روانشناسی (سایکولوژی=Psychology) بهعنوان یکی از شاخههای پزشکی محسوب میشود و متخصصان این رشته، همواره تأثیر ویژهای را روی سلامت روان افراد جامعه خواهند داشت؛ چنانکه در نظر داشته باشید که انواع افراد نوجوان و بزرگسال دارای ویژگیهای خاصی نظیر، مصرف مواد مخدر و الکل افراطی، اضطراب شدید، روحیات کمالگرایانه، اختلال هویت تجزیهای، اختلال شخصیت مرزی، روحیات پرخاشگرانه، افسردگی و…، باید به روانشناسان و روانپزشکان مراجعه کنند. با توجه به گستردگی موارد اختلالات روانی و حوزههای روانشناسی، روانشناختی و رواندرمانی، ما با انواع شاخههای سایکولوژی روبهرو هستیم. هر یک از این شاخهها، به حوزه خاصی از سلامت روان فرد و جامعه میپردازند و مشخصاً از متخصصان مربوط به خود، بهره میبرند.
انواع روانشناسی
در چند قرن اخیر، سایکولوژی به یک موضوع بسیار پراهمیت تبدیلشده است؛ بهطوریکه بسیاری از کارشناسان معتقدند که با رشد و تفکیک هرچه بیشتر شاخههای روانشناسی، روند تشخیص بیماریهای روانی سریعتر میشود. ضمناً میتوان فرآیند بهبود را توسط افراد متخصصتر، تسریع بخشید. جالب است بدانید که تاکنون بالغبر پنجاه شاخه از علم سایکولوژی شناساییشده است؛ که 8 شاخه اصلیتر آنها، عبارتاند از:
- 1. روانشناسی بالینی
- 2. سایکولوژی شخصیت
- 3. مثبتگرا
- 4. اجتماعی
- 5. سلامت روان یا سایکولوژی سلامت
- 6. روانشناسی کودک
- 7. تربیتی
- 8. رشد
در ادامه به بررسی برخی از شاخههای عنوانشده میپردازیم.
روانشناسی بالینی
روانشناسی بالینی، بدون شک بهعنوان پراهمیتترین شاخه سایکولوژی شناخته میشود که طیف گستردهای از معضلات و اختلالات را در بر میگیرد. همواره تئوریهای گستردهای برای این شاخه تعریفشده است و با استفاده از این تئوریها، دستورالعملهای پزشکی و تجربیات گرانقدر، روانشناسان بالینی به تشخیص و درمان اختلالات مربوط به این حوزه اقدام میکنند.
به خاطر داشته باشید که مواردی نظیر، افسردگی حاد و خفیف، رفتارهای نامناسب حاصل از مصرف شدید الکل و مواد مخدر، اضطراب سطح بالا، مشکلات خانوادگی و زناشویی، اختلالات جنسی، مشکلات غذا خوردن، اختلالات خواب، مشاهده مشکلات حاد در رفتار اجتماعی و عدم ارتباطگیری جمعی و…، همگی میتوانند توسط روانشناسان شاخه بالینی موردمطالعه قرار گیرند. غالباً عموم مراجعهکنندگان به متخصصان این شاخه، بسیار افسرده هستند و نیاز به انجام آزمایشهای ابتدایی برای بررسی افسردگی و سلامت دارند.
سایکولوژی شخصیت
قطعاً از پیچیدهترین شاخههای روانشناسی محسوب میشود که دارای تئوریهای گستردهای است. برای شناخت شخصیت هر فرد، غالباً باید به پارامترهایی متعددی همچون موارد زیر اشاره داشت:
- احساسات شخصی
- شرایط زندگی و میزان مقاومت وی در شرایط مختلف
- کنشها و واکنشهای اجتماعی
- سطح اعتقاد و باورها
- میزان هوش
- میزان پشتکار برای پیشرفت و یا حل موانع زندگی
- طرز تفکر
- سطح عمل به باورها و تفکرات
غالباً افرادی که در اکثر پارامترهای فوق دارای ضرایب عجیب و خاصی در تستها باشند، به انواع اختلالات شخصیتی همچون، اختلال هویت تجزیهای، معضل شخصیت نمایشی، اختلال شخصیت مرزی و… دچار هستند. روانشناسان در شاخه روانشناسی شخصیت، همواره سعی میکنند تا به ابعاد پیدا و پنهان شخصیت هر فرد دست پیدا کنند و بتوانند با کنترل رفتارهای سوء و افراط و تفریطهای رفتاری و شخصیتی، اختلالات مختلفی را در افراد برطرف نمایند. بدین ترتیب فرد موردنظر، به انسان مفیدتر و باثباتتری برای جامعه خود، تبدیل خواهد شد.
روانشناسی مثبتگرا
شاید جالبترین و دوستداشتنیترین شاخه علم Psychology، روانشناسی مثبتگرا باشد. روانشناسان مثبتگرا، معمولاً ابتدا باحوصله به درد دلها و صحبتهای مراجعین خود گوش میدهند و ریشه ناآرامیها، غمگینی و معضلات را در فرد شناسایی میکنند. سپس متخصصین سایکولوژی مثبتگرا، سعی میکنند تا با القاء احساس مثبت، حس شادی، دیدگاه قدرتمندتر، خوشبینی، شجاعت، باور بیشتر به تواناییها، شکرگزاری، پیوند با خاطرات خوب گذشته، تشویق فرد برای ساخت آیندهای درخشان و…، زمینه رشد وی و برطرف کردن معضلات روحی و عملی را فراهم کنند. مطابق تحقیقهای انجامشده، میزان تأثیرپذیری و بهبود مراجعین خانم برای این حوزه، بسیار بیشتر از مردان خواهد بود. افزایش اضطرابهای مردم در جامعه امروزی، این حوزه از روانشناسی را با محبوبیت ویژهای مواجه کرده است.
روانشناسی اجتماعی
روان شناسان اجتماعی همواره در تلاش هستند تا افراد کمرو، خجالتی، ناهنجار، دارای معضلات ایجاد روابط، افسرده و گوشهگیر را برای افزایش هنر تعامل و ارتباطگیری اجتماعی آماده کنند. بدین ترتیب این دست از افراد، میتوانند با بهرهگیری از تئوریها و تلاشهای عملی کارشناسان حوزه روانشناسی اجتماعی، حضور مؤثرتر و پربارتر خود را در جامعه حس نمایند. بسیاری از گروههای رواندرمانی اجتماعی برای حل مشکل مراجعین خود، اقدام به برگزاری جلسههای جمعی میکنند تا افراد دارای اختلالات مشابه، در یک محیط جمع شده و ضمن ارتباط گرفتن با یکدیگر، از میزان خجالتهای اجتماعی و بیدلیل خود کم کنند.
سایکولوژی تربیتی
روانشناسی تربیتی، یکی دیگر از مهمترین شاخههای علم Psychology محسوب میشود. در پی تربیت هرچه بهتر و کاملتر فرزندان، قطعاً شاهد انواع محیطهای اجتماعی آرامتر، مؤدبتر، سازش پذیرتر و امنتری خواهیم بود. معمولاً تمرکز این شاخه، بیشتر روی واکاوی نحوه تربیت سنین کودک، نوجوان و نهایتاً جوان خواهد بود. البته بزرگسالان نیز همواره توسط روانشناسان تربیتی موردبررسی قرار میگیرند؛ چنانکه گذشته مراجعین بزرگسال، بررسی خواهد شد. دو سرفصل کاری اصلی روانشناسان تربیتی، عبارت است از:
- کشف مهارتها و استعدادها: ازجمله مهمترین اقدامات روانشناسان تربیتی، کشف و تربیت مهارتها، استعدادها و علایق افراد خواهد بود.
- بررسی تربیت والدین: در این راستا، مواردی نظیر، محیط زندگی فرد، شخصیت والدین، نحوه تربیت، وضعیت مالی، مشکلات موجود در خانوادهها، دایره دوستان صمیمی و… موردبررسی قرار میگیرد و بر اساس چنین دادههایی، میزان تربیت فرد و درصد صحیح بودن رفتارهای وی مشخص میشود.
روانشناسان همواره باید با بهبود نحوه رفتار، گفتار و درک در افراد با سطح پایین تربیتی، آنها را به انسانهای بهتری برای جامعه تبدیل کنند.
روان شناسی رشد
این شاخه به کلیات تحولات رخداده روی آناتومی بدن و شخصیت هر فرد، از دوران جنینی تا پیری و مرگ میپردازد. البته بیشترین زوم شاخه روانشناسی رشد، روی سنین کودکی و نوجوانی فرد خواهد بود. با رخ دادن اتفاقات بسیار خاص در دهه سوم زندگی افراد، بررسی دوران جوانی فرد نیز میتواند بسیار حائز اهمیت باشد.
مجله اینترنتی آسمونی و پوشش کامل مقالات حوزه روانشناسی
مجله اینترنتی آسمونی بهعنوان بزرگترین پورتال خبری–محتوایی کشور، در کنار پوشش لحظهای اخبار ایران و جهان و ارائه گسترده مقالات مربوط به انواع موضوعات (مد و پوشاک، ورزشی، اقتصادی، بازارهای سرمایهگذاری، تاریخ و فرهنگ، هنر، موسیقی، سینما و…)، دارای بخش سلامت نیز است. به دلیل قرارگیری انواع مطالب جذاب و کاربردی حوزه سلامت روان و انواع شاخههای سایکولوژی، بخش «سلامت» مجله اینترنتی آسمونی محبوبیت زیادی در میان کاربران دارد.
البته کارشناسان حرفهای این وبسایت به حوزههای 24 گانه دستهبندی مطالب و موضوعات اکتفا نکرده و همواره سعی دارند تا در انجام و ارائه امور خلاقانه، پیش رو باشند. در همین زمینه، پیشنهاد میکنیم نظرات و پیشنهادهای خود را با ما در میان بگذارید. همچنین به دلیل بازدیدهای میلیونی از مطالب این پورتال جامع، وبسایت آسمونی همواره آماده پذیرش تبلیغات کسبوکارهای اینترنتی مختلف خواهد بود.