عمومیکسب و کار

رزین صنعتی چیست

تقسیم بندی انواع رزین

رزین سختی‌گیر پرولایت  را می توان بر اساس دو معیار منشا تولید و نحوه خشک شدن دسته بندی کرد.

صنعت

این مواد اشتعال پذیر می باشند ، شفاف هستند و از رنگ زرد تا قهوه ای یافت می گردند. این مواد در ترشحات گیاهی تشکیل می شوند و در حلال های آلی محلول و در آب نامحلول می باشند.

این مواد خواص فیزیکی نوع طبیعی را دارند اما از نظر شیمیایی با آن ها متفاوت می باشند.

در صنعت مدرن رزین های طبیعی تقریباً به طور کامل با رزین های مصنوعی جایگزین شده اند.

نوع مصنوعی نیز خود به دو دسته تقسیم می شوند:

با گرما و حرارت خمیری شکل می شوند.

این دسته از رزین ها با گرما تحت تاثیر قرار نمی گیرند و نامحلول نمی باشند.

resin ها از جهات مختلفی تقسیم بندی می شوند که یکی از آن ها نحوه ی خشک شدن می باشد. بر این اساس این مواد را به دو دسته ی قابل تبدیل و غیر قابل تبدیل طبقه بندی می نمایند.

به نقل از splashspritzo.com مهم ترین رزین های قابل تبدیل شامل: رزینهای الکیدی-اپوکسی-آمینو-فنلی-پلی اورتان و سیلیکونی می باشد و نوع غیر قابل تبدیل شامل رزین های سلولزی-لاستیک کلردار شده-وینیلی و آکریلیک می باشند. این مواد به صورت قابل تبدیل در ابتدا به صورت نیمه بسپار بوده و بعد از کاربرد بر روی سطح ، بسپارش را انجام داده و به صورت یک فیلم ، سطح را می پوشانند. در حالی که به صورت غیر قابل تبدیل ، ابتدا در یک حلال ، حل یا پخش می شوند و بعد از کاربرد ، با تبخیر حلال ایجاد یک فیلم چسبناک می کنند.

انواع رزین های مصنوعی کدامند ؟

این مواد در طی فرایند کرکینگ تولید می شوند. در طی این فرایند انواع مختلفی از هیدروکربن ها حرارت داده می شوند تا مولکول های آن از هم جدا شوند.سپس ترکیبات پلیمری به منظور ایجاد رزین خاص ساخته می شوند. در ادامه به معرفی 20 رزین مهم خواهیم پرداخت:

 این محصول که با نام دیگر نیز شناخته می شود به صورت طبیعی از شیره ی درختان به دست می آید و دارای قیمت پایینی می باشد.

فرمول شیمیایی این ماده به صورت C20H30O20 می باشد. قبل از استفاده از این محصول لازم است که کاملا خنثی شود زیرا خاصیت اسیدی دارد. عملیات خنثی سازی اگر در اثر ترکیب روزین با آهک انجام شود ، حاصل کار به نام روزین آهکی شناخته می شود

این عمل اگر با گلیسیرین خنثی سازی گردد منجر به ایجاد صمغ استری می گردد که اگر آن را با پنتا اریتریتول ترکیب کنند ، پنتا رزین پدید می آید.روزین ترکیب شده با آهک موجب پدید آمدن جلا ، دوام و چسبندگی بالا می گردد. با این وجود این محصول از لحاظ خشک شدن و مقاومت در برابر آب و مواد شیمیایی نسبتا ضعیف است.

 این محصول با فرمول شیمیایی C3H5(OH)3 می باشد. این ماده که از واکنش روزین با گلیسرول به وجود می آید را می توان اولین سنتزی دانست. صمغ استری تا حدی آهسته تر از روزین ترکیب شده با آهک خشک می گردد، اما ثبات رنگ و مشخصات مقاومتی بهبود یافته تری دارد.این ماده دارای جلای خوب و چسبندگی بالایی می باشد. صمغ استری عدد اسیدی بالاتری نسبت به نیترو سلولز دارد ، در نتیجه در لاک های براق از آن استفاده می نمایند.

 وقتی پنتا اریتریتول C(CH2OH)4 الکلی باشد که برای واکنش با روزین به کار رفته باشد، نتیجه ی عمل رزینی به نام پنتارزین می باشد که دارای نقطه ی ذوب بالاتر است و پایداری حرارتی ،رنگ ظاهری و بقای رنگ خوبی دارد و جلای زیادی ایجاد می کند. وقتی این ماده در جلاهایی با روغن های مختلف پخته شود، خواص خشک شوندگی خوب و درجه ی معتدلی از مقاومت در برابر آب و قلیا به دست می آید. مشابه سایر رزین استر ها، پنتارزین چسبندگی خوبی به تمام انواع سطوح دارد.

این رزین ها از قطران زغال سنگ مشتق می شوند و اساسا پلیمرهای سنگین از ترکیبات کمپلکس حلقوی و متراکم کومارون و ایندن هستند. کاملا خنثی بوده و در نتیجه برای رنگ های سطوح آلومینیومی ایده آل هستند. این ماده در برابر عوامل خورنده نظیر آب نمک، اسید های رقیق و آب مقاوم هستند. اما ثبات رنگی ضعیفی دارند و خواص خشک شوندگی و جلای نسبتا خوبی دارند. این ماده قیمت پایینی دارد.

 این رزینها انواع سنتزی(مصنوعی) خالصی هستند که از واکنش فنل با فرمالدئید حاصل می شوند. به طور کلی دو نوع از آن ها وجود دارد.

نوع اول به خاطر مقاومت در برابر آب و دوام عالی اش برای جلاها یا رنگ های خارجی ، کف، ایوان، عرشه کشتی و لوازم زیر دریا ایده آل است. از آنجا که مقاومت خوبی هم در برابر مواد شیمیایی، قلیا ها و الکل دارد می توان آن را برای مبلمان، سدها، پاسیو ها و کاربرد های مشابه مصرف کرد. در بعضی موارد چسبندگی آن ضعیف است. نوع حلالی آن ، در اثر حرارت فعال می شود و اگر درست پخته شود شدیدا سخت و در برابر مواد شیمیایی بسیار مقاوم خواهد بود. همچنین این محصول برای آستر قوطی ها، لایه ی داخل مخازن و کاربرد های مشابه به کار می رود.

تمام محصولات فنلی تمایل به تغییر رنگ و زرد شدن دارند.

این محصول با ترکیب صمغ استر و مواد فنلی خالص به دست می آیند. این مواد دارای مقاومت خوبی در برابر آب ، قلیاها و مواد شیمیایی هستند و به دلیل داشتن صمغ استر دارای چسبندگی خوبی نیز می باشند. این نوع رزین به خوبی خشک شده و درخشندگی زیادی دارد. این محصول ها برای کف، ایوان، عرشه کشی، در ها، و هر سطحی که نیاز به خشک شدن سریع داشته باشد و زرد شدن را بتواند تحمل کند مناسب می باشد.

 این رزینها از واکنش انیدرید اسید با یک الکل چند عاملی نظیر گلیسیرین در حضور صمغ روزین و یا صمغ استر به وجود می آید. این ماده با نیترو سلولز سازگار بوده و دارای خواص سمباده خوری خوبی می باشد. و به دلیل همین ویژگی است که رزین های مالئیک برای استفاده در لاک ها مناسب می باشند. این محصول سریع خشک شده و بقای رنگی خوبی دارند. به طوری که می توان از آن ها در پوشش های سفید و زود خشک شونده استفاده نمود. این دسته از باید همراه با روغن های کوتاه زنجیر استفاده شوند زیرا استفاده از آن ها همراه با روغن های بلند زنجیر تمایل این ماده را به خشک شدن بیشتر می کند.

 این محصول از واکنش یک اسید چند عاملی مانند فتالئیک اسید یا انیدرید اسید با یک الکل چند عاملی نظیر گلیسیرین و پنتا اریتریتول به دست می آیند. احتمالا این ماده مهمترین رزین مورد استفاده در رنگ های تجاری و بسیاری از پوشش های صنعتی می باشد. هایی که با درصد بالایی از روغن های خشک شونده اصلاح شده اند معمولا در رنگ های تجارتی به کار می روند و به نام آلکید های بلند روغن یا متوسط روغن خوانده می شوند. آنهایی که با درصد پایین تری از روغن یا با روغن های خشک نشونده اصلاح می شوند در رنگ های صنعتی، رویه های کوره ای و لاک ها به کار می روند و به نام آلکید های کوتاه روغن یا خشک نشونده معروفند.

معمولا هر قدر درصد سهم گلیسیریل فتالات یا سهم بیشتر باشد خشک شدن سریعتر بوده و رویه شکننده تر شده و خواص پخت بهتر می شود. سایر خواص به نوع روغن اصلاح کننده و نوع اسید چند عاملی به کار رفته بستگی دارد.

خواص

به طور کلی آلکید ها خواص خشک شوندگی بسیار خوبی داشته و علاوه بر آن دارای قابلیت انعطاف و دوام بسیار خوبی هستند. وقتی با روغن های خشک نشونده و یا با روغن های دارای ثبات خوب، نظیر روغن سویا اصلاح شوند دارای ثبات رنگ خیلی خوبی خواهند بود. درخشندگی و بقای آن در رنگ های آلکیدی فوق العاده خوب است. در پوشش های رویه کوره ای ، آلکید ها معمولا با سایر رزینها نظیر اوره و ملامین ترکیب شده و لایه های بسیار عالی ای به دست می آید.

مشخصات مقاومت  آلکید ها هر قدر هم خوب باشد ، با مشخصات مواد فنلی خالص قابل مقایسه نیست و حتی این مشخصات با مشخصات مواد فنلی اصلاح شده نیز برابری نمی کند. با وجود این اگر نیازی به خواص مقاومتی زیاد نباشد، آلکید ها از لحاظ خواص کلی رقیب ندارند. بنابراین آلکید ها در تمام انواع رنگ های درونی ، بیرونی ، دریایی و نیز در درصد زیادی از پوشش های صنعتی ایده ال هستند.

9-آمینو

این مواد عمدتا کوپلیمری از فرم آلدئید با اوره یا ملامین می باشند و از آنجایی که فیلم حاصله از آن ها بسیار شکننده و دارای چسبندگی کمی بر روی سطح فلزی است لذا با رزینهایی که محتوی گروه های فعال کربوکسیل و هیدروکسید هستند مانند انواع آلکیدی و اپوکسی قابل امتزاج بوده و خواص مطلوبی به فیلم های حاصله می دهند.

نوع اوره ای انحلال پذیری بیشتری نسبت له نوع ملامینی دارد ولی ملامین اثر سخت کنندگی بارزتری از خود نشان می دهد.

به طور کلی رزینهای آمینو به صورت مخلوط با رزین های دیگر بکار می روند و به ویژه در تهیه ی رنگ های کوره ای در پوشش وسایل خانگی مانند یخچال به کار برده می شوند. همچنین یکی از انواع رنگ های اتومبیل ، کوره ای آلکید-ملامین است که در ساخت و رنگ های کوره ای اتومبیل جهت افزایش سختی و مقاومت در برابر آب به کار می رود

از الکیدهای کوتاه روغن و غنی از فتالئیک (که پیش از این ذکر شد) ، در ترکیب با ها و ملامین ها در رنگهای کوره ای استفاده می شود. رزینهای اوره را تنها می توان در انواع رنگ های کوره ای به کار برد زیرا تحت تاثیر حرارت، و طی فرایند پلیمریزاسیون از شکل مایع به جامد تبدیل می شوند. این نوع محصول واکنش اوره بافرمالدئید می باشد و لایه ای سخت، نسبتا شکننده و بی رنگ تشکیل می دهند. این شکنندگی و نیز چسبندگی ضعیف با ترکیب آنها با آلکید رزینها یا نرم کننده ها تصحیح می گردد. این محصول دارای ثبات رنگ بسیار خوب و مقاومت خوبی در برابر الکل، چربی (گریس)، روغن ها و بسیاری از مواد خورنده می باشند بعلاوه پوشش های نهایی بسیار خوبی برای سطوح فلزی نظیر سطح یخچال ها، وسایل فلزی، اتومبیل ها و اسباب بازی ها می باشند.

این محصول که از ملامین (یک ترکیب حلقوی) و فرمالدئید ساخته می شوند، بهتر از رزین های اوره عمل می کنند.

رزین های ملامین سریعتر یا در دمای پایین تری پخته می شوند و لایه ای سخت تر ، بادوام تر ، براق تر و با مقاومت حرارتی بهتری ایجاد می کنند. با وجودی که این محصول گران قیمت است اما برای ایجاد رنگ های رویه سفید با کیفیت بهتر، ترجیح داده می شوند. زیرا به دلیل کوتاهی چرخه ی پختشان، لایه ای به وجود می آورندکه سفید تر بوده و بقای رنگ بهتری دارد