ترخیص کالا از گمرک یکی از مراحل مهم در فرآیند واردات و صادرات است که نیازمند دقت و دانش فنی است. این فرآیند شامل مجموعه‌ای از مراحل است که باید به ترتیب و با رعایت قوانین و مقررات انجام شود تا کالاها بتوانند از گمرک عبور کرده و وارد بازار شوند.
در این مقاله، ما به بررسی 10 مرحله اصلی در ترخیص کالا می‌پردازیم. این مراحل به ترتیب به شما نشان خواهند داد که چگونه از آغاز فرآیند ترخیص تا پایان آن پیش بروید. از جمع‌آوری مدارک و پر کردن فرم‌های لازم تا پرداخت عوارض و هزینه‌های گمرکی، هر مرحله نقش مهمی در اطمینان از یک فرآیند ترخیص موفقیت‌آمیز دارد.
مهم است که افراد و شرکت‌هایی که با گمرک سروکار دارند، با این مراحل آشنا باشند تا بتوانند به صورت کارآمد و قانونی کالاهای خود را وارد یا صادر کنند. رعایت دقیق مراحل ترخیص کالا از گمرک نه تنها از تاخیرهای غیرضروری جلوگیری می‌کند، بلکه می‌تواند هزینه‌ها را کاهش داده و از مشکلات حقوقی جلوگیری کند.
مراحل ترخیص کالا:
-
ورود کالا به گمرک و دریافت قبض انبار
مسافرت کالای مورد نظر شما به پایان می‌رسد و پس از طی تشریفات مربوط به حمل و نقل، در محل گمرک مورد نظر شما امانت سپرده می‌شود. در این مرحله، قبض انبار به شما ارائه خواهد شد که حاوی اطلاعات مفیدی نظیر شماره پروانه، نوع کالا، جزئیات مربوط به بسته‌ها و محل نگهداری آنها در انبار گمرک است.
-
تهیه و آماده‌سازی اسناد
برای اثبات مالکیت و مجوز ورود یا خروج کالا، به مجموعه‌ای از اسناد و مدارک معتبر و قانونی نیاز دارید. این اسناد شامل فاکتور، قبض بارنامه، لیست عدل‌بندی، گواهی مبدا، مجوزهای قانونی مرتبط با کالا و … می‌شود. ارائه اسناد و مدارک کامل و دقیق در این مرحله، از بروز هرگونه مشکل و اتلاف وقت در مراحل بعدی جلوگیری خواهد کرد.
-
اظهار از طریق سامانهEPL
سامانه EPL به عنوان بستر اصلی انجام امور گمرکی در ایران، نقشی کلیدی در تسهیل و تسریع فرآیند ترخیص کالا ایفا می‌کند. در این مرحله، با مراجعه به سامانه EPL و ثبت نام در آن، می‌توانید نسبت به اظهار کالای خود اقدام نمایید. ثبت اطلاعات دقیق و صحیح مربوط به کالا، اسناد و مدارک و سایر جزئیات در این سامانه، از اهمیت بالایی برخوردار است.
-
دریافت کوتاژ اظهارنامه و تعیین مسیر اظهارنامه
پس از ثبت اظهارنامه در سامانه EPL، کوتاژ اظهارنامه به شما ارائه می‌شود که حاوی اطلاعاتی مانند شناسه اظهار، کد اظهار، مسیر اظهار و سایر جزئیات مربوط به اظهارنامه شما است. مسیر اظهارنامه با توجه به نوع کالا، ارزش و سایر شرایط تعیین می‌شود.
-
کنترل و ارزیابی کالا
در این مرحله، کالای شما توسط کارشناسان خبره گمرک به صورت فیزیکی یا سیستمی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. تطابق مشخصات و اسناد ارائه شده با کالای موجود، از جمله مواردی است که در این مرحله به دقت بررسی می‌شود.
-
اخذ مجوزهای مورد نیاز
برخی از کالاها برای ترخیص از گمرک، نیازمند مجوزهای قانونی خاص از سازمان‌های ذیربط مانند سازمان غذا و دارو، سازمان استاندارد، وزارت جهاد کشاورزی و … هستند. اخذ این مجوزها بر عهده صاحب کالا یا نماینده قانونی او است.
-
بررسی تعرفه و ارزش اظهارنامه (کارشناسی)
تعرفه گمرکی و ارزش نهایی کالا توسط کارشناسان گمرک با توجه به اسناد و مدارک ارائه شده و همچنین بازرسی انجام شده، تعیین می‌شود. در صورت وجود هرگونه مغایرت، مراتب به صاحب کالا یا نماینده قانونی او جهت اصلاح و یا ارائه توضیحات لازم، ابلاغ می‌شود.
-
پرداخت حقوق و عوارض گمرکی
پس از تعیین تعرفه و ارزش نهایی کالا، میزان حقوق گمرکی و عوارض مربوطه محاسبه می‌شود. صاحب کالا یا نماینده قانونی او موظف است این مبالغ را به گمرک پرداخت نماید.
-
بارگیری و تحویل کالا از انبار گمرک
با صدور پروانه ترخیص کالا، صاحب کالا یا نماینده قانونی او می‌تواند نسبت به بارگیری و تحویل کالای خود از انبار گمرک اقدام نماید. ارائه پروانه ترخیص و سایر اسناد مربوطه در این مرحله الزامی است.
-
خروج کالا از گمرک
پس از بارگیری و تحویل کالا، با ارائه پروانه ترخیص و سایر اسناد به درب خروج گمرک، می‌توانید کالای خود را از محوطه گمرک خارج نمایید.
در نهایت، با ترخیص موفقیت‌آمیز کالا، شرکت‌ها و بازرگانان می‌توانند محصولات خود را وارد بازار کنند. این امر نشان‌دهنده اهمیت این فرآیند در تسهیل تجارت و حرکت روان کالاها در زنجیره تأمین است.
برای افرادی که با فرآیند ترخیص کالا سروکار دارند، آشنایی با این مراحل و رعایت دقیق آنها می‌تواند منجر به کاهش تأخیر، کاهش هزینه‌ها و جلوگیری از مشکلات قانونی شود. دراصل ترخیص کالا نه تنها یک الزام قانونی است، بلکه یک مهارت مهم برای موفقیت در تجارت است.