمونه فرم، دربرگیرنده تمامی حقوق مالی زوجه بوده و از ابهامات بعدی جلوگیری می کند.

عنوان سند: اقرارنامه ابراء مهریه (و سایر حقوق مالی)

اقرارکننده (زوجه):

• نام و نام خانوادگی: ……………………………………………………….
• فرزند: …………………… شماره شناسنامه: …………………… کد ملی: ……………………
• آدرس کامل: ………………………………………………………………………………………………………………………………

مقرّله (زوج):

• نام و نام خانوادگی: ……………………………………………………….
• فرزند: …………………… شماره شناسنامه: …………………… کد ملی: ……………………
• آدرس کامل: ………………………………………………………………………………………………………………………………

مشخصات سند نکاحیه:

• شماره سند نکاحیه: …………………… تاریخ ثبت: ……………………
• نام دفتر رسمی ازدواج: …………………… شماره ثبت: ……………………
• میزان مهریه مندرج در سند: ………………………………………………………………………………………………………………..

متن اقرار:

اینجانبه (زوجه) خانم [نام و نام خانوادگی زوجه]، به موجب سند نکاحیه فوق الذکر، همسر دائمی جناب آقای [نام و نام خانوادگی زوج] (زوج) می باشم. با عنایت به اینکه مالک و ذینفع تمامی/بخشی از مهریه مندرج در سند نکاحیه فوق الاشاره می باشم، بدین وسیله در کمال صحت عقل و سلامت روان، با اراده کامل و بدون هیچ گونه اکراه و اجبار، با اطلاع کامل از تمامی آثار و تبعات حقوقی این اقرارنامه، تمامی/بخشی از مهریه خود به میزان [عدد و نوع مهریه مثلاً: تمامی سکه های تمام بهار آزادی، یا ۱۰ عدد سکه تمام بهار آزادی از ۱۱۰ سکه، یا مبلغ معادل X ریال] را به همسر خود جناب آقای [نام و نام خانوادگی زوج] ابرا نموده و ذمه ایشان را نسبت به پرداخت مهریه مذکور کاملاً و برای همیشه بری می نمایم.

این ابرا به دلیل ماهیت حقوقی آن، غیرقابل رجوع می باشد و اینجانبه هرگونه ادعا و اعتراض احتمالی بعدی را تحت هر عنوان از خود سلب و ساقط می نمایم.

[بند اختیاری – در صورت توافق بر بخشش سایر حقوق مالی]:

همچنین اینجانبه، تمامی/بخشی از سایر حقوق مالی خود که ناشی از رابطه زوجیت و شروط ضمن عقد نکاح می باشد، از جمله [نفقه ایام گذشته، نفقه آینده، اجرت المثل، نحله و یا شرط تنصیف دارایی و غیره] را نیز به زوج محترم ابرا/بذل نموده و هیچ گونه ادعایی در این خصوص نخواهم داشت. این بند نیز غیرقابل رجوع است مگر اینکه به صورت بذل باشد و قابلیت رجوع داشته باشد.

[در صورت بذل (با توضیحات دقیق تفاوت ها)]: این اقرار به صورت بذل بوده و حق رجوع از آن را در صورت عدم وقوع طلاق خلع/مبارات یا در موارد قانونی دیگر، برای خود محفوظ می دارم / از خود سلب و ساقط می نمایم.

محل امضا و اثر انگشت:

• امضاء و اثر انگشت زوجه (اقرارکننده): ……………………
• امضاء زوج (مقرله): (در صورت لزوم قبول بذل یا صلح) ……………………

شهود (اختیاری و بنا به درخواست سردفتر):

• نام و نام خانوادگی شاهد ۱: …………………… کد ملی: …………………… امضاء: ……………………
• نام و نام خانوادگی شاهد ۲: …………………… کد ملی: …………………… امضاء: ……………………

۵. نمونه فرم اقرارنامه بخشیدن مهریه (سند عادی/دست نویس)

در برخی شرایط، ممکن است امکان مراجعه به دفتر اسناد رسمی برای تنظیم اقرارنامه فراهم نباشد. در چنین مواردی، می توان از یک سند عادی یا دست نویس برای بخشیدن مهریه استفاده کرد. با این حال، باید به خاطر داشت که اعتبار این سند کمتر از سند رسمی است و می تواند با چالش های حقوقی مواجه شود. تهیه یک سند عادی با رعایت اصول اولیه می تواند گامی اولیه باشد، اما هرگز جایگزین اطمینان بخش یک سند محضری نخواهد شد.

عنوان سند: اقرارنامه عادی بخشیدن مهریه

• تاریخ: ……………………
• اینجانبه: [نام کامل زوجه] فرزند [نام پدر] به شماره ملی [کد ملی]، ساکن [آدرس کامل].
• همسر دائمی آقای: [نام کامل زوج] فرزند [نام پدر] به شماره ملی [کد ملی]، ساکن [آدرس کامل] می باشم.
• به موجب سند ازدواج شماره [شماره سند] مورخ [تاریخ] دفتر ازدواج شماره [شماره دفتر]، مهریه اینجانبه [میزان مهریه مثلاً: ۱۰۰ سکه تمام بهار آزادی] می باشد.
• بدین وسیله اعلام می دارم که در صحت کامل عقل و اراده و بدون هیچ گونه اجباری، تمام/تعداد [عدد] سکه از مهریه خود را به همسرم آقای [نام زوج] ابرا/بذل نموده و حق هرگونه مطالبه ای در خصوص مهریه بخشیده شده را از خود سلب می نمایم.
• (در صورت ابرا): این ابرا غیرقابل رجوع می باشد.
• (در صورت بذل): این بذل در قبال طلاق خلع بوده و در صورت عدم وقوع طلاق یا رجوع زوج در زمان عده، امکان رجوع از بذل برای اینجانبه محفوظ است/می باشد.

امضا و اثر انگشت زوجه: ……………………

امضا زوج (برای قبول): ……………………

امضا و مشخصات شهود (حداقل دو نفر):

• شاهد ۱: [نام و نام خانوادگی] [کد ملی] [امضا]
• شاهد ۲: [نام و نام خانوادگی] [کد ملی] [امضا]

هشدار جدی: تنظیم اقرارنامه بخشیدن مهریه به صورت عادی، خطرات و عدم قطعیت های حقوقی فراوانی به همراه دارد. اثبات صحت و اعتبار آن در صورت انکار یا تردید، بسیار دشوار خواهد بود و می تواند به از دست رفتن حق منجر شود. لذا، توصیه اکید بر این است که اینگونه اسناد همواره در دفتر اسناد رسمی و به صورت محضری ثبت شوند تا امنیت حقوقی طرفین به طور کامل تأمین گردد.

۶. دلایل و انگیزه های رایج برای بخشیدن مهریه

تصمیم به بخشیدن مهریه، اغلب با انگیزه ها و شرایط خاصی همراه است که درک آن ها می تواند به روشن تر شدن ابعاد این تصمیم کمک کند. این انگیزه ها می توانند از مسائل عاطفی و توافقی گرفته تا راهکارهای حقوقی برای حل و فصل اختلافات باشند. افراد در این مسیر، اغلب به دنبال راهی برای بهبود وضعیت موجود یا گشودن گره های زندگی مشترک هستند.

۶.۱. طلاق توافقی

یکی از رایج ترین انگیزه ها برای بخشیدن مهریه، تسهیل و تسریع فرآیند طلاق توافقی است. در بسیاری از موارد، زوجه برای اینکه زوج به طلاق رضایت دهد، تمام یا بخشی از مهریه خود را به عنوان «بذل» می بخشد. این بذل، راه را برای طلاق خلع یا مبارات هموار می کند و به زوجین اجازه می دهد تا با کمترین تنش و در کوتاه ترین زمان ممکن، به زندگی مشترک خود پایان دهند. این بخشش معمولاً برای حصول نتیجه ای سریع تر و با کمترین تبعات عاطفی صورت می گیرد.

۶.۲. دریافت مابه ازای مالی یا غیرمالی

گاه زوجه در ازای بخشیدن مهریه، امتیازات مالی یا غیرمالی دیگری را از زوج دریافت می کند. این مابه ازا می تواند شامل:

• امتیازات مالی: دریافت حق طلاق، حق حضانت فرزندان، حق خروج از کشور.
• امتیازات غیرمالی: انتقال مالکیت ملک، خودرو، یا مبلغ نقدی مشخصی از سوی زوج به زوجه.

در این موارد، بخشش مهریه در واقع نوعی معامله است که در آن زن به جای مهریه، چیزی با ارزش معادل یا بیشتر را به دست می آورد که برای او در آن مقطع زمانی از اهمیت بالاتری برخوردار است.

۶.۳. رضایت و توافق زوجین در طول زندگی مشترک

در برخی موارد، بخشیدن مهریه نه در پی اختلاف، بلکه در طول یک زندگی مشترک آرام و با رضایت کامل طرفین اتفاق می افتد. این عمل می تواند ناشی از عواملی مانند:

• کمک به همسر: در شرایط مالی دشوار زوج، زوجه برای یاری رساندن به همسر خود اقدام به بخشش مهریه می کند.
• ابراز عشق و اعتماد: گاهی این بخشش به عنوان یک ابراز محبت و اعتماد عمیق به همسر و نشانه ای از استحکام رابطه زناشویی صورت می گیرد.

این موارد نشان دهنده یک توافق قلبی و رضایت کامل زوجه است که در آن منفعت مشترک خانواده مد نظر قرار می گیرد.

۶.۴. پایان دادن به اختلافات و شروعی دوباره

در مواردی که زندگی مشترک با اختلافات و تنش های طولانی مدت همراه است، بخشش مهریه می تواند به عنوان یک راه حل برای پایان دادن به این درگیری ها و شروعی دوباره در زندگی تلقی شود. این اقدام ممکن است برای حفظ خانواده و تلاش برای اصلاح رابطه صورت گیرد و به زوجین فرصتی دوباره برای ساختن زندگی مشترک به دور از بارهای مالی و حقوقی گذشته بدهد. هدف اصلی در این سناریو، فراهم آوردن آرامش و ثبات برای آینده است.

۷. سوالات متداول (FAQ) درباره بخشیدن و ابرا مهریه

افراد زیادی هنگام تصمیم گیری برای بخشیدن مهریه با سوالات و ابهامات متعددی روبرو می شوند. در این بخش، به برخی از رایج ترین پرسش ها در خصوص ابرا و بخشیدن مهریه پاسخ داده می شود تا مسیر تصمیم گیری برای شما روشن تر گردد.

آیا برای بخشیدن مهریه نیاز به اذن پدر است؟

خیر، زن به محض عقد نکاح، مالک مهریه خود می شود و حق تصرف کامل در آن را دارد. بنابراین، برای بخشیدن مهریه نیازی به اذن پدر یا هیچ شخص دیگری ندارد، مگر در صورتی که زوجه صغیر (کمتر از ۱۸ سال) باشد و نیاز به گواهی رشد از دادگاه داشته باشد.

آیا می توان تنها بخشی از مهریه را بخشید؟

بله، امکان بخشش جزئی مهریه وجود دارد. زوجه می تواند تنها تعداد مشخصی از سکه ها یا مبلغ معینی از مهریه خود را ببخشد و این موضوع باید به صراحت و با ذکر جزئیات دقیق در اقرارنامه قید شود تا هیچ ابهامی در آینده ایجاد نشود.

اقرارنامه عادی بخشیدن مهریه بدون شاهد معتبر است؟

اعتبار اقرارنامه عادی (دست نویس) بخشیدن مهریه بدون حضور شاهد، بسیار کمتر است. در صورت انکار زوج، اثبات آن در دادگاه دشوار خواهد بود. اگرچه قانوناً سند عادی با امضای طرفین نیز معتبر است، اما برای افزایش اعتبار آن و جلوگیری از انکار در آینده، توصیه اکید می شود که حداقل دو نفر شاهد معتبر زیر آن را امضا کنند و ترجیحاً به صورت رسمی ثبت شود.

اگر زوجه به سن قانونی نرسیده باشد، چگونه می تواند مهریه را ببخشد؟

اگر زوجه به سن ۱۸ سال تمام نرسیده باشد، برای بخشیدن مهریه نیازمند اخذ «گواهی رشد» از دادگاه است. این گواهی اثبات می کند که زوجه علی رغم صغیر بودن از لحاظ سنی، دارای رشد عقلی کافی برای اداره امور مالی خود و تصمیم گیری در خصوص مهریه است.

آیا با ابرا مهریه، سایر حقوق مالی زوجه (مانند نفقه و اجرت المثل) نیز ساقط می شود؟

خیر، ابرا مهریه به خودی خود باعث ساقط شدن سایر حقوق مالی زوجه مانند نفقه ایام گذشته، اجرت المثل ایام زوجیت، یا نحله نمی شود. این حقوق، مستقل از مهریه هستند. برای اینکه این حقوق نیز بخشیده شوند، باید صراحتاً در اقرارنامه بخشش مهریه قید و ابرا یا بذل گردند.

آیا می توان از ابرا مهریه رجوع کرد؟

خیر، ابرا مهریه، همان طور که پیش تر توضیح داده شد، یک ایقاع لازم و غیرقابل رجوع است. به محض اینکه زوجه مهریه خود را ابرا کند، ذمه زوج برای همیشه بری می شود و زوجه به هیچ عنوان نمی تواند از این تصمیم رجوع کرده و مهریه را مجدداً مطالبه کند.

تفاوت اصلی ابرا و بذل مهریه چیست؟

تفاوت اصلی در قابلیت رجوع آن ها است. ابرا مهریه عملی حقوقی است که کاملاً غیرقابل رجوع بوده و ذمه زوج را برای همیشه بری می کند. اما بذل مهریه، معمولاً در طلاق خلع یا مبارات اتفاق می افتد و زوجه می تواند تا پایان مدت عده و تا زمانی که زوج از طلاق رجوع نکرده باشد، از بذل خود پشیمان شده و به آن رجوع کند.

آگاهی از تفاوت های ظریف حقوقی میان ابرا و بذل مهریه، کلید اتخاذ تصمیمی درست است که پیامدهای آن تا سال ها با فرد همراه خواهد بود.

نتیجه گیری

تصمیم به بخشیدن مهریه، چه به صورت ابرا، بذل، هبه یا صلح، یک اقدام حقوقی با پیامدهای عمیق و دائمی است. این تصمیم باید با آگاهی کامل از تمامی جنبه های قانونی و پیامدهای آن اتخاذ شود تا از بروز هرگونه پشیمانی یا چالش حقوقی در آینده جلوگیری به عمل آید. شناخت تفاوت های بنیادین هر یک از این روش ها و انتخاب سند مناسب، سنگ بنای یک تصمیم گیری آگاهانه و مطمئن است.

تأکید بر تنظیم «اقرارنامه بخشیدن مهریه» به صورت محضری در دفاتر اسناد رسمی، نه تنها امنیت حقوقی بالاتری را برای زوجین به ارمغان می آورد، بلکه از هرگونه انکار و تردید احتمالی در آینده پیشگیری می کند. سند رسمی، تضمین کننده اعتبار و لازم الاجرا بودن تصمیم شماست. در نهایت، پیش از هرگونه اقدام در این زمینه، توصیه اکید می شود که با وکلای متخصص خانواده مشورت نمایید تا با در نظر گرفتن تمامی جوانب و شرایط خاص شما، بهترین راهکار حقوقی را انتخاب کرده و از حقوق خود به نحو احسن دفاع کنید.

برای اطمینان از صحت و اعتبار اقرارنامه بخشیدن مهریه و جلوگیری از مشکلات احتمالی در آینده، با وکلای متخصص ما مشورت کنید تا راهنمایی های لازم را دریافت نمایید.