تب در کودکان ممکن است به صورت خود به خود اتفاق بیفتد و یک علامت موقتی باشد، اما در برخی موارد ممکن است نشانه بیماری جدی باشد. به عنوان مثال، تب ممکن است نشانه یک عفونت، آنفولانزا، التهاب ریه، آسم، برونشیت، عفونت گوش و حلق، عفونت ادراری، عفونت مجاری هوایی، عفونت گوارشی، عفونت مجاری صفراوی و یا بیماریهای دیگر باشد.
اگر تب در کودکان به صورت مداوم و یا به میزان بالایی باشد و همراه با علائمی مانند سردرد شدید، استفراغ و تهوع، کاهش وزن، خشکی دهان، بیاشتهایی، تنگی نفس، تغییر رنگ پوست و یا بروز علائم دیگر باشد، لازم است به پزشک مراجعه شود؛ چرا که ممکن است نشاندهنده وجود مشکلات جدی در سلامتی کودک باشد.
در بعضی موارد، تب بالا میتواند منجر به تشدید بیماریهای قلبی، تنفسی و یا مغزی شود و در برخی موارد میتواند به عوارض جدی مانند تشنج، نارسایی کلیه و یا سایر عوارض ناشی از گرمای بدن منجر شود.
تب کودکان چند درجه است؟
تب کودکان ممکن است در دماعای مختلفی اتفاق بیافتد، اما به طور کلی، دمای بالای ۳۷ درجه سانتیگراد (۹۸.۶ درجه فارنهایت) به عنوان تب در نظر گرفته میشود و دمای بالای ۳۹ درجه سانتیگراد (۱۰۲.۲ درجه فارنهایت) به عنوان تب شدید در نظر گرفته میشود. اما میزان تب در هر کودک بستگی به عوامل مختلفی مانند سن، وضعیت سلامتی و جنسیت دارد.
از طرفی، ممکن است کودک شما دارای تب کمتر از ۳۷ درجه سانتیگراد باشد، اما دچار علائم دیگری همچون درد، سرفه و یا سایر علائم عفونی باشد. لذا برای تشخیص صحیح و درمان درست، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
روش های اندازه گیری تب کودکان
روشهای مختلفی برای اندازهگیری دمای بدن کودکان وجود دارد، اما دو روش مهم و پرکاربرد برای اندازهگیری تب کودکان عبارتند از:
۱- اندازهگیری دمای بدن با تب سنج دیجیتال: تب سنج دیجیتال امروزه به عنوان یکی از روشهای دقیق و قابل اطمینان برای اندازهگیری دمای بدن استفاده میشود. این روش به راحتی قابل استفاده است. بیشتر مدلهای تب سنجهای دیجیتال دارای صفحه نمایش با خوانایی بالا هستند. در این روش تب سنج دیجیتال را زیر بغل کودک قرار دهید و صبر کنید تا تب سنج دمای بدن را نشان دهد. در صورتی که تب سنج دیجیتال دارای قابلیت اندازهگیری درون گوش هم باشد، میتوانید از این روش نیز استفاده کنید.
۲- اندازهگیری دمای بدن با تب سنج جیوهای: تب سنج جیوهای به عنوان یکی از روشهای سنتی برای اندازهگیری دمای بدن کودکان مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش تب سنج جیوهای را زیر بغل کودک قرار داده و صبر کنید تا دمای بدن کودک نشان داده شود. با این حال، توجه داشته باشید که استفاده از تب سنج جیوهای ممکن است دقیق نباشد و نیاز به تجدیدنظر در نتیجه داشته باشد.
تب کودکان در چه صورتی خطرناک است؟
تب در کودکان ممکن است نشانه ابتلا به بیماریهای مختلف باشد. در بسیاری از موارد، تب نشانهای از عفونت و علائم دیگر مانند سرفه، سردرد و درد گلویی است. در اکثر موارد، تب در کودکان خطرناک نیست و با درمان مناسب و استراحت کافی بهبود پیدا میکند.
اما در برخی موارد، تب ممکن است نشانه بیماریهای خطرناکتری باشد که نیاز به بررسی دقیق و درمان مناسب دارند. برخی از بیماریهایی که با تب در کودکان همراه هستند عبارتند از:
- التهاب ریهها (نیمهشدید تا شدید)
- عفونتهای بخش فوقانی تنفسی (مانند عفونت گلو، سینوس و یا گوش)
- عفونت مجاری ادراری
- بیماریهایی که مرتبط با پوست هستند (مانند سلولیت و لوسمی)
- بیماریهای عفونی خطرناک مانند سپتیسمی، مالتوس، بیماری لایم، آنفلوآنزای خطرناک و ویروسهایی که مربوط به COVID-19 هستند.
سه روش پایین آوردن تب کودکان در خانه
۱- استفاده از داروهای ضد تب: معمولاً استفاده از داروهای ضد تب مانند پاراستامول و یا ایبوپروفن میتواند به کاهش تب کودک شما کمک کند. قبل از استفاده از هر نوع دارو بهتر است با پزشک خود مشورت کنید و دستورالعملهای دقیق مربوط به دوز و زمان مصرف دارو را دنبال کنید.
۲- استفاده از پوشش سرد: استفاده از پوششهای سرد مانند پتوی سرد، حوله سرد و یا شستشو با آب خنک (همدمای محیط و نه خیلی سرد) میتواند به کاهش تب کودک کمک کند. با این حال، مطمئن شوید که پوشش بسیار سرد نیست تا کودک خود را در معرض بیماریهای دیگر قرار ندهید.
۳- ایجاد محیط خنک و خشک: تب کودکان معمولاً به دلیل عفونتهای ویروسی یا باکتریایی اتفاق میافتد، بنابراین بالا رفتن حرارت بدن یکی از واکنشهای طبیعی آن به بیماری است. ایجاد محیط خشک و خنک میتواند به کاهش تب کودک کمک کند. باز کردن پنجرهها و یا استفاده از تهویه مناسب و هوای خنک و خشک میتواند در این زمینه مفید باشد.
علت قطع نشدن تب در کودکان
تب در کودکان ممکن است به دلایل مختلفی ناشی شود، از جمله عفونتهای ویروسی یا باکتریایی، التهابات، واکنش به دارو، بیماریهای التهابی یا ایمنی و غیره. در بسیاری از موارد، تب برای چند روز بوده و سپس به طور خودکار کاهش مییابد. اما در برخی موارد، تب به مدت طولانیتری ادامه دارد و ممکن است علت قطع نشدن آن وجود عفونت مزمن، بیماریهای خودایمنی یا سایر بیماریها باشد.
علاوه بر این، برخی داروها ممکن است باعث افزایش دمای بدن شوند و در برخی موارد تب را نتوان کنترل کرد. همچنین، ممکن است به علت عوارض جانبی داروها، بیماریهای کبدی یا مشکلات دیگر سلامتی، تب را نتوان کنترل کرد.
اگر فرزند شما تب بالای ۳۸ درجه دارد و بیش از ۲۴ ساعت ادامه دارد، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید. پزشک شما برای تشخیص علت تب کودکتان ممکن است تستهایی را انجام دهد و در صورت لزوم، درمان مناسب را تجویز کند.
اگر تب کودک با روش های خانگی پایین نیامد چه کنیم؟
اگر تب کودک با روشهای خانگی پایین نیامد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. در بسیاری از موارد، تب در کودکان خطرناک نیست و با استفاده از داروهای ضد تب و استراحت کافی، بهبود پیدا میکند. با این حال، اگر تب همراه با علائم دیگری مانند سرفه، سردرد، درد گلویی، درد شکم و یا تنفس سخت شده باشد، بهتر است سریعا به پزشک مراجعه کنید.
همچنین، اگر کودک شما دارای تب بالای ۳۹ درجه سانتیگراد است، بهتر است سریعا به پزشک مراجعه کنید. در این موارد، پزشک ممکن است داروهای قویتری را به شکل دهانی یا تزریقی تجویز کند تا تب را کاهش دهد.
لازم به ذکر است که استفاده از روشهای خانگی جهت کاهش تب به تنهایی مناسب نیست و در برخی موارد ممکن است باعث تأخیر در درمان و تشدید بیماری شود. در همه حالتها بهتر است با پزشک مشورت کنید و راهنماییهای ایشان را در خصوص درمان تب دنبال کنید.