ایسیو (ecu) چیست؟
در توضیح ایسیو (ecu) باید گفت که این قطعه در حقیقت مغز یک ماشین است. خودروهای مدرن و جدید در حقیقت کامپیوترهایی هستند که برنامه‌ریزی شده و حرکت می‌کنند.
به عبارت دیگر خودروها کامپیوترهای چرخ‌داری هستند که برای عملکرد صحیح، باید تمامی قسمت‌های آنبه درستی کار کنند. ای سی یو قطعه‌ای است که از یک برد الکترونیکی، چندین مدار پیچیده، قاب محافظ، پردازنده و حافظه تشکیل شده است.
این قطعه با نام کامپیوتر ماشین نیز شناخته میشود و وظیفه کنترل و هماهنگی قسمت‌های مختلفی از خودرو مانند چراغ‌ها، برف پاک کن، قفل درب‌ها و سایر قسمت‌های مربوطه را برعهده دارد.
این واحد الکترونیکی دارای یک تراشه اختصاصی است که به محض اتصال به برق، سیستم عاملی که برای کارکرد خودش نیاز است را اجرا می‌کند. سپس سایر قسمت‌ها را راه اندازی می‌کند. سپس با سنسور و عملگرها ارتباط برقرار نموده تا بتواند اطلاعات خام مورد نیاز خود را از آن‌ها دریافت کند.
همان طور که می‌دانید خودروسازان به صورت مرتب، خودروهای خود را آپدیت و بروز می‌کنند و به آن‌ها آپشن‌هایی اضافه می‌کنند. لازم به ذکر است که قیمت ایسیو با توجه به نرخ ارز بالا و پایین می شود و قیمت ارز دقیقا روی خرید ایسیو برای شرکت ها فروش ایسیو و مشتری تاثیر مستقیم می گذارد.
این بدان معنی است که با افزودن هر آپشن، باید نرم افزار و و گاهی سخت افزار ایسیو نیز به روز شود تا توانایی پشتیبانی و اجرای آن آپشن را به دست آورد.
پس می‌توان گفت که ایسیو (ECU) عضو جدایی ناپذیر در صنعت خودرو سازی است.
Ecu مخفف چیست؟
ایسیو مخفف Electronic Control Unit است و به معنی واحد کنترل الکترونیکی می‌باشد. توجه داشته باشید گاهی نیز به آن ecu موتور می‌گویند.
Ecu خودرو به شکل‌های دیگری نیز شناخته شده و نوشته میشود. برای مثال برخی افراد این قطعه را ای سی یو و یا کامپیوتر ماشین نیز می‌نامند.
ای سی یو با موتور خودرو ارتباط مستقیمی دارد و این ارتباط سبب شده است تا عملکرد صحیح موتور و ecu به یکدیگر وابسته باشد.
برای مثال اگر ایسیو میزان سوخت تزریقی مطلوبی در اختیار موتور خودرو قرار ندهد، خودرو ریپ زده و حتی خاموش میشود و اگر بیشتر از نیاز موتور سوخت تزریق کند، موتور شروع به خام سوزاندن سوخت نموده و باعث افزایش مصرف سوخت خودرو میشود.
وظیفه اصلی ایسیو (ecu) چیست؟
از میان کاربرد و وظیفه اصلی ایسیو (ecu) می‌توان به تزریق سوخت، زمان جرقه برای احتراق، کنترل و هماهنگ مردن اجزای الکتریکی نظیر چراغ‌ها و سایر قسمت‌های خودرو اشاره نمود.
در هر خودرو سنسورهایی وجود دارد که وظیفه جمع‌آوری اطلاعات برای کامپیوتر و ایسیو را برعهده دارند. این سنسورها دررقسمت‌ها مختلف خودرو نصب شده و اطلاعات خام را جهت پردازش و ارسال دستور مناسب، به ecu ارسال می‌کنند.
ای سی یو نیز با توجه به اطلاعات دریافتی، شرایط را بررسی کرده و دستور لازم را جهت کارکرد مناسب خودرو را به قسمت مربوطه ارسال می‌کند. درنتیجه سبب هماهنگی میان اجزای مختلف خودرو میشود.
برای مثال همان‌طور که هوا به داخل مکیده میشود، باید سوخت کافی برای ایجاد قدرت برای حفظ کارکرد موتور تامین شود، این امر نیازمند دخالت دریچه گاز و منیفولد است.
اگر این قطعات خللی در کارشان ایجاد شود یا اطلاعات درستی به آن‌ها داده نشود، به طور موقت از کار می‌افتند و وظیفه‌ی خود را به درستی انجام نمی‌دهند. ایجاد هماهنگی در چنین شرایطی برعهده ایسیو می‌باشد.
نحوه‌ی عملکرد ای سی یو چگونه است؟
با توجه به توضیحاتی که تا الان ارائه شده است، می‌توان فهمید که عملکرد ایسیو چگونه است. برای اینکه بهتر متوجه اهمیت موضوع شوید، در ادامه مقاله به توضیحات جزئی‌تر و بیشتری پرداخته شده است:
- ورود اطلاعات خام: ابتدا اطلاعات توسط حسگر و عملگرها جمع‌آوری شده و به سمت کامپیوتر ماشین ارسال می‌شوند. این اطلاعات تنها برای ایسیو دارای ارزش هستند و باید عملیاتی برروی آن‌ها انجام شود تا بتوانند برای هدایت سایر قسمت‌ها مورد استفاده قرار بگیرند.
- ذخیره سازی اطلاعات: داده‌ها از سنسورها دریافت شده و در حافظه موقت ای سی یو ذخیره می‌شوند. این داده‌ها به صورت دوره‌ای و سریالی باید آپدیت شوند تا در کارکرد خودرو مشکلی پیش نیاید.
- پردازش: این داده‌ها توسط پردازنده و میکروچیپی که درون ای سی یو قرار دارد، پردازش می‌شوند. این پردازش به زمان زیادی نیاز ندارد و این عمل را تنها در چند ثانیه انجام می‌دهد.
- خروجی و نتیجه نهایی: زمانی که اطلاعات پردازش شدند، با توجه به نرم افزار و تنظیماتی که از قبل روی ecu بارگذاری شده است، دستورات مربوط به هر بخش ارسال می‌شوند.
مزایای استفاده از ایسیو (ECU) در خودرو:
- کاهش پیچیدگی سیم‌کشی خودرو: اگر کامپیوتر را قلب خودرو در نظر بگیریم، برای اینکه جریان در تمامی عضوها برقرار باشد، از قلب به هر عضو باید یک رگ را در نظر بگیریم. حال تصور کنید چند صد عضو وجود دارد؟! استفاده از ecu و بهره‌گیری این قطعه از سیستم کنترل کننده منطقه‌ای can، باعث شد تا حجم سیم‌کشی به شدت پائین بیاید.
- تسریع در عیب‌یابی: فرض کنید در یک خودرو قطعه‌ای وجود دارد که اگر خودرویتان دچار نقص شود، به شما می‌گوید که دقیقا کدام قطعه معیوب است. در مقابل خودوریی وجود دارد که فقط می‌دانید معیوب است. عیب‌یابی و تعمیر کدام خودور راحت و آسان‌تر است؟ دومین مزیت استفاده از ای سی یو تسریع در عیب‌یابی و رفع ایراد است.
- بهبود ایمنی و راحتی سرنشیننان: با اضافه شدن برخی آپشن‌ها به خودرو نظیز ایربگ، ترمز ضد قفل ای بی اس (abs) و… پشتیبانی و امکان استفاده از این آپشن‌ها، نیازمند قطعه‌ای بود که عملکردی آنی داشته باشد. برای مثال در زمان تصادف بتواند دستور باز شدن ایربگ را در کمتر از یک ثانیه ارسال کند. همین دلایل سبب شد تا خودروسازان از ای سی یو استفاده کنند.
- کاهش آلودگی و آلایندگی: همان طور که گفته شد تنظیم میزان سوخت تزریقی به موتور خودرو برعهده و تحت نظر ایسیو امکان پذیر است. در نتیجه استفاده از ECU و تنظیم کردن میزان سوخت، تاثیر مستقیمی د رآلایندگی خودرو دارد.
- استفاده از کامپیوتر ماشین علاوه بر مزیت‌های ذکر شده، مزایای دیگری نیز دارد. امکان ایجاد سرگرمی، استفاده از رادیو و بلوتوث، ردیاب و نقشه‌یاب‌های ماهواره‌ای و… از دیگر مزایای ایسیو هستند.
معایب ایسیو (ecu) کدامند؟
در حقیقت معایب ایسیو به هزینه خرید، تعمیر و نگه‌داری آن مرتبط است. در صورتی که ای سی یو دچار ایراد سخت افزاری باشد، هزینه تعمیر نسبتا بالایی برای دارندگان خودرو دارد.
قیمت بالا و گران بودن کامپیوتر خودرو باعث شده است تا سارقان به دنبال این یونیت الکترونیکی باشند. توصیه میشود از قفل کاپوت و دزدگیرهای حرفه‌ای استفاده کنید تا احتمال سرقت ایسیو را کاهش دهید.
جدول قیمت تقریبی انواع ایسیو(ecu)
با توجه به قیمت دلار و نوسانات بازار، از درج قیمت‌های دقیق انواع ایسیو معذوریم. اما به منظوراطلاع رسانی به شما عزیزان قیمت تقریبی هر محصول در جدول زیر قابل مشاهده می‌باشد.
لازم به ذکر است قیمت هر کامپیوتر خودرو با توجه به برند و مدل آن متغیر بوده و قیمت‌های درج شده در جدول زیر برای تاریخی است که قیمت دلار 45 هزار تومان است:
| نام خودرو | قیمت حداقلی ایسیو | قیمت حد اکثری ایسیو |
| سمند | 3 میلیون تومان | 15 میلیون تومان |
| پژو پارس | 3 میلیون و 500 هزار تومان | 9 میلیون تومان |
| پژو 206 | 4 میلیون و 500 هزار تومان | 11 میلیون تومان |
| ال 90 | 6 میلیون تومان | 9 میلیون تومان |
| پراید | 3 میلیون و 500 هزار تومان | 7 میلیون تومان |
| رانا | 5 میلیون و 500 هزار تومان | 8 میلیون تومان |
| پیکان | 2 میلیون و 500 هزار تومان | 4 میلیون تومان |
| Mvm x22 | 7 میلیون تومان | 9 میلیون تومان |
| لیفان 520 | 8 میلیون تومان | 10 میلیون تومان |
| لیفان x60 | 6 میلیون تومان | 8 میلیون تومان |
دلایل خرابی کامپیوتر ماشین
دلایل خرابی کامپیوتر خودرو (ایسیو) علل متفاوتی دارد. این خرابی و نقص‌ها ممکن است نرم افزاری و یا سخت افزاری باشند. ایرادهای نرم افزاری معمولا با ریمپ رفع شده و ایسیو قابل استفاده است.
اما ایرادهای سخت افزاری نیاز به تعمیر قطعات و اجزای ecu است که گاهی نیز با توجه به آسیب‌های شدید، تعمیر آن صرفه اقتصادی نداشته و بهتر است که یک ای سی یو آکبند بخرید.
در اینجا به تعدادی از دلایل خرابی کامپیوتر خودرو اشاره شده است:
- وصل کردن وایر به بدنه به منظور تست
- برداشتن بست باتری در زمانی که خودرو روشن است
- آبخوردگی و خیس شدن قطعه
- دستکاری کردن پین‌ها
- استفاده از روش باتری به باتری برای روشن کردن خودروها
- ضربه و حرارت
- پیکربندی غیر استاندارد توسط افراد مبتدی
علایم و نشانه‌های خرابی ای سی یو (ecu)
گاهی اوقات علایم و نشانه‌های خرابی ای سی یو در صفحه کیلومتر خودرو با روشن شدن چراغ چک (check) قابل رویت است. اما گاهی نیز باید بیشتر دقت کنید تا به نقص ایسیو پی ببرید.
تعدادی از علائم خرابی ایسیو در زیر ذکر شده است که عبارتند از:
- روشن شدن چراغ چک خودرو: زمانی که خودرو روشن است، چراغ چک خاموش نشده و در حالت روشن و یا در حالت خاموش و روشن شدن پی در پی می‌ماند.
- لرزش موتور: زمانی که استارت زده و خودرو روشن میشود، بدون اینکه پدال گاز را فشار دهید خودرو شروع به لرزش کرده و در نهایت خاموش میشود.
- کم شدن قدرت موتور: قدرت موتور از حالت معمول خود کمتر شده و ماشین توان کافی را ندارد.
- ریپ زدن خودرو: موتور ماشین شروع به کار کرده و حتی با گرم شدن نیز موتور به صورت یکسان کار نمی‌کند.
- خاموش شدن موتور خودرو: ماشین روشن شده و دوباره خاموش میشود.
انواع برند و شرکت‌های سازنده ایسیو (ecu)
ایسیو در برندهای متفائتی تولید و روانه بازار میشود. اما تعدادی از این برندها و شرکت‌های سازنده ایسیو توانسته‌اند اعتماد رانندگان و مالکین خودروها را به دست بیاورند. برندهای معروف سازنده ای سی یو عبارتند از:
- کروز
- والئو
- ساژم
- کانتیننتال
- زیمنس
- بوش
- اسست
- غرب استیل (سازه پویش)
- آته
- بلژیوم
- دلفی
- واگن
- یوفین
لازم به ذکر است که بعضی از برندهای ذکر شده بلوک ای بی اس (ABS) و سایر قطعات خودرو را نیز ارائه می‌دهند و تنها مختص تولید کامپیوتر خودرو نیستند.
آیا ماشین بدون کامپیوتر (ecu) روشن میشود؟
بسیاری از افراد بر این باورند که کامپیوتر خودرو نقش مغز را دارد. فرماندهی به بسیاری از قسمت‌های خودرو برعهده واحد کنترل الکترونیکی است.
یک فرد را در نظر بگیرید، حال این سوال پیش می‌آید که اگر مغز این فرد را از او بگیرند آیا قادر است حرکت کند و زندگی خود ادامه دهد؟ جواب این مسئله به خوبی روشن است. خودرو نیز بدون ایسیو عملا یک جسم آهنین است که هیچ کارایی ندارد.
آشنایی با انواع حافظه ای سی یو
ای سی یو دارای دو نوع حافظه است. یک نوع از این حافظه‌ها دائمی است و اطلاعاتی در آن نگه‌داری میشود که برای راه اندازی و کارکرد صحیح خود ای سی یو لازم هستند.
این اطلاعات با قطع شدن جریان الکتریکی از ایسیو پاک نمی‌شوند. برای مثال یک جدول بزرگ بنام look up table در این نوع حافظه ذخیره شده است که حاوی اطلاعات سطری و ستونی (تعداد سنسورها) و اطلاعات آن‌ها است.
اما نوع حافظه دیگری نیز وجود دارد که به آن حافظه موقت (میانجی) و پلی میان پردازنده و سنسورها گفته میشود. این نوع حافظه موقت بوده و با قطع شدن جریان برق این داده‌ها و اطلاعات پاک می‌شوند. این اطلاعات معمولا شامل آخرین اطلاعات موتور، خاموش کردن خودرو و سایر اطلاعات موقتی است.
تاریخچه پیدایش ایسیو و سیستم انژکتور
با پیدایش سیستم انژکتوری و اضافه شدن یکسری از مزایا به خودروهای مدرن، باید قطعه‌ای طراحی می‌شد تا کنترل و هماهنگی این حجم از عملگرها را انجام می‌داد.
حدود صد سال پیش ایده سیستم انژکتور و استفاده از ایسیو مطرح شد. کمپانی مرسدس بنز اولین خودروهای خود را با این سیستم روانه بازار کرد که با استقبال خوبی روبه رو شد. شرکت بنز اولین ایسیو را برروی خودرو sl300 نصب و راه اندازی کرد.
ریمپ ای سی یو چیست و به چه منظور انجام میشود؟
به برنامه اصلی و اولیه‌ی ایسیو، مپ (map) گفته میشود. نرم افزار و برنامه‌ای که در حافظه ائمی ای سی یو قرار دارد، قابل آپدیت و بروزرسانی است. در حقیقت آپدیت کردن نرم افزار ایسیو را ریمپ می‌نامند.
امروزه با پیشرفت صنعت خودرو سازی، ایسیوهای قدیمی پاسخگوی نیاز خودرو سازان نیستند. یا باید ایسیوی جدید خریداری کنند و یا باید ای سی یوهای قدیمی را بروز کنند.
ریمپ ایسیو با توجه به شرایط محیطی برای هر خودرو متفاوت است. به عنوان مثال ریمپ خودرویی که در مناطق گرم و مرطوب است، با ریمپی که برای خودروهای مناطق کوهستانی انجام میشود، متفاوت است.
تست و بررسی ecu با استفاده از تستر ecu
گاهی اوقات ecu دچار مشکل میشود و امکان انتقال خودرو به مرکز عیب‌یابی نیست و یا هزینه‌ی زیادی برای شما خواهد داشت. در این صورت بهتر است ایسیو را از روی خودرو باز کرده و تنها خود یونیت را به تعمیرگاه ببرید.
تست و بررسی ecu با استفاده از تستر ایسیو انجام میشود. در حقیقت دستگاه تست ایسیو یک محیط شبیه سازی شده است. با اتصال ایسیو به دستگاه تستر، این امکان فراهم میشود که تمامی عیب‌های ای سی یو پیدا شده و رفع ایراد شود.
امروزه با استفاده از هوش مصنوعی، برنامه نویسی و دستگاه‌های الکترونیکی بسیاری از کارها به صورت شبیه سازی و رباتیک انجام می‌شوند و انسان دخالت زیادی در آن ندارد.
راه‌های جلوگیری از آسیب رسیدن به کامپیوتر ماشین
گاهی اوقات بروز یک مشکل فنی باعث میشود که کامپیوتر ماشین آسیب ببیند. اما گاهی اوقات نیز با توجه به یک سری نکات مهم می‌توان از آسیب رسیدن به کامپیوتر خودرو جلوگیری نمود.
- از وصل کردن وایر به بدنه خودرو و ایجاد جرقه پرهیز کنید.
- ابتدا خودرو را خاموش نموده و بعد اقدام به برداشتن بست باتری کنید.
- عبور از داخل چاله‌های آب می‌تواند به ایسیو و مدارهای آن آسیب جدی وارد کند.
- جا بجا کردن سوکت‌ها و پین‌ها این قطعه می‌تواند سبب آسیب شود.
- زمانیکه از روش باتری به باتری استفاده می‌کنید، بست منفی را به بدنه خودرو وصل کنید نه به قطب منفی باتری.
- در صورتی که به ریمپ ایسیو نیاز پیدا کردید، به مراکزمعتبر و متخصصین این حوزه مراجعه کنید.
توجه داشته باشید که در بسیاری از موارد می‌توانید از آسیب رسیدن به کامپیوتر خودرویتان جلوگیری نموده و از پرداخت هزینه‌های اضافی جلوگیری نمائید.
منبع : ایسیو شاپ