مجله سلامتی ایران/خراسان رضوی نقش قهوه در بیداری جهان غیر قابل انکار است و اینکه بگوییم قهوه نوشیدنی است که جهان را بیدار کرده بهترین توصیف برای این دانه باشد. از دانه های کوچک و سبز یک درخت در آفریقا نوشیدنی ای پدید آمد که به سرعت در سراسر جهان گسترش یافت و به یکی از جدایی ناپذیرترین بخش های فرهنگ و زندگی روزمره ما تبدیل شد.
داستان قهوه داستان سفر یک دانه از جنگل های اتیوپی تا فنجان های میلیون ها نفر در سراسر دنیاست. این سفر پر از فراز و نشیب روایتگر فرهنگ ها تمدن ها و تحولات تاریخی است. این نوشیدنی محبوب در جهان از گذشته تا امروز تغییرات شگرفی را در روش تهیه و سرو خود تجربه است.
کشف اتفاقی در اتیوپی
داستان قهوه به افسانه ای در اتیوپی بازمی گردد؛ یک چوپان اتیوپیایی متوجه شد که بزهایش پس از خوردن میوه های یک درخت خاص بسیار پرانرژی می شوند و در ادامه راهبان محلی با استفاده از این میوه ها نوشیدنی ای تهیه کردند که به آن ها انرژی و هوشیاری می داد. این نوشیدنی به تدریج در میان مردم رواج یافت و به عنوان یک نوشیدنی مقدس شناخته شد.
گسترش قهوه در جهان اسلام
پس از کشف خواص شگفت انگیز دانه های قهوه در آفریقا این نوشیدنی به سرعت در شبه جزیره عربستان و دیگر مناطق تحت تأثیر فرهنگ اسلامی گسترش یافت. صوفیان و درویشان که شب های طولانی را به عبادت و مطالعه می گذراندند از قهوه برای حفظ هوشیاری و تمرکز استفاده می کردند به همین دلیل قهوه خانه ها به سرعت به مراکز اجتماعی و فرهنگی مهمی در جهان اسلام تبدیل شدند.
قهوه نه تنها یک نوشیدنی بلکه یک نماد فرهنگی و اجتماعی در جهان اسلام بود. قهوه خانه ها به عنوان قلب تپنده این جوامع نقش مهمی در شکل گیری هویت فرهنگی و اجتماعی آن ها ایفا کردند.
ورود قهوه به ایران
قهوه در قرن های ۹ و ۱۰ هجری از سرزمین های اسلامی به ایران وارد شد و در دوره صفویه به طور گسترده کشت و مصرف می شد.
در ابتدا کشت قهوه در ایران به صورت محدود و بیشتر در مناطق جنوبی کشور انجام می شد. به تدریج قهوه خانه های کوچکی در برخی شهرهای بزرگ ایران به ویژه در اصفهان و شیراز ایجاد شدند. قهوه در ابتدا بیشتر در میان اشراف و طبقات بالای جامعه رواج داشت و به عنوان یک نوشیدنی خاص و گران قیمت شناخته می شد اما با روی کار آمدن سلسله قاجار و افزایش ارتباطات با کشورهای اروپایی قهوه خانه ها به سرعت در سراسر ایران گسترش یافتند.
در ادامه این موضوع فرهنگ قهوه خانه ای در ایران به شدت ریشه دواند و بر ادبیات موسیقی و سایر جنبه های فرهنگی تأثیر گذاشت.
قهوه نوشیدنی ای که با گذر زمان خود را با ذائقه ها و سبک زندگی های متنوع وفق داده است. تحولات چشمگیری که در روش تهیه و سرو قهوه رخ داده نتیجه ی مجموعه ای از عوامل اجتماعی اقتصادی و فرهنگی است.
با توجه به تحولاتی که در دنیای قهوه به وجود آمده است می توان گفت که این نوشیدنی صرفاً یک کالای مصرفی نیست بلکه به یک فرهنگ یک سبک زندگی و یک صنعت جهانی تبدیل شده است. با توجه به این تحولات می توان انتظار داشت که در آینده نیز شاهد تغییرات و نوآوری های بیشتری در دنیای قهوه باشیم.
می توان تصور کرد در آینده قهوه های شخصی سازی شده کاملا متناسب با ذائقه هر فرد تولید شود.همچنین قهوه های پایدار از دیگر مواردی است که می توان در آینده برای آن برنامه ریزی کرد چراکه می توان گفت تقاضا برای قهوه های تولید شده به روش های پایدار در آینده افزایش پیدا خواهد کرد. در مجموع آینده قهوه بسیار امیدوارکننده است. با توجه به تحولات فناوری و تغییر سبک زندگی می توان انتظار داشت که قهوه در آینده به نوشیدنی ای بسیار شخصی پایدار و هوشمند تبدیل شود.
در نهایت قهوه طی فرایندهایی از یک نوشیدنی ساده و محلی به یک فرهنگ جهانی تبدیل شده است. این نوشیدنی نه تنها به عنوان یک نوشیدنی انرژی زا بلکه به عنوان نمادی از فرهنگ و اجتماع نیز شناخته می شود.
انتهای پیام