تا موضوع هسته ای حل نشود تحولی در روابط با اروپا ایجاد نخواهد شد
ابوالقاسم دلفی سفیر پیشین ایران در فرانسه در گفتگو با ایلنا با اشاره به مذاکرات روز جمعه در ژنو میان معاونین وزرای امورخارجه ایران و کشور های آلمان فرانسه و انگلستان و تاثیر آن بر شرایط داخلی ایران تصریح کرد: به هر حال اصل مذاکرات و گفتگو با طرف های خارجی در سیاست خارجی امری شایسته و مورد استقبال است. پس از این همه حرف و حدیث بالاخره مذاکراتی صورت گرفته که این خود نکته مثبتی است.
تا موضوع هسته ای حل نشود تحولی در روابطمان با اروپا ایجاد نخواهد شد
وی ادامه داد: روابط ما با اروپا به دلایل مختلف پیچیده و پرتنش بوده است. به ویژه اینکه اروپا به خاطر درگیری در موضوع هسته ای از سال ها پیش حتی قبل از برجام که ما با ۵+۱ مذاکرات را آغاز کنیم با این سه کشور مذاکرات هسته ای را انجام می دادیم همیشه مشکل اصلی روابط ما با اروپا موضوع هسته ای بود که در مقطعی اعلام کردند تا این موضوع حل نشود تحولی در روابطمان ایجاد نخواهد شد. مشخص بود که موضوع هسته ای باید در دستور کارمان قرار گیرد. پس از خروج آمریکا از برجام اروپایی ها به ما گفتند که بمانید و ما مشکلات را حل خواهیم کرد اما به دلایل مختلف نتوانستند به تعهدات خود عمل کنند. شرکت های اروپایی به دلیل تحریم ها قادر به همکاری با ما نبودند. بعد از ماجرای برجام در سال های اخیر موضوع اوکراین نیز به پرونده مشکلات ما و اروپا اضافه شده است. اروپایی ها مدعی بودند که ما در کنار روسیه هستیم و این موضوع بر امنیت اروپا تأثیر گذاشته است. هرچند ما این ادعا را تکذیب کردیم اما این موضوع نیز به تنش های موجود افزوده است.
با وجود توافقاتی که با گروسی داشتیم پیش بینی نمی شد قطع نامه ای جدید صادر شود
مذاکرات ژنو فرصتی است تا دو طرف به تفاهم برسند
دلفی با بیان اینکه موضوع اتباع دو تابعیتی نیز که از کشور های مختلف اروپایی و آمریکا در ایران پرونده های قضایی دارند از دیگر مشکلاتی است که روابط ما با اروپایی ها به ویژه فرانسوی ها و آلمانی ها را تحت تأثیر قرار داده است عنوان کرد: علاوه بر این اروپا ما را به عنوان یکی از قدرت های منطقه ای با منابع عظیم انرژی محسوب می کند و به نظر می رسد که در پی بحران اوکراین ما می توانستیم یکی از تأمین کنندگان انرژی اروپا باشیم ولی به دلیل عدم ظرفیت و روابط نامناسب این امر محقق نشد. در نهایت این موارد مجموعی از مشکلات ما با اروپا بوده است که مسائل جرئی تر هم وجود دارد اما عمده آن ها مواردی بود که به آن ها اشاره شد. آخرین آن هم موضوع مناسبات ما با آژانس بود و سفر اخیر آقای گروسی به تهران نیز بر این پرونده تأثیرگذار بوده است. با وجود توافقاتی که با آقای گروسی داشتیم اروپایی ها قطعنامه ای را در شورای حکام مطرح کردند که اگرچه پیش بینی نمی شد اما به تصویب رسید. علیرغم اینکه این قطعنامه تنش ها را افزایش داد می تواند مقدمه ای برای آغاز مذاکرات جدید بین ایران و سه کشور اروپایی در ژنو باشد که جمعه برگزار خواهد شد. این مذاکرات مقدمه و فرصتی است تا دو طرف به تفاهم برسند و بایستی دید که اروپایی ها چه میزان حسن نیت از خود نشان خواهند داد. به نظر می رسد که می توان روی تمایل آن ها حساب کرد.
امیدواریم اروپایی ها به دلیل مشکلات خود با حسن نیت وارد مذاکرات شوند
این دیپلمات با سابقه وزارت امور خارجه با اشاره به تحولات میان آمریکا و اروپا اظهار کرد: اروپایی ها می دانند که به هر حال انتخابات آمریکا به پایان رسیده و ترامپ از اواسط ژانویه آینده وارد کاخ سفید خواهد شد. این موضوع موجب خواهد شد که پرونده روابط اروپا و آمریکا دوباره دستخوش تحولاتی گردد. از جمله این تحولات موضوع اوکراین است. اروپایی ها در تلاشند تا قبل از این تغییرات روابط خود را با ما در منطقه به وضعیت مناسب تری برسانند و یکی از چالش های خود را با آمریکایی ها کاهش دهند. این می تواند یکی از نقاط قوتی باشد که امیدواریم در مذاکرات روز جمعه اروپایی ها به دلیل تنگنا هایی که با آن مواجه هستند با حسن نیت بیشتر و روحیه سازنده تری وارد مذاکرات شوند. ضمن اینکه لازم است ما نیز بدانیم وضعیت ما و اروپا چگونه است و سیاست ها و عملکرد خود در سال های گذشته به ویژه فرصت هایی که در سه سال اخیر در دوران دولت سیزدهم از دست داده ایم را مجدداً تکرار نکنیم و از فرصت ها بهره برداری کنیم تا این وضعیت را به سمت منافع ملی کشور سوق دهیم.
دولت چهاردهم سیاستی متوازن با دنیا دارد
اگر روابط فقط با شرق یا فقط با غرب باشد جوابگو نیست
این سفیر سابق ایران در فرانسه با یادآوری دوره سه ساله دولت سیزدهم که سیاست نگاه به شرق را به عنوان خط مشی دولت در سیاست خارجی مطرح کرده بود گفت: روابط ما با کشور های شرق به اصطلاح گرم تر بود مخصوصا مذاکرات ما با چین و روسیه اما نتیجه ای که برای منافع کل کشور داشته باشد به دست نیامد. ما آنچه را که در روابط اقتصادی با چین به دست می آوردیم با دادن امتیازات متعدد به چینی ها تأمین می کردیم و این روابط اقتصادی به صورت یک سویه ادامه داشت. دولت چهاردهم اعلام کرده که تلاش می کند سیاست متوازن با دنیا را داشته باشد؛ به این معنا که هم با شرق و هم با غرب همکاری کند. با توجه به وضعیت ژئوپولیتیکی مان در منطقه این امکان برای ما وجود دارد که از ظرفیت های هر دو سو بهره برداری کنیم. تجربه نشان داده که روابط به تنهایی با غرب و به تنهایی با شرق جوابگو نیست. مذاکراتی که اکنون با اروپایی ها انجام می دهیم اگر موضوع بحث رفع تحریم ها و در چارچوب مذاکرات هسته ای باشد طرف اصلی مذاکرات هسته ای ما با دنیا پنج عضو دائم شورای امنیت هستند. در حال حاضر سه کشور از این پنج کشور در مذاکرات ژنو حضور ندارند. این بدان معنا نیست که عدم حضور آن ها به مذاکرات آسیب می زند بلکه می تواند مقدمه ای باشد برای تفاهماتی که با سه کشور اروپایی داریم به ویژه در موضوعات مشترک.
روس ها و چینی ها روحیه غیرسازنده خود در مذاکرات ۱+۵ را کنار بگذارند
وی با بیان اینکه این مذاکرات می تواند مقدمه ای باشد تا در مراحل بعدی گسترده تر شود و با حضور سازنده چین و روسیه همراه شود اظهار کرد: احتمال دارد که این گام نخست برای گسترش مذاکرات و ورود دیگر اعضای ۱+۵ به این فرآیند باشد. ما با روسیه و چین مشکل خاصی برای مذاکرات نداریم. آنچه باقی می ماند آمریکا است و این موضوع که ترامپ به کاخ سفید بازمی گردد نقش مؤثر و تعیین کننده ای در آینده مذاکرات خواهد داشت. هر آنچه که در این مذاکرات مقدمه چینی شود باید به تأثیرگذاری آمریکایی ها نیز بستگی داشته باشد چرا که بدون حضور آن ها مذاکرات فراگیر و مؤثری که بتواند کلیت مشکلات ما را حل کند امکان پذیر نخواهد بود. همچنین باید امیدوار باشیم که روس ها و چینی ها برخلاف گذشته که در مذاکرات ۱+۵ با روحیه غیرسازنده وارد می شدند سازنده تر باشند. همواره این بحث مطرح بود که روس ها و چینی ها موافق به ثمر رسیدن برجام نیستند و از به ثمر رسیدن برجام احساس خطر می کنند و استدلال می کردند اگر ما با غرب به تفاهم برسیم روابطمان را با شرق کاهش خواهیم داد. امیدوارم با این تصورات مذاکرات بعدی را تحت الشعاع قرار ندهند. آن ها اکنون باید منافع خود را در همکاری با ما ببینند و از مذاکرات حمایت کنند تا به سطح گسترده تری رسد.
آتش بس در لبنان نشان داد تمام درگیری ها با مذاکره حل خواهد شد
این دیپلمات پیشین وزرات امور خارجه در پاسخ به این پرسش که چگونه می توان به یک توافق برد-برد با کشور های طرف مذاکره رسید تصریح کرد: آنچه در مذاکرات در حال انجام است قدم اول و مقدمه ای بر آن چیزی است که می تواند با طراحی درست و زمینه سازی داخلی و اجماع داخلی تحقق یابد. اگر در این مذاکرات و گفتگو ها کارشکنی صورت نگیرد و دولت و تیم مذاکره کننده وزارت خارجه با اطمینان به مذاکرات بروند بدین معنا که در داخل مانند دوره برجام افرادی نباشند که بتوانند مذاکرات را دچار مشکل کنند طبیعی است که هم غربی ها و هم شرقی ها از مذاکره با ما استقبال خواهند کرد. به هر حال آنچه امروز در لبنان اتفاق افتاد و آتش بس برقرار شده مورد استقبال همه قرار گرفته و ما نیز از آن بهره مند می شویم. این بدان معناست که نتیجه تمامی اهدافی که در درگیری ها و تنش ها وجود دارد را با مذاکرات می توان تأمین کرد. بنابراین تمامی این بحث ها منوط به این خواهد بود که در داخل مخالفان مذاکرات با غرب به ویژه برجام و مذاکرات هسته ای شرایط فعلی را فرصتی برای خود تلقی نکنند تا علیه آن خرابکاری یا کارشکنی کنند.
صحبت های لاریجانی نشان داد که مجموعه حاکمیت به یک جمع بندی اصولی برای رابطه با آمریکا رسیده است
وی خاطرنشان کرد: اگر کار شکنی ها در مذاکرات اتفاق بیفتد طبیعی است که این مذاکرات علیرغم شروع خوب مانند مذاکرات برجام به سرانجام خوبی نخواهد رسید مگر اینکه در داخل وحدت نظری از نظر حاکمیت به وجود آید و مجموعه نظام تصمیم بگیرد که مذاکرات را جلو ببرد. این موضوع با سخنان آقای لاریجانی به عنوان نماینده ویژه رهبری در سفرش به لبنان و سوریه و منطقه پس از بازگشت نیز به وضوح نشان داده شده است. جمع بندی ایشان در خصوص روابط آمریکا می تواند نشان دهنده یک جمع بندی اصولی تر در کشور باشد که این جمع بندی می تواند امیدوارکننده برای دستیابی به توافق برد-برد برای کشور باشد.