مفهوم، انواع و مدت عده طلاق بائن
به نقل از بهترین وکیل ملکی در اصفهان، طلاق بائن یکی از فرآیندهای حقوقی رایج است که باید طبق اصول و قوانین کشور انجام شود. برای اینکه بتوانید مراحل قانونی طلاق را با آگاهی طی کنید، بهتر است با مفهوم، انواع و مدت عده طلاق بائن و جزئیات دیگر آن آگاه باشید. «طلاق بائن» با «طلاق رجعی» متفاوت است و پس از آن امکان رجوع برای مرد وجود ندارد. پیشنهاد می‌کنیم برای آگاهی بیشتر در خصوص این نوع جدایی، تا انتهای این متن با ما همراه باشید.
طلاق بائن؛ طلاقی است که پس از آن مرد نمی‌تواند دوباره به زن رجوع کند و در این شرایط، زن نمی‌تواند بدون عقد دوباره همسر او شود. اینکه زن عده داشته باشد یا خیر، روی رجوع مرد تاثیرگذار نخواهد بود و همچنان به قوت خود باقی است. در شرایطی از طلاق بائن مانند «مبارات» و «خلع»، امکان رجوع برای مرد فراهم می‌گردد. گفتنی است، این نوع از طلاق، در مقابل «طلاق رجعی» قرار می‌گیرد.
انواع طلاق بائن
طبق قانون 1145 ماده مدنی، طلاق بائن انواعی دارد که در ادامه با آن‌ها آشنا خواهیم شد:
- طلاق قبل از نزدیکی (غیر مدخوله)
- طلاق خانم یائسه
- در طلاق مبارات و خلع که خانم رجوع به عوض ننموده باشد.
- طلاق سوم پس از سه وصلت متوالی، وصلت میتواند در نتیجه رجوع با ازدواج جدید باشد.
منظور از طلاق بائن غیر مدخوله چیست؟
اگر پیش از عقد و مراسم ازدواج طلاق صورت گیرد، این نوع طلاق بائن غیر مدخوله است و عده به آن تعلق نمیگیرد. زیرا نزدیکی بین زن و مرد رخ نداده است.
مفهوم طلاق خلع؛ به زبان ساده
برای اینکه همه‌چیز را درباره طلاق بائن متوجه شوید، بهتر است با «طلاق خلع» نیز آشنا شوید. طلاق خلع یکی از رایج‌ترین انواع طلاق بائن بوده و علت آن نداشتن علاقه به شوهر است. در این شرایط خانمی که به شوهر خود علاقه ندارد، خود را می‌بخشد و طلاق می‌گیرد. همچنین، به علت عدم علاقه و کراهتی که زن نسبت به مرد دارد، از مهریه چشم‌پوشی می‌کند یا مال دیگری را به وی می‌بخشد.
بر خلاف دو مورد قبلی، در طلاق خلع عده وجود دارد؛ اما همچنان امکان رجوع برای مرد وجود ندارد. زیرا زن مهریه خود را بخشیده است. تنها درصورتی‌که زن از بخشیدن مهریه پشیمان شود و دوباره به آن رجوع کند، امکان رجوع برای مرد نیز فراهم می‌گردد. لازم به ذکر است، رجوع زن به مهریه امکان رجوع به طلاق را برای مرد نیز فراهم می‌کند.
طلاق بائن یائسه چیست؟
خانم یائسه به خانمی گفته می‌شود که به علت بالا رفتن سن، دیگر عادات ماهانه ندارد. طبق قانون مدنی، طلاق زن یائسه عده ندارد؛ یعنی خانم میتواند بدون نیاز به نگه داشتن عده، بلافاصله دوباره ازدواج کند. علت این مساله این است که خانم‌های یائسه دیگر نمی‌توانند باردار شوند و به این شکل امکان اختلاط نسل وجود نخواهد داشت. در نتیجه، طلاق زن یائسه عده ندارد. گفتنی است، خانم‌های بالای 50 سال که یائسه هستند و طلاق می‌گیرند، عده طلاق بائن نخواهند داشت.
طلاق بائن مبارات چیست؟
در طلاق بائن مبارات، زن و مرد هر دو نسبت به یکدیگر علاقه‌ای ندارند و به علت کراهتی که از یکدیگر دارند، تصمیم به جدایی می‌گیرند. در این نوع از طلاق بائن، زن و مرد با یکدیگر قرارها و تعهدهایی می‌گذارند و بر اساس آن‌ها از هم جدا می‌شوند.
مفهوم سه طلاق پس از سه وصلت
منظور از سه طلاقه، در واقع سومین طلاق بعد از دو بار نکاح یا طلاق رجعی است.
مدت عده طلاق بائن
داشتن یا نداشتن عده، مسئله مهمی در طلاق نوع بائن محسوب می‌شود. «عده» به معنای جاری شدن صیغه طلاق است و مربوط به زن پس از طلاق می‌شود. بهتر است بدانید، زن بلافاصله پس از طلاق نمی‌تواند ازدواج کند و باید مدتی سپری شود تا اجازه ازدواج مجدد را از نظر قانونی داشته باشد.
در طلاق رجعی، در مدت عده این حق برای مرد وجود دارد که مجدد به زن رجوع کند؛ اما در طلاق بائن چنین مسئله‌ای امکان‌پذیر نیست. در طلاق بائن به علت یائسگی یا طلاق قبل از نزدیکی، عده وجود ندارد و علاوه بر اینکه امکان رجوع برای مرد نیست، زن نیز میتواند بلافاصله بعد از طلاق دوباره ازدواج کند. عده در طلاق مبارات و خلع نیز باید رعایت شود؛ مگر زمانی که زن به مهریه خود رجوع کند و در نتیجه، مرد هم میتواند به زن رجوع نماید. در نظر داشته باشید که در نوع سه‌طلاقه خانم باید عده طلاق را نگه دارد و امکان رجوع نیز برای مرد فراهم نیست.
مهریه در طلاق بائن
در تمام انواع طلاق بائن (به‌غیر از طلاق خلع که زن مهریه خود را می‌بخشد.) مهریه باید به‌طور کامل به زن پرداخت گردد. مهریه به همان اندازه‌ای است که در زمان ازدواج معین شده و مرد باید آن را بپردازد؛ به‌خصوص اگر باشد. در طلاق مبارات نیز چون طلاق به علت عدم علاقه دو طرف به یکدیگر صورت می‌گیرد، زن و مرد می‌توانند روی مقدار مهریه توافق کنند و مقدار پرداخت‌شده کمتر از میزان تعیین‌شده در زمان ازدواج باشد.
طلاق توافقی بائن است یا رجعی؟
همان‌طور که اشاره کردیم، اگر زن و مرد به علت کراهتی که از هم دارند طلاق بگیرند، این نوع طلاق، طلاق بائن مبارات محسوب می‌شود که در نتیجه مرد حق رجوع به زن را نخواهد داشت.
امکان رجوع در طلاق بائن
همان‌طور که گفته شد، طلاق بائن در مقابل طلاق رجعی قرار دارد. یعنی امکان رجوع برای مرد وجود نداشته و قانون نیز این را به صراحت بیان می‌کند. تنها در موارد طلاق خلع و مبارات که زن تصمیم می‌گیرد به مهریه خود در زمان عده رجوع کند، امکان رجوع برای مرد نیز فراهم می‌گردد.
ازدواج در عده طلاق بائن
ازدواج مجدد برای زن در طلاق بائن، پس از عده امکان‌پذیر است. عده زمانی است که باید پس از طلاق بگذرد تا زن دوباره بتواند ازدواج نماید. عده در بعضی از انواع طلاق بائن وجود دارد و در بعضی دیگر نیاز نیست که زن عده را نگه دارد. برای مثال، زن یائسه میتواند بدون محدودیت بلافاصله پس از طلاق دوباره ازدواج کند. در مورد مرد نیز این نکته حائز اهمیت است که امکان رجوع برای وی وجود ندارد. یعنی نمی‌تواند پس از طلاق بائن بدون ازدواج مجدد با آن زن، او را به همسری خود در بیاورد و با او آشتی کند.
وضعیت پرداخت نفقه در طلاق بائن
در طلاق رجعی که مرد میتواند به زن رجوع کند، همچنان مرد وظیفه پرداخت نفقه به زن را دارد و از لحاظ قانونی باید آن را بپردازد. اما در طلاق بائن، مرد دیگر در برابر پرداخت نفقه مسئولیتی ندارد و نیازی نیست آن را پرداخت کند. تنها در طلاق رجعی است که مرد باید همچنان نفقه را به زن بپردازد؛ مانند زمانی که زن و شوهر بوده‌اند. به‌طورکلی، فرقی ندارد که کدام طلاق از نوع بائن است. چه در طلاق خلع، چه در طلاق مبارات و… نفقه به‌هیچ‌وجه از طرف مرد پرداخت نخواهد شد. البته توجه داشته باشید که پرداخت نفقه در طلاق رجعی، تنها در زمان عده به عهده مرد است و پس از گذشت این زمان، این وظیفه از او سلب خواهد شد.
طلاق بائن خلع نوبت اول چیست؟
طلاق بائن از نوع خلع نوبت اول، به این صورت است که طلاق به علت عدم علاقه زن به مرد انجام می‌شود و زن تمام مهریه خود را می‌بخشد. طلاقی که دادگاه زوج را مجبور به طلاق کند، درخواست طلاق از جانب زوجه باشد و همچنین طلاقی که توافقی باشد، طلاق خلع محسوب می‌گردد.
طلاق خلع نوبت اول به این معنی است که زن و مرد اولین بار است که از هم طلاق می‌گیرند. اگر این دو شخص دوباره با یکدیگر ازدواج کنند و مجددا به علت کراهت زن از مرد طلاق بگیرند، طلاق بائن، طلاق خلع نوبت دوم محسوب می‌گردد. در طلاق خلع، زن مهریه خود را بذل می‌کند و این باید در متن وکالت طلاق ذکر شود. کلمه «خلع» نیز به معنای «بخشش» است و بیان می‌کند که زن در این نوع طلاق، مهریه یا مال دیگری را می‌بخشد تا مرد او را طلاق دهد.
طلاق بائن خلعی عده دارد؟
بله، عده دارد.
جمع‌بندی
در این متن تلاش کردیم تا مفهوم، انواع، مدت عده طلاق بائن و همچنین، سایر جزئیات این نوع طلاق را پوشش دهیم. ازآنجاکه طلاق پروسه‌ای پیچیده است و نیاز به دانش کافی دارد، توصیه می‌کنیم مشاوران و وکلای حرفه‌ای کمک بگیرید تا این مسیر برای شما هموارتر شود. همچنین، می‌توانید برای دریافت نتیجه بهتر از یک کمک بگیرید.
منبع: