نحوه کار با صرافی یونی سواپ

برای شروع کار با صرافی یونی سواپ، ابتدا کیف پول ارز دیجیتال خود را به این پلتفرم غیرمتمرکز متصل می کنید. سپس، از طریق بخش «Swap» به راحتی می توانید توکن های خود را با یکدیگر مبادله کنید و یا برای کسب درآمد، به استخرهای نقدینگی بپیوندید و حتی سفارشات خود را با قیمت های مشخص به صورت محدود ثبت کنید. این راهنما شما را گام به گام در این مسیر همراهی می کند تا از تمامی امکانات این صرافی غیرمتمرکز بهره مند شوید.

در دنیای پرشتاب ارزهای دیجیتال، پلتفرم های غیرمتمرکز مانند یونی سواپ (Uniswap) نقش حیاتی ایفا می کنند. این صرافی به معامله گران امکان می دهد تا بدون نیاز به واسطه های متمرکز و احراز هویت های پیچیده، کنترل کامل بر دارایی های خود را حفظ کنند و به طیف وسیعی از توکن ها دسترسی داشته باشند. در این مقاله جامع، تلاش می شود تا کاربران فارسی زبان، از مفاهیم بنیادین و مزایای یونی سواپ گرفته تا پیشرفته ترین امکانات آن مانند تامین نقدینگی متمرکز (Concentrated Liquidity) و سفارشات لیمیت را به صورت عملی و گام به گام بیاموزند. هر بخش از این راهنما به گونه ای طراحی شده تا حتی کاربران تازه کار نیز با درکی عمیق و آگاهانه، وارد دنیای هیجان انگیز یونی سواپ شوند و از خطرات احتمالی آگاه باشند.

آشنایی با یونی سواپ و مفاهیم بنیادین آن

صرافی های غیرمتمرکز، ستون فقرات اکوسیستم مالی غیرمتمرکز (DeFi) محسوب می شوند و در میان آن ها، یونی سواپ به عنوان یکی از پیشروترین و محبوب ترین ها شناخته می شود. درک چگونگی عملکرد این پلتفرم، مزایا و چالش های آن، اولین گام برای ورود به این دنیای هیجان انگیز است.

یونی سواپ چیست؟ معرفی صرافی غیرمتمرکز پیشرو

یونی سواپ یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) است که امکان تبادل توکن های ارز دیجیتال را به صورت مستقیم بین کاربران، بدون نیاز به یک نهاد مرکزی فراهم می کند. این ویژگی اصلی، آن را از صرافی های متمرکز (CEX) مانند بایننس یا کوکوین متمایز می کند، که در آن ها دارایی ها تحت کنترل صرافی قرار دارند. یونی سواپ برای اولین بار در نوامبر سال ۲۰۱۸ توسط هیدن آدامز (Hayden Adams) بر بستر بلاکچین اتریوم راه اندازی شد. معماری آن به گونه ای است که عمدتاً با توکن های استاندارد ERC-20 اتریوم و کیف پول های سازگار با این شبکه همکاری می کند. کدنویسی یونی سواپ کاملاً متن باز (Open Source) است، این بدان معناست که هر توسعه دهنده ای می تواند کدهای آن را بررسی کرده و حتی از آن برای ساخت پلتفرم های مشابه استفاده کند. یکی از مزایای قابل توجه یونی سواپ این است که هر کسی می تواند توکن جدیدی را بدون پرداخت هزینه در آن لیست کند، برخلاف صرافی های متمرکز که برای لیست شدن توکن ها، هزینه های گزافی دریافت می کنند.

مزایای چشمگیر یونی سواپ در دنیای دیفای

یونی سواپ به دلیل ساختار غیرمتمرکز خود، مزایای بسیاری را برای کاربران به ارمغان می آورد که آن را به گزینه ای جذاب برای فعالیت در فضای ارزهای دیجیتال تبدیل کرده است:

• عدم نیاز به احراز هویت (KYC): یکی از بزرگترین مزایای یونی سواپ، عدم نیاز به ارائه اطلاعات شخصی و احراز هویت است. این ویژگی برای کاربرانی که به حریم خصوصی اهمیت می دهند یا در مناطقی با محدودیت های قانونی فعالیت می کنند (مانند ایران)، بسیار ارزشمند است.
• کنترل کامل بر دارایی ها (Self-custody): در یونی سواپ، دارایی های شما هرگز از کیف پول شخصی تان خارج نمی شوند، مگر در لحظه انجام تراکنش. این بدان معناست که شما همواره کنترل کامل بر وجوه خود را در اختیار دارید و خطر مسدود شدن یا مصادره دارایی توسط صرافی وجود ندارد.
• نقدینگی بالا و پروتکل بازارساز خودکار (AMM): یونی سواپ از یک مدل بازارساز خودکار (Automated Market Maker) استفاده می کند که نقدینگی لازم برای معاملات را از طریق استخرهای نقدینگی (Liquidity Pools) تامین می کند. این مدل، شفافیت و کارایی بالایی در معاملات ایجاد می کند.
• پشتیبانی گسترده از شبکه ها و توکن ها: علاوه بر اتریوم، یونی سواپ از شبکه های بلاکچین دیگری مانند پالیگان، آربیتروم و آپتیمیزم نیز پشتیبانی می کند که امکان دسترسی به طیف وسیع تری از توکن ها را فراهم می آورد.
• سرعت بالا در لیست شدن توکن های جدید: هر توسعه دهنده ای می تواند به راحتی توکن خود را در یونی سواپ لیست کند، که این امر منجر به دسترسی زودهنگام به پروژه های نوظهور می شود.
• امکانات پیشرفته: یونی سواپ امکاناتی نظیر ثبت سفارش لیمیت و تامین نقدینگی متمرکز را ارائه می دهد که برای معامله گران و تامین کنندگان نقدینگی حرفه ای جذاب است.

چالش ها و معایب استفاده از یونی سواپ

با وجود مزایای فراوان، استفاده از یونی سواپ بدون چالش نیست و کاربران باید از این محدودیت ها آگاه باشند:

• پیچیدگی نسبی برای کاربران جدید: رابط کاربری و مفاهیم فنی یونی سواپ ممکن است برای افراد تازه وارد به دنیای کریپتو کمی گیج کننده باشد و نیاز به آموزش دقیق دارد.
• خطرات مرتبط با تامین نقدینگی (Impermanent Loss): تامین کنندگان نقدینگی در استخرها با خطر زیان ناپایدار روبرو هستند که در صورت نوسانات شدید قیمت جفت ارزها رخ می دهد.
• هزینه های گس (Gas Fees) بالا: در شبکه اتریوم، هزینه های گس می تواند در زمان شلوغی شبکه بسیار بالا باشد و تراکنش های کوچک را غیر اقتصادی کند. اگرچه یونی سواپ از شبکه های لایه دوم نیز پشتیبانی می کند که این هزینه ها را کاهش می دهد.
• نیاز به VPN ثابت برای کاربران ایرانی: به دلیل تحریم های بین المللی، کاربران ایرانی برای دسترسی به یونی سواپ باید از VPN یا VPS با IP ثابت و خارج از ایران استفاده کنند. عدم رعایت این مورد می تواند منجر به از دست رفتن دسترسی شود.
• ریسک های قراردادهای هوشمند: هرچند قراردادهای هوشمند یونی سواپ ممیزی شده اند، اما همواره خطر باگ های ناشناخته یا حملات سایبری به قراردادهای هوشمند وجود دارد.

درک عمیق تر: کارکرد فنی یونی سواپ

برای اینکه بتوانیم به خوبی با یونی سواپ کار کنیم، لازم است که با لایه های زیرین و کارکرد فنی آن نیز آشنا شویم. این بخش به شما کمک می کند تا درک عمیق تری از مکانیزم های پشت پرده این صرافی غیرمتمرکز پیدا کنید.

قراردادهای هوشمند: ستون فقرات یونی سواپ

در قلب یونی سواپ، قراردادهای هوشمند قرار دارند که تمامی عملیات را به صورت خودکار و بدون نیاز به واسطه انجام می دهند. دو قرارداد هوشمند اصلی در یونی سواپ وجود دارد: قرارداد Factory و قرارداد Router. قرارداد Factory مسئول ایجاد و مدیریت استخرهای نقدینگی برای جفت ارزهای جدید است. هر زمان که یک جفت ارز جدید (مانند ETH/DAI) به یونی سواپ اضافه می شود، قرارداد Factory یک استخر نقدینگی منحصر به فرد برای آن ایجاد می کند. در مقابل، قرارداد Router وظیفه مسیریابی و اجرای تراکنش های سواپ (تبادل) را بر عهده دارد. این قرارداد به کاربران کمک می کند تا بهترین مسیر را برای تبادل توکن های خود پیدا کنند و تراکنش ها را به صورت کارآمد انجام دهند. در واقع، تمام توکن های مبتنی بر استاندارد ERC-20 را می توان به کمک این قراردادهای هوشمند در یونی سواپ معامله کرد.

بازارساز خودکار (AMM) و استخرهای نقدینگی

یونی سواپ برخلاف صرافی های سنتی که از دفترچه سفارش (Order Book) استفاده می کنند، بر پایه پروتکل بازارساز خودکار (AMM) عمل می کند. در این مدل، نقدینگی برای معاملات توسط استخرهای نقدینگی (Liquidity Pools) تامین می شود. هر استخر نقدینگی شامل دو توکن مختلف است که کاربران (تامین کنندگان نقدینگی یا LPs) آنها را واریز می کنند. این تامین کنندگان نقدینگی در ازای واریز دارایی های خود، بخشی از کارمزدهای تراکنش های انجام شده در آن استخر را دریافت می کنند و به نوعی به عنوان بازارساز عمل می کنند.

مکانیزم قیمت گذاری در این استخرها بر اساس فرمول محصول ثابت (Constant Product Formula) X * Y = K عمل می کند. در این فرمول، X و Y به ترتیب مقادیر دو توکن موجود در استخر را نشان می دهند و K یک ثابت است. این فرمول تضمین می کند که حاصل ضرب مقادیر دو توکن همیشه ثابت بماند. به عنوان مثال، اگر در یک استخر ETH/DAI، مقدار ETH افزایش یابد، مقدار DAI باید کاهش یابد تا K ثابت بماند و قیمت نسبی ETH در مقابل DAI تغییر کند. این مکانیزم به صورت خودکار قیمت ها را بر اساس عرضه و تقاضا در استخر تنظیم می کند و نیاز به خریدار و فروشنده مستقیم را از بین می برد.

«پروتکل بازارساز خودکار یونی سواپ، نقدینگی را از طریق استخرهای توکن تامین می کند و امکان معاملات سریع و بدون نیاز به دفترچه سفارش را فراهم می آورد.»

تکامل یونی سواپ: مروری بر نسخه ها (V2, V3, V4)

یونی سواپ از زمان آغاز به کار خود، مسیر تکاملی پرسرعتی را پیموده و نسخه های متعددی را برای بهبود کارایی و امکانات خود معرفی کرده است. هر نسخه، نوآوری های جدیدی را به این پلتفرم آورده است:

یونی سواپ V2: سادگی و توزیع یکنواخت نقدینگی

یونی سواپ V2 که در سال ۲۰۲۰ معرفی شد، بهبودهای قابل توجهی نسبت به نسخه اولیه داشت. در V2، نقدینگی به صورت یکنواخت در سراسر منحنی قیمت از صفر تا بی نهایت توزیع می شد. این سادگی استفاده را افزایش می داد، اما در عین حال کارایی سرمایه برای تامین کنندگان نقدینگی را کاهش می داد، چرا که بخش زیادی از نقدینگی ممکن بود هرگز در بازه های قیمتی فعال مورد استفاده قرار نگیرد.

یونی سواپ V3: انقلابی با نقدینگی متمرکز (Concentrated Liquidity)

نسخه V3 یونی سواپ که در سال ۲۰۲۱ عرضه شد، یک انقلاب واقعی در طراحی AMMها بود. ویژگی اصلی و مهم آن، معرفی نقدینگی متمرکز (Concentrated Liquidity) است. این ویژگی به تامین کنندگان نقدینگی اجازه می دهد تا سرمایه خود را در بازه های قیمتی مشخصی متمرکز کنند، به جای اینکه آن را در کل محدوده قیمتی توزیع کنند. به عنوان مثال، اگر یک LP انتظار دارد که قیمت ETH بین ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ دلار نوسان کند، می تواند نقدینگی خود را فقط در این بازه قرار دهد. این کار به معنای افزایش قابل توجه کارایی سرمایه و پتانسیل کسب درآمد بیشتر از کارمزدها است. مفاهیم Tick و Price Range در V3 نقش کلیدی دارند؛ هر Tick یک نقطه قیمتی خاص را نشان می دهد و LPها با تعیین Price Range خود، مشخص می کنند که نقدینگی شان در کدام بازه از این Tickها فعال باشد. البته، این مزیت با افزایش ریسک زیان ناپایدار (Impermanent Loss) همراه است، به خصوص اگر قیمت از محدوده تعیین شده خارج شود.

یونی سواپ V4: نگاهی به آینده با قابلیت های جدید (Hooks, Singleton, Flash Accounting)

یونی سواپ V4 که در دست توسعه است، وعده بهبودهای چشمگیرتری را می دهد. قابلیت Hooks به توسعه دهندگان اجازه می دهد تا منطق سفارشی خود را به استخرهای نقدینگی اضافه کنند و امکانات جدیدی مانند سفارشات پویا، کارمزدهای متغیر و پروتکل های امنیتی خاص را فراهم آورند. Singleton یک قرارداد هوشمند واحد برای مدیریت تمامی استخرها است که هزینه های گس را به شدت کاهش می دهد. Flash Accounting نیز بهینه سازی هایی را برای تراکنش های همزمان به ارمغان می آورد و کارایی را بالا می برد. این قابلیت ها یونی سواپ V4 را به یک پلتفرم بی سابقه در سفارشی سازی و کارایی تبدیل خواهند کرد.

راهنمای عملی: گام به گام کار با صرافی یونی سواپ

حال که با مفاهیم بنیادین و نسخه های مختلف یونی سواپ آشنا شدیم، زمان آن رسیده که وارد بخش عملی ماجرا شویم. در این قسمت، نحوه کار با این صرافی غیرمتمرکز را به صورت گام به گام و با تمرکز بر تجربه ی کاربری شرح می دهیم تا شما نیز بتوانید به آسانی فعالیت های خود را آغاز کنید.

پیش نیازهای ضروری قبل از شروع ماجراجویی در یونی سواپ

پیش از ورود به پلتفرم یونی سواپ، لازم است که چند آمادگی اولیه را داشته باشید تا تجربه ای روان و بدون دردسر را تجربه کنید:

• انتخاب و نصب کیف پول سازگار: برای تعامل با یونی سواپ، نیاز به یک کیف پول ارز دیجیتال غیرحضانتی (non-custodial) دارید که از شبکه های پشتیبانی شده توسط یونی سواپ (مانند اتریوم) پشتیبانی کند. کیف پول هایی مانند متامسک (Metamask)، تراست ولت (Trust Wallet) و ولت کانکت (WalletConnect) از جمله گزینه های محبوب و ایمن هستند. این کیف پول ها به شما امکان می دهند تا کنترل کامل بر کلیدهای خصوصی و دارایی های خود را داشته باشید.
• تامین توکن کارمزد: برای انجام هر تراکنش در یونی سواپ، باید کارمزد شبکه (Gas Fee) را پرداخت کنید. این کارمزد با توکن بومی شبکه انجام می شود. به عنوان مثال، برای تراکنش ها در شبکه اتریوم به ETH، در شبکه پالیگان به MATIC و در زنجیره هوشمند بایننس به BNB نیاز دارید. اطمینان حاصل کنید که همیشه مقداری از توکن بومی شبکه در کیف پول خود داشته باشید.
• ضرورت استفاده از VPN ثابت برای ایرانیان: همان طور که پیش تر اشاره شد، کاربران ایرانی باید از VPN یا VPS با IP ثابت و خارج از ایران استفاده کنند. انتخاب یک IP ثابت از کشوری که محدودیت ندارد، ریسک مسدود شدن حساب یا دارایی های شما را به حداقل می رساند. تغییر مکرر IP می تواند به عنوان رفتار مشکوک شناسایی شده و منجر به محدودیت هایی شود.

گام اول: اتصال کیف پول به یونی سواپ

اولین قدم برای شروع هر فعالیتی در یونی سواپ، اتصال کیف پول شما به این پلتفرم است. این فرایند ساده و سریع انجام می شود:

1. ابتدا به وب سایت رسمی یونی سواپ به آدرس app.uniswap.org مراجعه کنید. بسیار مهم است که از صحت آدرس وب سایت اطمینان حاصل کنید تا قربانی وب سایت های فیشینگ نشوید.
2. در گوشه بالا سمت راست صفحه، گزینه Connect Wallet را مشاهده خواهید کرد. بر روی آن کلیک کنید.
3. پنجره ای باز می شود که گزینه های مختلفی برای اتصال کیف پول به شما نشان می دهد (مانند MetaMask، WalletConnect و غیره). کیف پول مورد نظر خود را انتخاب کنید.
4. پس از انتخاب کیف پول، پیامی در برنامه کیف پول شما ظاهر می شود که از شما می خواهد اتصال به یونی سواپ را تایید کنید. این تاییدیه به یونی سواپ اجازه می دهد تا موجودی کیف پول شما را مشاهده کرده و تراکنش ها را برای شما آماده کند، اما هرگز به آن اجازه دسترسی مستقیم به دارایی هایتان را نمی دهد.
5. پس از اتصال موفقیت آمیز، ممکن است لازم باشد شبکه بلاکچین (Network) مورد نظر خود را از لیست شبکه های پشتیبانی شده (مانند Ethereum، Polygon، Arbitrum و غیره) انتخاب کنید. این کار معمولاً از طریق منوی کشویی در بالای صفحه یا درون تنظیمات کیف پول انجام می شود.

گام دوم: آموزش سواپ (Swap) توکن ها

عملکرد اصلی یونی سواپ، امکان تبادل سریع و آسان توکن ها است. این فرایند به شرح زیر انجام می شود:

1. پس از اتصال کیف پول، از نوار بالای صفحه، گزینه Swap را انتخاب کنید.
2. در بخش From، توکنی را انتخاب کنید که قصد دارید آن را مبادله کنید. شما می توانید نام توکن را جستجو کنید یا آن را از لیست موجودی کیف پول خود انتخاب نمایید.
3. در بخش To، توکن مقصد را که می خواهید دریافت کنید، انتخاب کنید.
4. مقدار توکن مبدا را که می خواهید مبادله کنید، وارد نمایید. یونی سواپ به صورت خودکار، مقدار تقریبی توکن مقصدی که دریافت خواهید کرد را محاسبه و نمایش می دهد.
5. تنظیمات اسلیپیج (Slippage Tolerance): اسلیپیج به حداکثر درصد افت قیمت اشاره دارد که شما مایلید برای انجام تراکنش بپذیرید. در زمان نوسانات بازار یا برای توکن های با نقدینگی کمتر، ممکن است قیمت نهایی اجرا شده با قیمت لحظه ثبت سفارش کمی تفاوت داشته باشد. شما می توانید این درصد را با کلیک بر روی آیکون چرخ دنده در کنار کادرهای توکن، تنظیم کنید (معمولاً 0.5% تا 1% برای توکن های پایدار کافی است).
6. پیش از تایید نهایی، جزئیات تراکنش شامل حداقل مقدار دریافتی، کارمزد شبکه (Gas Fee) و مسیر انجام تراکنش را بررسی کنید.
7. بر روی گزینه Swap کلیک کنید. پیامی در کیف پول شما ظاهر می شود که از شما می خواهد تراکنش را تایید کنید. پس از تایید در کیف پول، تراکنش به بلاکچین ارسال شده و پس از چند لحظه، توکن های جدید در کیف پول شما نمایش داده خواهند شد.

گام سوم: ثبت سفارش محدود (Limit Order)

یونی سواپ به کاربران امکان می دهد تا سفارشات محدود (Limit Orders) را نیز ثبت کنند. این ویژگی به شما اجازه می دهد تا توکن ها را در قیمتی مشخص، که ممکن است در آینده محقق شود، خریداری یا فروش کنید:

1. به بخش Limit در رابط کاربری یونی سواپ بروید.
2. توکن مبدا و مقصد را مانند بخش سواپ انتخاب کنید.
3. قیمت مورد نظر: قیمتی را که می خواهید معامله در آن انجام شود، وارد کنید. این قیمت می تواند بالاتر یا پایین تر از قیمت فعلی بازار باشد.
4. مقدار توکن: مقداری از توکن مبدا را که می خواهید در این قیمت مبادله کنید، وارد نمایید.
5. تاریخ انقضا: شما می توانید یک تاریخ انقضا برای سفارش خود تعیین کنید تا در صورت عدم تحقق قیمت مورد نظر، سفارش به صورت خودکار لغو شود.
6. پس از بررسی دقیق تمام جزئیات، بر روی Submit Order کلیک کنید. تراکنش در کیف پول شما تایید می شود و سفارش شما در لیست سفارشات محدود قرار می گیرد تا زمانی که قیمت بازار به محدوده مورد نظر شما برسد.

گام چهارم: تامین نقدینگی (Provide Liquidity)

تامین نقدینگی در یونی سواپ راهی برای کسب درآمد از کارمزدهای تراکنش است. این فرایند در نسخه های V2 و V3/V4 تفاوت هایی دارد:

1. از نوار بالای صفحه، به بخش Pool بروید و سپس گزینه Create Position را انتخاب کنید.
2. جفت ارز مورد نظر خود را برای تامین نقدینگی انتخاب نمایید.

تامین نقدینگی در یونی سواپ V2 (رویکرد ساده تر)

اگر ترجیح می دهید از رویکرد ساده تر V2 استفاده کنید، می توانید پروتکل را از بخش Protocol در بالای صفحه به V2 تغییر دهید.

1. مقادیر هر دو توکن را که می خواهید به استخر واریز کنید، وارد نمایید (نسبت این توکن ها باید برابر با قیمت لحظه ای باشد).
2. تایید نهایی را در یونی سواپ و سپس در کیف پول خود انجام دهید.

تامین نقدینگی در یونی سواپ V3/V4 با Concentrated Liquidity (راهنمای جامع)

این روش به شما امکان می دهد تا نقدینگی خود را در بازه قیمتی خاصی متمرکز کنید:

1. انتخاب Fee Tier (سطح کارمزد): یونی سواپ V3/V4 سطوح کارمزد مختلفی (مانند 0.01%, 0.05%, 0.3%, 1%) را ارائه می دهد. هر چه نوسان جفت ارز کمتر باشد (مثلاً استیبل کوین ها)، معمولاً Fee Tier پایین تری انتخاب می شود. انتخاب درست این سطح، بر میزان درآمد شما تاثیرگذار است.
2. تنظیم بازه قیمتی (Price Range): این مهمترین ویژگی نقدینگی متمرکز است.
   • Custom Range: شما می توانید بازه قیمتی مشخصی را انتخاب کنید که انتظار دارید قیمت جفت ارز در آن نوسان کند. اگر قیمت از این بازه خارج شود، نقدینگی شما Out of Range شده و دیگر کارمزدی دریافت نخواهید کرد تا زمانی که قیمت دوباره به بازه بازگردد. این گزینه پتانسیل کسب درآمد بیشتر را دارد اما با ریسک بالاتر Impermanent Loss همراه است.
   • Full Range: نقدینگی شما را در کل بازه قیمتی (از صفر تا بی نهایت) توزیع می کند که مشابه V2 است و ریسک کمتری از خروج از محدوده دارد، اما کارایی سرمایه پایین تری دارد.

   با دقت محدوده قیمت را انتخاب کنید. نمودارهای یونی سواپ به شما کمک می کنند تا نقاط Tick و بازه های مناسب را شناسایی کنید.

3. مقادیر توکن ها را برای تامین نقدینگی وارد کنید.
4. تایید نهایی تراکنش ها در یونی سواپ و سپس در کیف پول خود را انجام دهید. در این مرحله، یک NFT (توکن غیرقابل تعویض) به کیف پول شما واریز می شود که موقعیت نقدینگی شما را نشان می دهد. این NFT برای مدیریت موقعیت و برداشت سود و اصل سرمایه ضروری است.

گام پنجم: مشاهده و مدیریت موقعیت های نقدینگی

پس از تامین نقدینگی، شما می توانید موقعیت های خود را مشاهده و مدیریت کنید:

1. با مراجعه به بخش Pool و سپس View Positions، تمامی موقعیت های فعال، خارج از محدوده (Out of Range) و بسته شده (Closed) خود را مشاهده می کنید.
2. برای برداشت سود (Claiming Fees)، می توانید بر روی موقعیت خود کلیک کرده و گزینه مربوط به جمع آوری کارمزدها را انتخاب کنید.
3. برای برداشت نقدینگی (Remove Liquidity)، نیز از همین بخش اقدام کنید. شما می توانید بخشی یا کل نقدینگی خود را از استخر خارج کنید.

نکات پیشرفته و ملاحظات امنیتی برای استفاده از یونی سواپ

همانطور که در هر فضای مالی دیجیتال، آگاهی و هوشیاری از اهمیت بالایی برخوردار است، در یونی سواپ نیز رعایت نکات پیشرفته و امنیتی می تواند تجربه شما را بهبود بخشیده و از خطرات احتمالی جلوگیری کند. این بخش به شما کمک می کند تا با دیدی بازتر و امنیت بیشتر در یونی سواپ فعالیت کنید.

یونی سواپ برای کاربران ایرانی: بایدها و نبایدها

برای کاربران ایرانی، استفاده از صرافی های غیرمتمرکز مانند یونی سواپ، به دلیل عدم نیاز به احراز هویت، یک راه نجات محسوب می شود. اما این آزادی با مسئولیت هایی همراه است که نادیده گرفتن آن ها می تواند منجر به مشکلات جدی شود:

1. تاکید مجدد بر اهمیت استفاده از VPN/VPS با IP ثابت و غیرتغییر: این شاید حیاتی ترین نکته برای کاربران ایرانی باشد. استفاده از VPN های رایگان یا غیرمعتبر که IP شما را به صورت مداوم تغییر می دهند، می تواند حساب شما را به عنوان فعالیت مشکوک علامت گذاری کرده و منجر به مسدود شدن دسترسی شود. سرمایه گذاری بر روی یک VPS یا VPN پولی با IP اختصاصی و ثابت از کشوری امن (مانند آلمان، هلند، یا فنلاند) یک ضرورت است.
2. رعایت پروتکل های امنیتی برای جلوگیری از مسدود شدن حساب: علاوه بر IP ثابت، سعی کنید همواره از یک مرورگر مشخص برای دسترسی به یونی سواپ استفاده کنید و از پاک کردن کش (cache) و کوکی ها (cookies) به صورت مکرر خودداری کنید، مگر اینکه لازم باشد. همچنین، از استفاده همزمان از کیف پول خود در چندین شبکه یا پلتفرم مشکوک پرهیز کنید.

توکن UNI و نقش آن در حاکمیت (Governance)

توکن UNI، توکن بومی صرافی یونی سواپ است که نه تنها یک دارایی قابل معامله است، بلکه به عنوان یک توکن حاکمیتی نیز عمل می کند. دارندگان توکن UNI از حق رای برای تصمیم گیری در مورد آینده و توسعه پلتفرم یونی سواپ برخوردار هستند. این تصمیمات می تواند شامل تغییرات در کارمزدها، پشتیبانی از شبکه های جدید، تخصیص بودجه برای پروژه های جدید و سایر مسائل مهم باشد. مشارکت در حاکمیت به دارندگان UNI این امکان را می دهد که به طور مستقیم در رشد و پیشرفت اکوسیستم یونی سواپ سهیم باشند و از قدرت جمعی برای شکل دهی به آینده آن استفاده کنند.

جستجو و انتخاب بهینه استخرهای نقدینگی

انتخاب استخر نقدینگی مناسب برای تامین سرمایه می تواند به طور قابل توجهی بر درآمد و ریسک شما تاثیر بگذارد. یونی سواپ ابزارهایی برای کمک به شما در این انتخاب فراهم کرده است:

1. نحوه استفاده از بخش Explore Pools: در بخش Explore و سپس Pools در وب سایت یونی سواپ، می توانید استخرهای مختلف را بر اساس معیارهای متنوعی مشاهده و مقایسه کنید.
2. فاکتورهای مهم در انتخاب یک استخر نقدینگی پرسود:
   • Total Value Locked (TVL): نشان دهنده کل ارزش دارایی های قفل شده در استخر است. TVL بالاتر معمولاً به معنای نقدینگی بیشتر و ریسک کمتر برای سواپ های بزرگ است.
   • Volume (حجم معاملات): حجم بالای معاملات در یک استخر به معنای کارمزدهای بیشتر برای تامین کنندگان نقدینگی است.
   • Fee Tier: سطح کارمزد استخر (0.01%, 0.05%, 0.3%, 1%) بر درآمد شما تاثیر مستقیم دارد. برای جفت ارزهای با نوسان کم (مانند استیبل کوین ها) Fee Tier پایین تر و برای جفت ارزهای با نوسان بالا Fee Tier بالاتر ممکن است مناسب تر باشد.
   • Impermanent Loss Risk: جفت ارزهایی که نوسانات قیمتی زیادی دارند، ریسک زیان ناپایدار بالاتری نیز خواهند داشت.

زیان ناپایدار (Impermanent Loss) و استراتژی های کاهش آن

یکی از مهم ترین ریسک ها برای تامین کنندگان نقدینگی، مفهوم زیان ناپایدار (Impermanent Loss) است. این زیان زمانی رخ می دهد که قیمت نسبی توکن ها در یک استخر نقدینگی نسبت به زمان واریز اولیه تغییر کند. اگر قیمت یکی از توکن ها به شدت افزایش یا کاهش یابد، ارزش دلاری دارایی های شما در استخر نقدینگی کمتر از حالتی خواهد بود که توکن ها را صرفاً در کیف پول خود نگه داشته بودید.

توضیح کامل مفهوم Impermanent Loss

Impermanent Loss به معنای ضرری است که در مقایسه با نگه داشتن دارایی ها (هولد کردن) رخ می دهد. این ضرر ناپایدار نامیده می شود زیرا تا زمانی که نقدینگی را از استخر خارج نکرده اید، ممکن است با بازگشت قیمت ها، جبران شود. اما در صورتی که با ضرر از استخر خارج شوید، این زیان دائمی خواهد شد. این پدیده به دلیل فرمول AMM (X * Y = K) رخ می دهد؛ زمانی که قیمت ها تغییر می کنند، آربیتراژگرها دارایی های ارزان تر را از استخر خریداری کرده و دارایی های گران تر را به آن اضافه می کنند تا تعادل را برگردانند، و این منجر به از دست رفتن بخشی از سود بالقوه برای LP می شود.

مثال عملی برای درک بهتر زیان ناپایدار

تصور کنید شما ۱ ETH (با قیمت ۱۰۰۰ دلار) و ۱۰۰۰ USDT به استخری واریز می کنید. کل ارزش دارایی شما ۲۰۰۰ دلار است. اگر قیمت ETH به ۲۰۰۰ دلار افزایش یابد، آربیتراژگرها ETH ارزان تر را از استخر خریداری کرده و USDT به استخر اضافه می کنند. در نهایت، ممکن است شما ۰.۷ ETH و ۱۴۰۰ USDT در استخر داشته باشید. ارزش کل دارایی شما اکنون ۲۱۰۰ دلار است. اما اگر شما ۱ ETH و ۱۰۰۰ USDT را صرفاً در کیف پول خود نگه می داشتید، ارزش کل دارایی شما (۲۰۰۰ دلار + ۱۰۰۰ دلار) ۳۰۰۰ دلار بود. تفاوت ۹۰۰ دلاری، زیان ناپایدار شماست.

استراتژی ها و راهکارهای کاهش Impermanent Loss

• انتخاب جفت ارزهای پایدار: تامین نقدینگی برای جفت ارزهایی مانند استیبل کوین ها (مثلاً USDC/USDT) که نوسانات قیمتی کمی دارند، ریسک IL را به شدت کاهش می دهد.
• انتخاب بازه های قیمتی محدود در V3: در یونی سواپ V3، با انتخاب دقیق بازه های قیمتی، می توانید نقدینگی خود را در جایی که انتظار دارید قیمت نوسان کند، متمرکز کنید. این کار می تواند سود کارمزد را افزایش دهد، اما نیازمند مدیریت فعال و درک عمیق تر از بازار است.
• پایش فعال: به طور مداوم موقعیت های نقدینگی خود را رصد کنید و در صورت لزوم، بازه های قیمتی را تنظیم کنید یا نقدینگی را برداشت نمایید.
• بررسی کلاهبرداری های Honeypot: یکی از خطراتی که کاربران تازه وارد باید به آن توجه کنند، کلاهبرداری های Honeypot است. در این نوع کلاهبرداری، توکن هایی لیست می شوند که تنها قابلیت خرید دارند و امکان فروش آنها وجود ندارد. همواره پیش از سرمایه گذاری بر روی توکن های ناشناس، تحقیقات کامل انجام دهید.

نتیجه گیری: آینده ای در دستان غیرمتمرکز

در این مقاله جامع، تلاش شد تا ابعاد مختلف صرافی غیرمتمرکز یونی سواپ، از مفاهیم بنیادی و مزایای آن گرفته تا چالش ها، مکانیزم های فنی و آموزش گام به گام کار با آن، برای کاربران فارسی زبان روشن شود. یونی سواپ به عنوان یکی از پیشگامان دنیای دیفای، با ارائه امکاناتی نظیر سواپ توکن ها، ثبت سفارش لیمیت و تامین نقدینگی متمرکز، دروازه ای به سوی آزادی مالی و کنترل کامل بر دارایی ها را برای افراد گشوده است.

همان طور که در این سفر آموزشی تجربه شد، نحوه کار با صرافی یونی سواپ نیازمند آگاهی، احتیاط و درک عمیق از ریسک های موجود است. از اهمیت انتخاب کیف پول مناسب و تامین توکن کارمزد گرفته تا ضرورت استفاده از VPN ثابت برای کاربران ایرانی و درک پیچیدگی های زیان ناپایدار، هر قدم در این مسیر باید با دقت و هوشیاری برداشته شود. دنیای غیرمتمرکز، فرصت های بی نظیری را فراهم می آورد، اما در عین حال، مسئولیت ها و مخاطرات خاص خود را نیز دارد. امید است که این راهنما، چراغ راهی برای کاربران در مسیر استفاده آگاهانه و ایمن از یونی سواپ باشد و آنان را در بهره برداری از پتانسیل های بی کران این فناوری یاری رساند.